Στις συμπληγάδες θεσμών – κυβέρνησης η οικονομία

της Σοφίας Ζαφείρη

«Φύλακες γρηγορείτε». Αυτό το μήνυμα αποστέλλει με την τελευταία του έκθεση το Γραφείο Προϋπολογισμού της Βουλής, απευθυνόμενο πρωτίστως προς την ελληνική κυβέρνηση αλλά και δευτερευόντως προς τους εκπροσώπους των θεσμών.

Η εικόνα η οποία αποτυπώνεται στη συγκεκριμένη έκθεση τόσο για την εξέλιξη της διαπραγμάτευσης, όσο και για τις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας εάν επικρατήσει το δυσμενές σενάριο είναι κάτι παραπάνω από... μελανή.

Τα δεδομένα «απλά» στην καταγραφή τους αλλά εξαιρετικά

δύσκολα ως φαίνεται να τεθούν σε εφαρμογή, με δεδομένη την ούτως ή άλλως δυσχερή θέση της ελληνικής οικονομίας, η οποία στα «χαρτιά» μοιάζει να ακολουθεί καλή πορεία αλλά στην... πραγματική ζωή παραπαίει μεταξύ ζωής και θανάτου.

Υπερφορολόγηση, άνιση κατανομή των φορολογικών βαρών, ένα αναποτελεσματικό κράτος, μη ισορροπημένη διαχείριση των δημόσιων δαπανών και φυσικά ασφυκτικές πιέσεις εκ μέρους των δανειστών για νομοθέτηση «προληπτικών» μέτρων, τα οποία μπορεί και να μην τεθούν σε εφαρμογή εάν τελικώς η Ελλάδα κατορθώσει να επιτύχει τους στόχους της.

Ορισμένα από τα στοιχεία που καταγράφονται στην έκθεση του Γραφείου Προϋπολογισμού είναι κάτι παραπάνω από εντυπωσιακά και αποδεικνύουν με τον αδιάψευστο τρόπο των αριθμών, το παράλογο των νέων μέτρων που ζητούνται από την Ελλάδα, πιθανώς και γιατί οι δανειστές έχουν πλέον μάθει ότι το «σπεύδε βραδέως» είναι το βασικό χαρακτηριστικό των κυβερνήσεων που βρέθηκαν στο τιμόνι της χώρας κατά τη διάρκεια των... ατελείωτων Μνημονίων.

Κλασσικό παράδειγμα το αφορολόγητο και η εμμονή αρχικά του ΔΝΤ, αλλά όπως απέδειξε το πρόσφατο Eurogroup μάλλον του συνόλου των Θεσμών, να μειωθεί στις 5.000 ευρώ. Όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά «στις διαπραγματεύσεις συζητιέται η μείωση του αφορολόγητου ορίου με ταυτόχρονη όμως θωράκιση των ευάλωτων κοινωνικών ομάδων, δηλαδή την προστασία των φτωχών. Στην Ευρώπη, ο συσχετισμός αυτός είναι ακριβώς ανάποδος από τον αντίστοιχο της Ελλάδας. Δηλαδή στη Γερμανία το αφορολόγητο όριο είναι € 8.354, με όριο φτώχειας € 11.004, στην Αυστρία τα αντίστοιχα μεγέθη είναι € 11.000 και € 13.956, στην Ολλανδία, στην Ιταλία και στην Πορτογαλία δεν υπάρχει αφορολόγητο όριο, ενώ στην Ελλάδα το «έμμεσο» αφορολόγητο όριο κυμαίνεται από € 8.636 έως € 9.500 (ανάλογα με την οικογενειακή κατάσταση) για μισθωτούς, συνταξιούχους και αγροτικές δραστηριότητες, με όριο φτώχειας τα € 4.512 ανά φορολογούμενο».

Την ίδια ώρα ο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) προετοιμάζεται να ρίξει τους δικούς του κεραυνούς, στην επικείμενη συνεδρίαση του διοικητικού του συμβουλίου στις 6 Φεβρουαρίου, όπου θα παρουσιαστούν οι εκτιμήσεις των οικονομολόγων του για το ελληνικό χρέος αλλά και οι προοπτικές της ελληνικής οικονομίας.

Λίγο ως πολύ και βάσει των διαρροών που έχουν γίνει οι οικονομολόγοι του Ταμείου δεν έχουν αλλάξει σχεδόν στο ελάχιστο άποψη αναφορικά με το ελληνικό χρέος με αυτήν που είχαν τον Μάιο του 2016, καταλήγοντας στο αυτονόητο κατ' αυτούς: Το ελληνικό χρέος δεν είναι βιώσιμο και ως εκ τούτου θα πρέπει να ληφθούν γενναία μέτρα και εκ μέρους των Ευρωπαίων ούτως ώστε να φύγει αυτό το βάρος από την πολύπαθη ελληνική οικονομία.

Ουσιαστικά όλα κρίνονται για την Ελλάδα και φυσικά για τις ζωές όλων μας, εντός των επόμενων εβδομάδων έως το προγραμματισμένο Eurogroup στις 20 Φεβρουαρίου. Ευχή όλων να έχει κλείσει η περίφημη δεύτερη αξιολόγηση -κάτι που αυτή τη στιγμή μοιάζει αδύνατο- και η χώρα να κατορθώσει να εκμεταλλευθεί την ένταξή της στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ, που μπορεί να προσφέρει έστω και μία μικρή ανακούφιση.

Τι θα συμβεί εάν επικρατήσει το δυσμενές σενάριο; Εκ νέου το Γραφείο Προϋπολογισμού της Βουλής δίνει την απάντηση. Σύναψη ενός ακόμη μνημονίου -αυτή τη φορά με τον ESM στον ρόλο του ΔΝΤ, όπως περιέγραψε αρκετά γλαφυρά ο πρόεδρος του Eurogroup, Γερούν Ντάισελμπλουμ- και εάν αυτό δεν επιτευχθεί επαναφορά του Grexit και άτακτη χρεοκοπία.