Τί έπεται για την Ευρώπη στη μετά-Brexit εποχή

Η Ευρώπη είναι μικρότερη τώρα πια. Το κύμα της λαϊκιστικής οργής δεν παρέσυρε μόνο ένα μικρό μέρος της Ένωσης, αλλά ολόκληρη την Βρετανία των 64 εκατομμυρίων πολιτών, τη δεύτερη σε μέγεθος οικονομία της ΕΕ. Η Ένωση δεν είναι απλά ένας "γάμος" οικονομικής ευχέρειας. Αποτελεί τον κυματοθραύστη ενάντια στον εθνικισμό, στον μιλιταρισμό και το μίσος που προκάλεσε δύο Παγκόσμιους Πολέμους.

Τώρα αυτό που απομένει είναι να μην καταστραφεί ολόκληρο το ειρηνικό οικοδόμημα το οποίο χτίστηκε εδώ και δεκαετίες. Το Brexit είναι, αυτή τη στιγμή, δικαιολογημένα χαοτικό. Παρόλα

αυτά, η Βρετανία θα προσπαθήσει να έρθει σε εκ νέου συμφωνία με την ΕΕ στο μέλος. Δεν θα αποτελέσει την "ελευθερία" και την "συμφέρουσα ευκαιρία" που ήλπιζε η Βρετανία. Το μεγάλο στοίχημα, όμως, έγκειται στο εάν η ΕΕ θα μπορέσει να παραμείνει Ενωμένη.

Ιδού όμως τί έπεται. Ακόμη και πριν την επισημοποίηση του Brexit, η Βρετανία βρίσκεται σε εξωτερικό κύκλο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Δεν είναι μέλος της Σένγκεν, δεν είναι μέλος της Ευρωζώνης, αλλά είναι μέσα στην Τελωνειακή Ένωση, μία ζώνη ελεύθερου εμπορίου. Με λίγα λόγια οι επιλογές της Βρετανίας δεν είναι ή όλα ή τίποτα. Για τη Βρετανία, το Βrexit δεν θα πονέσει τόσο όσο μία "απόσχιση" του Τέξας από τις υπόλοιπες ΗΠΑ, για παράδειγμα.

Η, εδώ και δεκαετίες, συνεχόμενη προσπάθεια της ΕΕ για την επέκταση της Ένωσης και την σύσφιξη των σχέσεων μεταξύ των χωρών τείνει να αποτελέσει Γόρδιο Δεσμό αντί για ενωτικό κρίκο, κάτι που υποδαυλίζει και την αντιδραστικότητα των λαών των κρατών-μελών της Ένωσης, ιδιαίτερα των πιο φτωχών χωρών που αντιδρούν δυναμικά, και των ολοένα και αυξανόμενων ποσοστών των πολιτών που έχουν χάσει την πίστη τους στο σύστημα.

Η ευρωζώνη αποτελεί, όμως, διαφορετικό πρόβλημα από τη μετανάστευση για τις χώρες αυτές. Η έκδηλη εισροή προσφύγων από μέρη εκτός της Ευρώπης αναγνωρίζεται από τους πάντες ως καίριο πρόβλημα, ενώ το ευρώ θεωρείται ως κάτι το άξιο προς συντήρηση. Εν ολίγοις, το ευρώ φαντάζει ως ένα νέο gold standard, ένας "ζουρλομανδύας" ο οποίος κρατά σταθερές τις "τρελές" αγορές.

Παρόλα αυτά, ο μανδύας πνίγει χώρες όπως η Ελλάδα, κάνοντας τα ελληνικά αγαθά μη ανταγωνιστικά, ενώ παράλληλα δεν επιτρέπει στη χώρα να ανανήψει την οικονομία της. Ο ζουρλομανδύας είναι πολύ χαλαρός για τη Γερμανία, αφού οδηγεί σε τεράστια πλεονάσματα για τη χώρα, κάτι που οδηγεί σε οικονομική "υδροκεφαλία" η οποία απορροφά διψασμένα την ανάπτυξη των υπόλοιπων χωρών.

Η ΕΕ δεν έχει προβλέψει την έξοδο χώρας από το Ευρώ. Παρόλα αυτά από ό,τι φαίνεται, δεν υπάρχει ακόμη η όρεξη για τη δημιουργία των αναγκαίων θεσμών όπως η κεντρική φορολόγηση και η κεντρική διαχείριση χρημάτων, που θα μπορούσε να κάνει το ευρώ ένα πραγματικά πετυχημένο νόμισμα. Για πολλούς η κατάσταση θυμίζει "μπρος γκρεμός, και πίσω ρέμα".

Θεωρητικά, η καλύτερη επιλογή για την Ευρώπη θα ήταν η πλήρης παραμετροποίηση του ευρώ ως ένα γενικό και αποδεκτό κεντρικό νόμισμα που χαρακτηρίζει μία ολική οικονομική ένωση, με τη δημιουργία των Ηνωμένων Πολιτειών της Ευρώπης. Παρόλα αυτά, η πιθανότητα κάτι τέτοιου είναι, ακόμη, πολύ μικρή.

Keywords
Τυχαία Θέματα