Οι «καλοί» και οι «κακοί» βιομήχανοι του Τσίπρα

του Δημήτρη Μαρκόπουλου

«Σε τρεις μήνες η χώρα μας βγαίνει από τα μνημόνια. Κύριε πρωθυπουργέ, αυτό είναι αναμφισβήτητα μια πολύ θετική εξέλιξη. Συγχαρητήρια!». Ούτε δύο μήνες δεν πέρασαν από την επίθεση φιλίας του προέδρου του ΣΕΒ Θεόδωρου Φέσσα, όταν από το βήμα της γενικής συνέλευσης του συνδέσμου στα τέλη Μαΐου απέδιδε... τιμές προς τον Αλέξη Τσίπρα, πιστός στο μποδοσάκειο

Λησμονώντας τα capital controls, τον χρόνο που χάθηκε για την οικονομία από τις ατέρμονες διαπραγματεύσεις, την κατά Ρέγκλινγκ «τρύπα» των 100 δισ. ευρώ, το ότι η έξοδος από τα μνημόνια θα είναι «γκρίζα», με δεσμεύσεις για αντιαναπτυξιακά υπερβολικά πρωτογενή πλεονάσματα μέχρι το 2050, δέσμευση της κρατικής περιουσίας για 99 χρόνια και υψηλή φορολογία, ο ΣΕΒ... χτυπούσε την πλάτη του πλέον εχθρικού προς την επιχειρηματικότητα πρωθυπουργού. Να όμως που την περασμένη εβδομάδα υπήρξε πλήρης μετατόπιση. Για την ακρίβεια, με την επίθεση του Αλέξη Τσίπρα κατά του Θεόδωρου Φέσσα και την ανταπάντηση του τελευταίου επιβεβαιώθηκε αυτό που εδώ και δύο χρόνια έλεγε έμπειρος και γνωστός βιομήχανος που συμμετείχε στην «Επιτροπή Σοφών»: «Οι αριστεροί δεν πιάνονται φίλοι».

Είναι αλήθεια ότι στον ΣΕΒ οι γκρίνιες για τις προσωπικές στρατηγικές μελών της διοίκησής του που εδώ και καιρό χειροκροτούν την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝ.ΕΛ., παρά το στραγγάλισμα της οικονομίας, το τελευταίο διάστημα είχαν οξυνθεί. Μια ομάδα βιομηχάνων, τα πιο παλιά αστικά τζάκια των Αθηνών δηλαδή, θεωρούσε πως το «κομπρεμί επιχειρηματιών και μιας λαϊκιστικής κυβέρνησης πρέπει να λάβει τέλος».

Αλλοι πάλι προχωρούσαν ακόμα παραπέρα μιλώντας για προσωπικές τακτικές και συμφέροντα που ακολουθούνταν εις βάρος της κοινής γραμμής και οδηγούν σε θετικά σχόλια εκ μέρους μελών της για την κυβέρνηση. Η περίπτωση όμως της διαγραφής του Κωνσταντίνου Μίχαλου από τη Νέα Δημοκρατία άλλαξε το κλίμα. Κι αυτό διότι στον χώρο της αγοράς έχει γίνει κατανοητό ότι οι προσωπικές διαδρομές δεν συμβαδίζουν με την ανάγκη επικοινωνίας των πραγματικών αναγκών για μεταρρυθμίσεις.

Οπως άλλαξαν την κατάσταση και οι ξεκάθαρα προεκλογικοί σχεδιασμοί της κυβέρνησης, που μετά από μια τριετία κατά την οποία περπάτησε παρέα με μέλη του ΣΕΒ, θυμήθηκε να καταγγείλει το «κεφάλαιο» και τα «αμιγώς πολιτικά κίνητρα της ηγεσίας του ΣΕΒ», με τον κ. Τσίπρα να τονίζει ότι «είναι εξαιρετικά αμφίβολο ποιες ακριβώς δυνάμεις εκπροσωπεί».

