Το τέταρτο κύμα φέρνει… μεταλλάξεις στην οικονομία

Το καλοκαίρι και οι διακοπές ξεκίνησαν, αλλά η… πανδημία επιδομάτων και μέτρων στήριξης προς όλους τελειώνει, όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά και πανευρωπαϊκά.

Κόντρα στην αισιοδοξία και τις προβλέψεις για ισχυρή ανάπτυξη και επενδύσεις-μαμούθ από το Ταμείο Ανάκαμψης, η θερινή χαλάρωση και οι μεταλλάξεις του ιού ανησυχούν όσους φοβούνται ένα νέο και πιο δυνατό

χτύπημα του κορωνοϊού.

Στο οικονομικό επιτελείο θεωρούν ότι η πρωτοφανής ευρωπαϊκή οικονομική βοήθεια και αλληλεγγύη ξεγελάει πολλούς για το τι θα συμβεί στο μέλλον. Το «όλοι μαζί» τελειώνει, αλλά όχι μόνο για επιχειρήσεις, νοικοκυριά ή περιοχές της χώρας. Η υγειονομική καραντίνα και αποστασιοποίηση μπορεί να μεταλλαχθεί σε οικονομική και πολιτική απομόνωση ακόμα και για χώρες ολόκληρες – όπως στο παρελθόν το έχει ζήσει η Ελλάδα!

Κορυφαίος υπουργός της κυβέρνησης εξηγεί στο «business stories»: «Ας μην ξεγελιέται κανένας επειδή πέρυσι ολόκληρη η Ευρώπη, η Γερμανία, η Ολλανδία, αλλά και όλος ο πλανήτης, συμφωνούσαν για χαλάρωση δημοσιονομικών στόχων, αυξημένα ελλείμματα, δάνεια, ευρωομόλογα και αμοιβαιοποίηση του χρέους των κρατών. Τότε δεν υπήρχαν εμβόλια. Τώρα υπάρχουν και όποια χώρα μένει πίσω στην κούρσα των εμβολιασμών θεωρείται πλέον άξια της τύχης της».

Ο μεγάλος κίνδυνος που περιγράφουν είναι ένας νέος διαχωρισμός σε «ράθυμους» ή «ανεμβολίαστους» λαούς. Αυτό που βλέπουν έξω είναι ότι τουλάχιστον με μία δόση είχαν εμβολιαστεί έως προχθές το 65% στη Γαλλία και στη Σουηδία, το 69% στη Γερμανία, το 75% στη Δανία, το 76% στη Φινλανδία, το 78% στην Ολλανδία, το 81% στο Βέλγιο και το 85% στη Μάλτα. Αλλά μόλις το 58% στην Ελλάδα. Κάτω του 60% φιγουράρουν η Πολωνία, η Λιθουανία, η Εσθονία, η Σλοβενία, η Σλοβακία, η Κροατία, η Ρουμανία και (τελευταία) η Βουλγαρία.

Αν η υπόλοιπη Ευρώπη κερδίσει τη μάχη της ανοσίας, ΕΚΤ και βόρειες χώρες αναμένεται να κλείσουν την ομπρέλα προστασίας που άνοιξε το 2020. Τότε όποια χώρα έχει ανάγκη θα οδηγείται σε δάνεια με μνημόνιο.

Το «καλό» σενάριο

Προς το παρόν η κυβέρνηση προειδοποιεί πως, αν απαιτηθεί, θα επιβληθούν τοπικά lockdown, κάτι που έγινε ήδη στη Μύκονο με περιοριστικά μέτρα όπως απαγόρευση νυχτερινής κυκλοφορίας και έκτακτα μέτρα έως τις 26 Ιουλίου.  Αυτό είναι το «καλό» σενάριο, αν δεν επιβληθεί καθολικά το μέτρο.

Τι μπορεί να σημαίνει, όμως, από εδώ και στο εξής, π.χ., δύο εβδομάδες τοπικό lockdown μέσα στον Ιούλιο ή τον Αύγουστο;

Για ένα τουριστικό νησί όπως η Μύκονος, εστιάτορες και εκμεταλλευτές μπαρ θα έχαναν εισπράξεις 5-10 εκατ. ευρώ για τις 15 ημέρες που θα έμεναν κλειστά, ενώ αντίστοιχα τα ξενοδοχεία 10-25 εκατ. Ηδη βέβαια στη Μύκονο αμέσως μετά την ανακοίνωση των περιοριστικών μέτρων υπάρχουν χιλιάδες ακυρώσεις κρατήσεων με ό,τι αυτό σημαίνει για τους επιχειρηματίες του νησιού.Στον Νομό Ηρακλείου ξενοδοχεία και εστιατόρια θα έχαναν 30-45 εκατ. ευρώ.Στη Χαλκιδική θα έλειπαν έσοδα 10-15 εκατ., στη Σαντορίνη 12-17 εκατ. και στην Κέρκυρα 20-25 εκατ. ευρώ.Στη Θεσσαλονίκη θα έχαναν 20-30 εκατ. ευρώ και έως 110-150 εκατ. στην Αθήνα.

