Πού έχουν δίκιο οι «λαϊκιστές»

Σημεία των καιρών; Την ώρα που στις ΗΠΑ έρχονται στο φως στοιχεία για την ανάμειξη ρωσικών συμφερόντων στις αμερικανικές εκλογές του 2016 χρησιμοποιώντας τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, η Ε.Ε. διαπιστώνει ότι... δεν μπορεί να κάνει εκλογές χωρίς το Facebook και ζητά από την

πλατφόρμα να αποσύρει τους περιορισμούς που έχει βάλει στις πολιτικές διαφημίσεις.

Η ειρωνεία είναι ότι το Facebook, μετά τα προβλήματα που παρουσιάστηκαν στις ΗΠΑ, υιοθέτησε τον κανόνα ότι όποιος κάνει πολιτική διαφήμιση θα πρέπει να έχει έδρα στη χώρα στην οποία απευθύνεται το μήνυμα με στόχο να εμποδίσει την ανάμειξη ξένων χωρών στις εκλογές.

Ομως έτσι δεν μπορούν να γίνουν πανευρωπαϊκές καμπάνιες από τις πολιτικές ομάδες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και αυτό προκάλεσε τη διαμαρτυρία των ευρωπαϊκών θεσμών, με τους γενικούς γραμματείς των τριών θεσμικών οργάνων της Ε.Ε. (Κομισιόν, Συμβούλιο, Ευρωκοινοβούλιο) να στέλνουν επιστολή διαμαρτυρίας στον υπεύθυνο διεθνών σχέσεων της εταιρείας, ο οποίος -τι ειρωνεία- από τον περασμένο Οκτώβριο είναι ο πρώην αντιπρόεδρος της βρετανικής κυβέρνησης Νικ Κλεγκ.

Εν τω μεταξύ κάποιοι -ανάμεσα σε αυτούς και ο πρώην γ.γ. του ΝΑΤΟ Αντερς Ράσμουσεν- έχουν εκφράσει φόβους ότι η Ρωσία θα επιχειρήσει να επηρεάσει τις ευρωεκλογές, γεγονός που δίνει ένα ψυχροπολεμικό άρωμα στην όλη υπόθεση.

Ισως ένας «ξένος δάκτυλος» να είναι και μια βολική εξήγηση σε περίπτωση που επιβεβαιωθούν οι προβλέψεις για πολιτικό σεισμό τον Μάιο, καθώς όλα δείχνουν ότι οι παραδοσιακές πολιτικές ομάδες των συντηρητικών και των σοσιαλδημοκρατών θα χάσουν δυνάμεις, προς όφελος των αντιευρωπαϊστών, κυρίως από την Ακροδεξιά.

Ολα δείχνουν ότι η τάση του ευρωσκεπτικισμού και της ευρωφοβίας ενισχύονται ανά την Ευρώπη και αν τελικά αυτό επιβεβαιωθεί στην κάλπη είναι πολύ πιθανόν η Ευρωβουλή να ζήσει πρωτοφανείς καταστάσεις. Δεν αποκλείεται η παραδοσιακή Δεξιά με την Αριστερά να οδηγηθούν σε αναγκαστικές συνεργασίες απέναντι στους «αντι-».

Το ζήτημα, όμως, είναι ότι ακριβώς αυτές οι παραδοσιακές πολιτικές οικογένειες που απαξιώνουν μετά βδελυγμίας τον ευρωσκεπτικισμό και την αντίδραση δεν παρουσιάζουν μια πειστική πρόταση για μια ελκυστική Ευρώπη η οποία θα μπορούσε να συνεγείρει τους ψηφοφόρους.

Διότι οι σειρήνες των αποκαλούμενων «λαϊκιστών» όσο ψεύτικες κι αν είναι, όσο κι αν πράγματι υπόσχονται ανεξήγητες και ανεδαφικές μαγικές λύσεις με επιστροφή σε ένα ειδυλλιακό παρελθόν «προ παγκοσμιοποίησης» και «προ ευρωπαϊκής ενοποίησης» δεν παύουν να απευθύνονται σε Ευρωπαίους που είναι απογοητευμένοι, πιεσμένοι από οικονομικά και κοινωνικά αδιέξοδα.

Η απάντηση όμως των παραδοσιακών πολιτικών δυνάμεων, που οδηγούσαν μέχρι τώρα την ευρωπαϊκή ενοποίηση, πέρα από την καταγγελία των ανεδαφικών υποσχέσεων των αποκαλούμενων «λαϊκιστών», δεν περιλαμβάνει προτάσεις, διεξόδους και όραμα.

Η Ε.Ε. είναι σε έναν αυτόματο πιλότο, συντηρητικού προσανατολισμού και με νεοφιλελεύθερες οικονομικές επιλογές, ο οποίος ενισχύει το χάσμα μεταξύ των κρατών-μελών και τις εντάσεις στο εσωτερικό κάθε χώρας.

Και τούτο παρά το γεγονός ότι εν μέσω διεθνούς αστάθειας και κοινωνικής ανασφάλειας η Ε.Ε. είναι ο μόνος διεθνής πόλος που θα μπορούσε να δώσει ένα νέο κοινωνικό, οικονομικό και περιβαλλοντικό υπόδειγμα.

Την ώρα που χρειαζόμαστε την Ενωμένη Ευρώπη περισσότερο από ποτέ, το οικοδόμημα παραπαίει. Στην πραγματικότητα δεν υπάρχει αυτή τη στιγμή σχέδιο για μια άλλη Ευρώπη. Αυτός είναι και ένας από τους βασικούς λόγους που ένα σημαντικό τμήμα των πολιτών πιθανότατα θα ψηφίσει εκφράζοντας όχι επιλογή, αλλά διαμαρτυρία. Και σε τέτοιες συνθήκες συνήθως ωφελείται όποιος φωνάζει πιο δυνατά.