Στα σκαριά νέο ΕΣΠΑ με προτεραιότητα σε άμυνα και στέγαση

Τεκτονικές αλλαγές στον χάρτη των κοινοτικών κονδυλίων φέρνει το «μεγάλο παζάρι» που έχει στηθεί στις Βρυξέλλες για το μέλλον των ευρωπαϊκών χρηματοδοτήσεων έως το 2029. Στέγαση, Τεχνολογία, Περιβάλλον και Αμυνα μπαίνουν στο προσκήνιο, στο πλαίσιο της ενδιάμεσης αναθεώρησης της προγραμματικής περιόδου 2021-2027, επηρεάζοντας σχεδόν το σύνολο των κονδυλίων για περιφερειακή ανάπτυξη και συνοχή.Ουσιαστικά το δίλημμα είναι «περισσότερες επενδύσεις για ανάπτυξη και κοινωνική συνοχή ή για περισσότερα όπλα». Οι επόμενες 50 ημέρες θα κρίνουν πολλά για να μη χαθεί η ισορροπία και να γεφυρωθούν οι ανάγκες που πρέπει να εξυπηρετηθούν. Οι ζυμώσεις μεταξύ χωρών -που δεν έχουν όλες πάντα τα ίδια ενδιαφέροντα και συμφέροντα- εντείνονται έως το τέλος Ιουνίου που διαρκεί η πολωνική προεδρία, καθώς η Βαρσοβία προσπαθεί να μεγιστοποιήσει τον χρηματοδοτικό κουμπαρά για την Αμυνα.Η Αθήνα και ο αναπληρωτής υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Νίκος Παπαθανάσης μετέχουν ενεργά στο «παζάρι» βάζοντας τους εθνικούς στόχους και διεκδικώντας περισσότερα για ζωτικής σημασίας ζητήματα σε όλα τα πεδία.Οι ανάγκεςΗ διαπραγμάτευση βρίσκεται σε κομβικό σημείο:■ Από τη μία μπαίνουν στο ζύγι τα καυτά κοινωνικά θέματα, όπως το πρόβλημα της ακριβής στέγης που ταλανίζει ολόκληρη την Ευρώπη. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει προτείνει τον διπλασιασμό της ευρωπαϊκής χρηματοδότησης για οικονομική προσιτή στέγαση στο αναθεωρημένο ΕΣΠΑ 2021-2027. Τα κράτη-μέλη της Ε.Ε. θα μπορούν να αξιοποιούν ιδιωτική και δημόσια χρηματοδότηση μέσω ενός νέου χρηματοδοτικού μέσου που θα δημιουργηθεί, με πόρους της ΕΤΕπ και άλλων διεθνών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων, αλλά και ιδιωτικών τραπεζών.Χώρες που θα επιλέξουν να ανακατευθύνουν πόρους στη στέγαση θα μπορούσαν να λάβουν προχρηματοδότηση ίση με το 30% των προϋπολογισμών και να χρηματοδοτήσουν τα έργα, προσφέροντας ακόμα και 100% κοινοτική χρηματοδότηση, αντί για έως 80% που ισχύει στα συγχρηματοδοτούμενα έργα.■ Από την άλλη, η Ευρωπαϊκή Ενωση συνολικά δίνει το βάρος για αύξηση των δαπανών για την Αμυνα. Για πρώτη φορά μπαίνουν στο ΕΣΠΑ οι δαπάνες για στρατιωτικούς εξοπλισμούς. Η Κομισιόν δίνει «μπόνους» για αμυντικές επενδύσεις, προσφέροντας κίνητρα για ανακατεύθυνση χρημάτων σε στρατηγικούς τομείς, ακόμα και προς μεγάλους επιχειρηματικούς ομίλους που έως τώρα αποκλείονταν από τα χρηματοδοτικά προγράμματα.Οι νέοι στόχοιΟι πέντε βασικοί τομείς στους οποίους η Κομισιόν καλεί τα κράτη-μέλη να ανακατευθύνουν πόρους είναι η ανταγωνιστικότητα, η άμυνα, η οικονομικά προσιτή στέγαση, η διαχείριση υδάτων και η ενεργειακή μετάβαση. Για αυτές τις επενδύσεις, προβλέπεται:■ «Προχρηματοδότηση» που θα φτάνει το 30% του Προϋπολογισμού και■ κοινοτική χρηματοδότηση που θα καλύπτει και το 100% του κόστους, αντί το 70%-30% ή 80%-20% που ισχύει κανονικά.Τα νέα δεδομένα, και ειδικά ο διπλασιασμός των κονδυλίων για στέγαση και οι νέες ευελιξίες και προτεραιότητες του αναθεωρημένου ΕΣΠΑ δημιουργούν ευκαιρίες για πολλούς. Στο επίκεντρο βρίσκονται:■ Πολίτες που αντιμετωπίζουν στεγαστική κρίση: η δέσμευση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη δυνατότητα διπλασιασμού των επενδύσεων στην προσιτή στέγη ανοίγει τον δρόμο για την κατασκευή νέων κατοικιών, αύξηση προσφοράς και μείωση τιμών, ανακαίνιση υφιστάμενων κτιρίων και στήριξη ευάλωτων νοικοκυριών.