Αυτό προκύπτει από την απώλεια που είχαν τον Ιούλιο έναντι του αντίστοιχου μήνα του 2019, οι επιχειρήσεις με βιβλία Γ’ Κατηγορίας (βάσει της ΕΛΣΤΑΤ). Δεν καταγράφονται όμως στα στοιχεία χιλιάδες ενοικιαζόμενα ή μικρές μονάδες και επιχειρήσεις με απλογραφικά στοιχεία (Β’ Κατηγορίας).

Η σύγκριση από το ζενίθ στο ναδίρ του τουρισμού φαντάζει άχαρη, αλλά ελπίδα όλων είναι να καλύψουν φέτος τουλάχιστον τα μισά της απώλειας που είχαν πέρυσι. Ζημία που θα είναι μεγαλύτερη όμως τελικά, αν τυχόν περιοριστικά μέτρα επεκταθούν σε άλλους κλάδους, σε διάρκεια, σε περιοχές ή και σε ολόκληρη τη χώρα.

Το αρχικό κυβερνητικό σενάριο προέβλεπε ότι οι τουριστικές εισπράξεις φέτος θα φτάσουν στο 50%-60% του 2019, δηλαδή στα 9-10 δισ. αντί 4 δισ. ευρώ πέρυσι. Στο Μεσοπρόθεσμο που κατέθεσε προ ημερών η κυβέρνηση στις Βρυξέλλες η πρόβλεψη άλλαξε και πλησιάζει στο δυσμενές σενάριο για έσοδα 7-8 δισ. ευρώ ή μόλις 45% έναντι του 2019.

Μετάλλαξη της οικονομίας

Σύμφωνα με το Μεσοπρόθεσμο, σε περίπτωση αναζωπύρωσης της πανδημίας από το φθινόπωρο και επιβολής νέων περιοριστικών μέτρων στην αγορά, η οικονομία θα κόψει ταχύτητα και η ανάπτυξη θα πέσει στο 2,6% αντί 3,6%-5% που σχεδόν όλοι προβλέπουν για τη χώρα μας το 2021.

Θα απαιτηθούν τότε και νέα μέτρα στήριξης που θα αυξήσουν το κόστος της επιβάρυνσης για το Δημόσιο, ανεβάζοντας τον λογαριασμό πάνω από τα 16 δισ. ευρώ. Ωστόσο ήδη ο Προϋπολογισμός κινείται πολύ μακριά από τον αρχικό σχεδιασμό που ήταν ενέσεις ρευστότητας μόλις 7,6 δισ. ευρώ το 2021.

Αν δεν επιταχυνθεί το πρόγραμμα εμβολιασμού που προχωρά καταφανώς βραδύτερα από τις επίσημες κυβερνητικές ανακοινώσεις, κλονίζεται και η εκτίμηση για δαπάνες στήριξης 2,1 δισ. ευρώ το 2022.

Τυχόν διόγκωση του κόστους για την αντιμετώπιση των οικονομικών επιπτώσεων από την υγειονομική κρίση θα προκαλούσε νέες σαρωτικές επί τα χείρω αναθεωρήσεις του δημοσιονομικού αποτελέσματος, με το έλλειμμα της Γενικής Κυβέρνησης να εκτινάσσεται από τα 17 δισ. ευρώ δημιουργώντας νέο αρνητικό ρεκόρ.

Υπάρχουν όμως και χειρότερα…

Παράταση των μέτρων στήριξης και υποκατάσταση μισθών και παραγωγής από επιδόματα για τρίτη χρονιά (το 2022) λόγω τέταρτου κύματος δεν αδειάζουν απλώς τα ταμεία των ιδιωτών και του κράτους.

Αφαιμάζει και το απόθεμα δυναμικότητας της ελληνικής οικονομίας, μαζί και με άλλες δευτερογενείς επιπτώσεις ή μεταλλάξεις που θα υποστούν η κατανάλωση και ο παραγωγικός ιστός, λόγω έλλειψης εμπιστοσύνης και κινήτρου απόδοσης. Διόλου τυχαία, ακόμη και ο κόσμος της εστίασης που πέρυσι πίεζε να δοθούν επιδόματα φέτος έλεγε πως δεν βρίσκει προσωπικό και σερβιτόρους!

«Φάρμακο υπάρχει, αλλά είναι ένα μόνο: το εμβόλιο», όπως λέει στο «b.s.» ανώτατος παράγοντας του υπουργείου Οικονομικών.

Διαβάστε ακόμη

Το τέταρτο κύμα φέρνει… μεταλλάξεις στην οικονομία

Κρίστιαν Χατζημηνάς (EFA Group): O leader της εγχώριας αμυντικής βιομηχανίας

Χριστίνα Θεοφιλίδη: Το μεγάλο άνοιγμα της ΕΤΕ στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις