Η επιλεκτική νομιμότητα του Μάριο Ντράγκι και ο ΣΥΡΙΖΑ

Αν θέλουμε να δούμε ποιος κάνει πραγματικά κουμάντο στην Ευρωζώνη, μπορούμε να βγάλουμε πολύ χρήσιμα συμπεράσματα από τις ενέργειες της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.

Ο Μάριο Ντράγκι εμφανίζεται αποφασισμένος να οδηγήσει την ΕΚΤ σε αγορές ομολόγων, στη λεγόμενη ποσοτική χαλάρωση ή τύπωμα χρήματος, για να αποτρέψει τη διολίσθηση της Ευρωζώνης στον αντιπληθωρισμό και την ύφεση, παρά το γεγονός ότι η Γερμανία είναι κάθετα αντίθετη. Ξεκαθάρισε

μάλιστα την προηγούμενη εβδομάδα ότι δεν χρειάζεται ομοφωνία για τα έκτακτα μέτρα νομισματικής χαλάρωσης.

Με λίγα λόγια, μπορεί η κυβέρνηση Μέρκελ να θεωρεί τις αγορές ομολόγων το απόλυτο κακό, αλλά θα τις καταπιεί γιατί δεν μπορεί να κάνει αλλιώς.

Το γεγονός ότι ο πρόεδρος της ΕΚΤ, ένας μη εκλεγμένος τεχνοκράτης, μπορεί να αγνοήσει την πολιτική ηγεσία της ισχυρότερης χώρας της Ευρωζώνης, όσο κι αν είναι αντιδημοκρατικό, θα έχει θετικό αντίκτυπο, ιδιαίτερα για τις χώρες του Νότου, αφού αυτές πλήττονται περισσότερο από την οικονομική συγκυρία και έχουν να ωφεληθούν από το τύπωμα χρήματος.

Εχει όμως ενδιαφέρον ότι κ. Ντράγκι την περασμένη εβδομάδα ξεκαθάρισε επίσης ότι δεν πρόκειται να προχωρήσει σε μέτρα «νομισματικής χρηματοδότησης», δηλαδή χρηματοδότηση των κρατών μέσω της ΕΚΤ. Το είπε, μάλιστα, απαντώντας σε ερώτηση σχετικά με κόμματα όπως ο ΣΥΡΙΖΑ και το ισπανικό Podemos, που ζητούν διαφορετικές πολιτικές από την ΕΚΤ για την αντιμετώπιση της κρίσης, καθώς και κούρεμα χρεών.

Εκεί ο κ. Ντράγκι ήταν κάθετος, διευκρινίζοντας ότι η ποσοτική χαλάρωση είναι διαφορετική από τη νομισματική χρηματοδότηση και ότι η τελευταία απαγορεύεται στην ΕΚΤ από τις ευρωπαϊκές συνθήκες.

Σπεύδει δηλαδή να βάλει βέτο σε οικονομικές προτάσεις από αριστερά κόμματα προτού καν αυτές διατυπωθούν. Και τούτο παρά το γεγονός ότι αρχίζει να διαμορφώνεται μια συναίνεση στην Ευρώπη -πλην των Γερμανών- ότι η πολιτική που εφαρμόστηκε μέχρι σήμερα δεν έλυσε τα προβλήματα, αντίθετα συνέβαλε στην επέκταση και την εμβάθυνσή τους.

Πολλοί οικονομολόγοι -και όχι μόνο αριστερών αντιλήψεων- προτείνουν πλέον λύσεις για τα χρέη και την ανάπτυξη οι οποίες βασίζονται στην ενεργοποίηση της ΕΚΤ. Επιμήκυνση οφειλών, πάγωμα ενός μέρους του χρέους, αγορές κρατικών ομολόγων απευθείας από τις κυβερνήσεις, χρηματοδότηση της ανάπτυξης και άλλες παρεμβάσεις είναι ανάμεσα στα μέτρα που συζητούνται.

Πολλοί βλέπουν τη σημερινή συγκυρία ως μοναδική ευκαιρία να προχωρήσει η Ευρώπη σε ένα new deal, αντιμετωπίζοντας το χρέος σε ευρωπαϊκή κλίμακα και προχωρώντας σε δημόσιες επενδύσεις.

Ωστόσο, ο κ. Ντράγκι απορρίπτει συλλήβδην τις προτάσεις επικαλούμενος την ευρωπαϊκή νομιμότητα. Η επίκληση των κανόνων γίνεται βέβαια αλά καρτ, αφού πολλοί θεωρούν ότι οι συνθήκες και το καταστατικό έχουν παραβιαστεί κατά κόρον τα τελευταία χρόνια με παρεμβάσεις της ΕΚΤ, όπως οι αγορές ομολόγων των χωρών της περιφέρειας από το 2010 έως και το 2012. Οι Γερμανοί θεωρούν άλλωστε ότι και η ποσοτική χαλάρωση ξεπερνά τα όρια της νομιμότητας.

Η αλήθεια είναι ότι το θεσμικό πλαίσιο της Ε.Ε. αποδείχθηκε ατελές και προβληματικό γι’ αυτό και πρέπει να αλλάξει. Η νομισματική χρηματοδότηση απαγορεύεται από το καταστατικό της ΕΚΤ, ενώ ακόμα και η χρηματοδότηση των δημόσιων επενδύσεων από τους εθνικούς προϋπολογισμούς είναι παράνομη με βάση το Σύμφωνο Σταθερότητας.

Οσο και αν ο κ. Ντράγκι δείχνει μια επιλεκτική ευαισθησία στους θεσμούς, το γεγονός είναι ότι οι προοδευτικές πολιτικές είναι απαγορευμένες «διά νόμου» στην Ευρωζώνη.

Και αυτό θα πρέπει να το συνυπολογίσουν στον ΣΥΡΙΖΑ αλλά και σε όλα τα προοδευτικά κόμματα που σχεδιάζουν ανατροπές εντός του ευρώ.

Για να το πετύχουν πρέπει να αλλάξουν τη δομή της Ευρωζώνης.

Blogger Γιώργος Χ. Παπαγεωργίου