■ Κατασκευαστικές εταιρείες: η αύξηση των κονδυλίων για στέγαση θα τονώσει την κατασκευαστική δραστηριότητα, δημιουργώντας νέες θέσεις εργασίας και ευκαιρίες για τις επιχειρήσεις του κλάδου.■ Δήμοι και περιφέρειες: με την παροχή τεχνικής βοήθειας και τη δημιουργία πανευρωπαϊκής επενδυτικής πλατφόρμας, οι τοπικές αρχές θα έχουν πρόσβαση σε πόρους και τεχνογνωσία για την υλοποίηση καινοτόμων στεγαστικών προγραμμάτων.Το αναθεωρημένο ΕΣΠΑ δημιουργεί νέες προοπτικές για πολλές επιχειρήσεις, ιδίως στους τομείς:■ Πράσινη μετάβαση και ενεργειακή απόδοση: προγράμματα όπως το «Περιβάλλον - Ενέργεια - Κλιματική Αλλαγή» (με προϋπολογισμό 3,6 δισ. ευρώ) αναμένεται να ενισχύσουν επενδύσεις σε Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, εξοικονόμηση ενέργειας, βιώσιμες μεταφορές και κυκλική οικονομία.■ Ψηφιακή μετάβαση: η ενίσχυση των ψηφιακών υποδομών, η ανάπτυξη νέων τεχνολογιών και η ψηφιοποίηση των δημόσιων υπηρεσιών αναμένεται να δημιουργήσουν ευκαιρίες για τις εταιρείες πληροφορικής και επικοινωνιών.■ Καινοτομία και επιχειρηματικότητα: το πρόγραμμα «Ανταγωνιστικότητα - Επιχειρηματικότητα» (με 3,8 δισ. ευρώ) θα συνεχίσει να στηρίζει την καινοτόμο επιχειρηματικότητα, την ίδρυση νέων επιχειρήσεων και την ανάπτυξη υφιστάμενων.Διεκδικώντας περισσότεραΗ Ελλάδα υποστηρίζει την ταχύτερη δυνατή έγκριση των Κανονισμών, ώστε να τροποποιήσει τα προγράμματα ΕΣΠΑ και να συμπεριλάβει τις νέες στρατηγικές προτεραιότητες της Ε.Ε. Θέση της είναι ότι οι προτάσεις τροποποίησης των Κανονισμών από την Κομισιόν κινούνται προς τη σωστή κατεύθυνση, καθώς παρέχουν σημαντικές διευκολύνσεις, ευελιξίες και σημαντικά κίνητρα, όπως η αυξημένη προκαταβολή και η παράταση της επιλεξιμότητας έως το 2030.Ωστόσο, ο κ. Παπαθανάσης καταβάλλει προσπάθεια να διασφαλίσει καλύτερους δυνατούς όρους για μέγιστη αξιοποίηση των διαθέσιμων πόρων.Οι βασικές διεκδικήσεις της Ελλάδος είναι:■ Ευελιξία και σταθερότητα: για να ωφεληθούν περισσότερα Προγράμματα από τις ευνοϊκές προβλέψεις, η Αθήνα επιδιώκει να μειωθεί το όριο ανακατεύθυνσης πόρων από 15% σε 5%, καθώς η Ελλάδα έχει ήδη πολύ υψηλό βαθμό δέσμευσης. Η πρόταση αυτή υποστηρίζεται και από άλλα κράτη-μέλη. Η μείωση του ορίου ανακατεύθυνσης πόρων σε 5% θα επιτρέψει την προσαρμογή των προγραμμάτων στις ανάγκες της χώρας, διασφαλίζοντας παράλληλα την εξέλιξη των ήδη δρομολογημένων έργων.■ Δίκαιη κατανομή: η Αθήνα ζητά επέκταση των επιπλέον κινήτρων στις περιφέρειες των νοτιοανατολικών εξωτερικών συνόρων της Ε.Ε. (δηλαδή Ελλάδα ή Κύπρο και όχι μόνο στα ευρωπαϊκά σύνορα με Ρωσία, Ουκρανία και Λευκορωσία), που θα στηρίξει τις τοπικές κοινωνίες και θα μειώσει τις περιφερειακές ανισότητες.■ Επαρκής χρηματοδότηση: η εξασφάλιση ενός αυξημένου προϋπολογισμού θα επιτρέψει την κάλυψη των νέων προτεραιοτήτων (όπως η Άμυνα) χωρίς να υπονομευθεί η πολιτική συνοχής.Για την ελληνική κυβέρνηση, η ενίσχυση της ευρωπαϊκής άμυνας είναι αναμφισβήτητα απαραίτητη, ειδικά υπό το φως των πρόσφατων διεθνών γεωπολιτικών εξελίξεων. Ωστόσο, η χρηματοδότησή της δεν πρέπει να επιβαρύνει την πολιτική συνοχής.Διαβάστε ακόμη

NK Trailers: Η εταιρεία που επισκέφτηκε ο K. Μητσοτάκης στον Βόλο αλλάζει το μετρό της Αθήνας (pic)

Τράπεζα Κύπρου: Ενα δίκτυο καταστημάτων που έρχεται από το μέλλον

Χρέη στην Εφορία: Ένα βήμα πριν τις κατασχέσεις πάνω από 2,2 εκατ. φορολογούμενοι – Ετοιμάζονται λίστες οφειλετών

Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα