Πρώην φυγάς αναδεικνύεται σε... Τζεφ Μπέζος της Ρωσίας

Πριν από μια δεκαετία, ο Μιχαήλ Γκουτσέριεφ ήταν ένας δισεκατομμυριούχος υπό... διωγμόν, ο οποίος αναγκάστηκε να αφήσει τη Ρωσία για να μην έχει την τύχη του φίλου του, μεγιστάνα του πετρελαίου Μιχαήλ Χοντορόφκσι, ο οποίος, όταν αψήφησε την παντοδυναμία του Βλαντιμίρ Πούτιν, το πλήρωσε με δέκα χρόνια φυλάκιση.

Οταν πήρε διαταγή απαγόρευσης εξόδου από τη χώρα και οι ράμπο της εφορίας της Μόσχας έκαναν εισβολή στα γραφεία του, ο Γκουτσέριεφ πούλησε

την εταιρεία του που δεν ήταν άλλη από τη Russneft, σε έναν φίλα προσκείμενο του Κρεμλίνου ολιγάρχη για σχεδόν 3 δισ. δολ. και ανακοίνωσε ότι αποσύρεται από τον κόσμο των επιχειρήσεων. Τον Ιούλιο του 2007 οδηγεί στα σύνορα με τη Λευκορωσία για να προλάβει την έκδοση εντάλματος για τη σύλληψή του.

Ωστόσο, εκείνη η φυγή δεν έμελλε να είναι και ο επιχειρηματικός του «θάνατος». Η οξυδέρκειά του, οι διασυνδέσεις του και η προσωπική του γοητεία του επέτρεψαν να γίνει διαπραγματευτής κατά τη διάρκεια των πολέμων στην Τσετσενία τη δεκαετία του 90 και στις αρχές του 2000, όταν βοήθησε να απελευθερωθούν 200 όμηροι των Τσετσένων ανταρτών.

Από την επιστροφή του στη Ρωσία το 2010, όταν κατέπεσαν οι κατηγορίες εναντίον του, ο μεγιστάνας άρχισε να κάνει εξαγορές. Ξαναπήρε υπό την κατοχή του τη Russneft, δημιούργησε μια δεύτερη εταιρεία πετρελαίου, ξεκίνησε να δραστηριοποιείται στον άνθρακα, το ποτάσιο και το ράδιο και απέκτησε ξενοδοχεία όπως το «National«» κοντά στην Κόκκινη Πλατεία. Κι όλα αυτά με δανεικά χρήματα από κρατικές τράπεζες όπως η Sberbank και η VTB. Ασαφές πάντως παραμένει το πώς κατάφερε να επανακτήσει την εύνοια του Κρεμλίνου.

Με περιουσία να προσεγγίζει τα 4,7 δισ. δολάρια, ο δαιμόνιος επιχειρηματίας αποδύεται τώρα στο πιο φιλόδοξο σχέδιό του: να χτίσει τη ρωσική εκδοχή της Amazon.com, του Τζεφ Μπέζος.

Όπως είπε σε συνέντευξή του, «δημιουργούνε μια online πλατφόρμα ώστε να πουλάμε τα πάντα εκτός από είδη διατροφής και ρούχα». Πέρυσι πήρε την έγκριση από τις αντιμονοπωλιακές αρχές για την απόκτηση της M.video, της μεγαλύτερης ρωσικής εταιρείας πωλήσεων ηλεκτρονικών ειδών και οικιακών συσκευών.

Το deal προέβλεπε την απόκτηση του 58% της M.video με τίμημα 726 εκατ. δολ. και έκλεισε την προηγούμενη εβδομάδα. Αυτομάτως ο Γκουτσέριεφ αποκτά τον έλεγχο του 25% μιας αγοράς που έφτασε τα 25 δισ. δολ. το 2016. Το deal αυτό έγινε τυχαία, σύμφωνα με τον ίδιο, όταν η μικρότερη εταιρεία Tekhnosila δεν μπόρεσε να αποπληρώσει το χρέος της στην τραπέζια που είχε η οικογένειά του, καθώς επικρατούσε η χειρότερη ύφεση των τελευταίων 20 ετών.

Η χρεοκοπία εκείνη του έδωσε την ιδέα να χρησιμοποιήσει τα μεγάλα δίκτυα προμήθειας μεγάλων εμπόρων λιανικής πώλησης και να δημιουργήσει μια ηλεκτρονική αγορά, όπου οι αγοραστές μπορούν να παραλάβουν τις παραγγελίες σε υπάρχοντα καταστήματα που διαθέτουν ήδη αρκετό χώρο αποθήκευσης. Ετσι, θα παρακάμψει ένα ταχυδρομικό σύστημα που είναι κατώτερο από εκείνο των προηγμένων οικονομιών.

Τον Δεκέμβριο, απέκτησε άλλη μια ανταγωνίστρια της M.video, την Eldorado. Οι τρεις αλυσίδες μαζί έχουν ένα δίκτυο που ξεπερνά τα 900 σημεία πώλησης.

Όσο για το τι του δίνει δύναμη να συνεχίζει δυναμικά στον δύσκολο χώρο των επιχειρήσεων, απαντά ότι είναι μόνο ο εθισμός του να βγάζει χρήματα. Από τότε που ήμουν 13 ετών ξυπνούσα με αυτή τη σκέψη: πώς θα βγάλω λεφτά, εξομολογείται.

Την πρώτη γεύση την πήρε όταν έκανε λαθραίο εμπόριο ποτών με δυο παιδικούς του φίλους στο Γκρόσνι, την πρωτεύουσα της Τσετσενίας.