Τροφοδοτούν χάσμα βιομηχανικού Βορρά - Νότου

«Προφανώς ο ΣΕΒ τώρα που στρέφεται κατά των επιλογών του πρωθυπουργού έγινε κακός», αναφέρουν κύκλοι του συνδέσμου, συμπληρώνοντας ότι αυτό που έχει ενοχλήσει τον κ. Τσίπρα είναι η πρόσφατη έκθεση με την οποία ο εργοδοτικός φορέας στέλνει διαφορετικά μηνύματα από αυτά που η κυβέρνηση θέλει να επικοινωνήσει. «Δεν αντέχουν την κριτική. Για τον λόγο αυτό επιδιώκουν να δημιουργήσουν αντίβαρο με την αναγνώριση ως κοινωνικού εταίρου του Συνδέσμου Βιομηχανιών Βορείου Ελλάδος, αποσκοπώντας στη διάσπαση των βιομηχανικών δυνάμεων. Οπως όμως έχουμε αναγνωρίσει τα καλά που έχουν γίνει, έτσι διεκδικούμε το δικαίωμα έκφρασης και για τα στραβά», αναφέρουν.

Κάποια άλλα μέλη του ΣΕΒ θεωρούν ότι η κυβέρνηση αμέσως μόλις ο βιομηχανικός φορέας αντέδρασε στα όσα επιδιώκει η υπουργός Εργασίας (και προερχόμενη από τη βόρεια Ελλάδα) Εφη Αχτσιόγλου για τα εργασιακά και τις συλλογικές διαπραγματεύσεις, επιδίωξε με την πάγια αριστερή νοοτροπία να διχάσει. Να προκαλέσει αρχικά ιδεολογικό ρήγμα θυμίζοντας πως ο ΣΥΡΙΖΑ «δεν συμπαθεί τους βιομηχάνους», παρά το τουλάχιστον τριετές φλερτ, και κατόπιν να διασπάσει τις δυνάμεις της οργανωμένης επιχειρηματικότητας.
«Θέλουν τεχνητό χάσμα Βορρά - Νότου και στη βιομηχανία», αναφέρουν εκπρόσωποι του ΣΕΒ, παραλληλίζοντας την προσπάθεια αυτή και με τις ανάγκες στήριξης της κυβέρνησης στο Μακεδονικό. «Στη λογική του "διαίρει και βασίλευε" επιλέγουν να αναγορεύσουν σε συνομιλητή και κοινωνικό εταίρο τον Σύνδεσμο Βιομηχανιών Βορείου Ελλάδος έναντι ημών», τονίζεται.

Από την άλλη πλευρά, ο πρόεδρος του ΣΒΒΕ Θανάσης Σαββάκης ξεκαθαρίζει ότι δεν υπάρχει κανενός είδους deal ανάδειξης του φορέα που εκπροσωπεί με αντάλλαγμα το χαμήλωμα της κριτικής για την πρόσφατη συμφωνία Τσίπρα - Ζάεφ στο Σκοπιανό. Εξάλλου ένας βιομήχανος με προσωπική σχέση με τον Κυριάκο Μητσοτάκη, τον οποίο δημοσιεύματα έφταναν να θεωρούν ως πιθανότερο υποψήφιο δήμαρχο Θεσσαλονίκης απέναντι στον Γιάννη Μπουτάρη που θα υποστηριχθεί από τον ΣΥΡΙΖΑ, δεν μπορεί να θεωρηθεί εύκολα «συνεργάτης του Αλέξη Τσίπρα».

«Το χωριό μου βρίσκεται 32 χλμ. από τα σύνορα με τα Σκόπια. Ας σταματήσουν λοιπόν οι ανοησίες», δηλώνει στο «ΘΕΜΑ» ο κ. Σαββάκης διασκεδάζοντας τις εντυπώσεις που πάνε να προκληθούν πως παρέχει στήριξη στην κυβέρνηση ως προς τη συμφωνία με τα Σκόπια. Και συμπληρώνει: «Ο ΣΒΒΕ δεν είναι δεκανίκι κανενός. Εδώ και μερικά χρόνια αναβαθμίζουμε με πολλή δουλειά και κόπο την παρουσία μας με σκοπό την παραγωγική ανασυγκρότηση της Βορείου Ελλάδος».

Διευθύνων σύμβουλος της National Can Hellas, μιας κορυφαίας κονσερβοποιίας και άλλων εταιρειών με εξαγωγικό προσανατολισμό, ο κ. Σαββάκης με την παρουσία του τα τελευταία χρόνια αναβάθμισε καίρια τον σύνδεσμο που εκπροσωπεί και λόγω του δυναμισμού του, αλλά και της ανάγκης οι βιομηχανίες του Βορρά να εκφραστούν καλύτερα. Ο ίδιος γελάει με δημοσιεύματα που τον φέρουν έως και υποψήφιο υπουργό Βιομηχανίας με τον ΣΥΡΙΖΑ, θυμίζοντας τη σκληρή κριτική του απέναντι στις κυβερνητικές επιλογές.

Η επόμενη ημέρα

Οπως και να έχει, πάντως, οι σχέσεις ΣΕΒ και κυβέρνησης μάλλον περνούν σε μια νέα φάση, αν και πολλοί είναι οι επιχειρηματίες που στέκονται επιφυλακτικοί λόγω των συχνών αλλαγών στάσης που η ηγεσία του βιομηχανικού φορέα επιλέγει. Προς το παρόν ο κ. Φέσσας, ο οποίος πρόσφατα ανανέωσε και τη θητεία του, κατηγορεί την κυβέρνηση για διγλωσσία, ξήλωμα των μεταρρυθμίσεων και πολιτική πόλωσης και ανέφερε ως παράδειγμα το νομοσχέδιο του υπουργείου Εργασίας που, όπως είπε, «περιέχει διατάξεις που αντιστρατεύονται τη γνώμη εργοδοτών και εργαζομένων». Ταυτόχρονα είπε ότι επιχειρείται να διαιρεθεί η επιχειρηματικότητα σε «καλή» και «κακή».

Αν και ως προς τον κ. Σαββάκη και τον ΣΒΒΕ έχει επιλεγεί μια στρατηγική μη πόλωσης, ο ΣΕΒ εξακολουθεί να τονίζει ότι δεν είναι σύνηθες με κρατική παρέμβαση να ορίζεται ισότιμος κοινωνικός εταίρος, ενώ παρέπεμψε στην περίπτωση της αυτονομίας του ΣΕΤΕ (Σύνδεσμος Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων), η οποία, όπως τόνισε, προέκυψε στο πλαίσιο της συνεννόησης των κοινωνικών εταίρων και «όχι με επιλογές οι οποίες δείχνουν μια πρόθεση τακτικού χειρισμού του "διαίρει και βασίλευε"».

Eνα πρόσθετο πρόβλημα δε, πέραν του φόβου για ξήλωμα των μεταρρυθμίσεων με προεκλογικές παροχές και αλόγιστες δαπάνες από το κράτος που οι βιομήχανοι φοβούνται λόγω των σχεδιασμών του κ. Τσίπρα, είναι η πρόσφατη ρύθμιση των εργολαβιών και υπεργολαβιών. «Πρόκειται δυστυχώς για μια τόσο κακογραμμένη διάταξη που ενέχει σοβαρά τον κίνδυνο να εφαρμοστεί στο σύνολο της οικονομίας όταν είναι προφανές ότι αφορά πολύ συγκεκριμένους κλάδους», ανέφερε ο πρόεδρος του ΣΕΒ, και ζήτησε την άμεση απόσυρσή της από το νομοσχέδιο και την έναρξη διαβούλευσης με τους κοινωνικούς εταίρους. Πυρήνας της διαφωνίας του κ. Φέσσα είναι ότι δεν μπορεί οι συνεπείς εργοδότες να αναλαμβάνουν το βάρος της ευθύνης για όσους είναι παραβατικοί ή να υποκαθιστούν το κράτος στην ελεγκτική του λειτουργία.