Η ασφυξία στις Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις

Το «κοκτέιλ» της χρηματοδοτικής ασφυξίας και της έλλειψης ρευστότητας που βιώνουν οι ΜμΕ στη χώρα μας αναδεικνύει η τελευταία έκθεση του ΟΟΣΑ για τη χρηματοδότηση των ΜμΕ σε 43 χώρες.

Σύμφωνα με αυτή ο δανεισμός των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, οι οποίες, μάλιστα, αντιστοιχούν περίπου στο 99% των ελληνικών εταιρειών παραμένει σε εξαιρετικά χαμηλά επίπεδα παρά την προσπάθεια οικονομικής ανάτασης. Είναι χαρακτηριστικό

πως το 2016 τα νέα δάνεια προς ΜμΕ ήταν μόλις 1,06 δισ ευρώ όταν πριν την κρίση αυτά έφθαναν τα 12,5 δισ, ενώ την ίδια στιγμή τα επιτόκια δανεισμού είναι από τα υψηλότερα στην Ευρωζώνη.

Σύμφωνα με τον Οργανισμό, ιδιαίτερα αρνητικό είναι το γεγονός ότι βρίσκονται σε κατάσταση αδράνειας και εναλλακτικοί τρόποι χρηματοδότησης των επιχειρήσεων, όπως για παράδειγμα μέσω των venture capital.

«Η τραπεζική χρηματοδότηση για τις ελληνικές ΜμΕ “στέγνωσε” ως επακόλουθο της οικονομικής κρίσης», σημειώνει η έκθεση. Όπως σημειώνει, ήδη από το 2010 τα νέα δάνεια προς ΜμΕ υποχώρησαν στο ένα τρίτο αυτών του 2008, σε περίπου 4,43 δισ ευρώ. Εκτοτε η συρρίκνωση συνεχίζεται αμείωτη φθάνοντας το 2016 τα νέα δάνεια μετά βίας να ξεπεράσουν το 1 δισ ευρώ!

Οι κύριες αιτίες

Σε αυτό συντελούν κυρίως δύο στοιχεία. Το πρώτο είναι τα συσσωρευμένα κόκκινα δάνεια που δεν επιτρέπουν τις ίδιες τις τράπεζες να χορηγήσουν κάτι παραπάνω στις ΜμΕ. Και αυτό διότι το 2016 το ποσοστό των κόκκινων δανείων προς τις ΜμΕ έφθανε στο 43,2% όταν το γενικό ποσοστό των κόκκινων επιχειρηματικών δανείων ανέρχονταν σε 30,3%. Κοινώς στις ΜμΕ τα δάνεια κοκκίνισαν πιο εύκολα και πιο μαζικά. Το δεύτερο είναι πως και οι αιτήσεις για δανειοδότηση από ΜμΕ έχουν μειωθεί αφού οι περισσότερες επιχειρήσεις είτε παλεύουν να ανταπεξέλθουν στις υφιστάμενες υποχρεώσεις τους είτε δεν έχουν ίδια κεφάλαια για να αξιοποιήσουν ένα τραπεζικό δάνειο για αναπτυξιακούς – επενδυτικούς σκοπούς.

Ανασταλτικός παράγοντας ως προς αυτό είναι και το «τσουχτερό» κόστος δανεισμού το οποίο παραμένει σε υψηλά επίπεδα παρά τη μείωση του απ' το 2012 και έπειτα. Σύμφωνα με τα στοιχεία της μελέτης το μέσο επιτόκιο για τις ΜμΕ διαμορφώθηκε το 2016 σε 5,32% (το 2012 είχε φθάσει το 6,87%). Μόνο που την ίδια στιγμή στις υπόλοιπες χώρες που πέρασαν από κρίση τα επιτόκια είναι χαμηλότερα. Ενδεικτικά το επιτόκιο των ΜμΕ στην Πορτογαλία το 2016 ήταν 3,83%.

Καθυστερήσεις

Η έλλειψη ρευστότητας στην ελληνική αγορά πάντως φαίνεται και απ' το γεγονός πως καταγράφεται αύξηση στις καθυστερήσεις πληρωμών μεταξύ των επιχειρήσεων. Σύμφωνα με τη μελέτη το 2016 η καθυστέρηση από τον συμβατικό χρόνο πληρωμής ανήλθε κατά μ.ο. Σε 47 ημέρες από 36 το 2015. Ο μ.ο. μεταξύ των χωρών μελών του ΟΟΣΑ ήταν 17,2 ημέρες. «Οι πληρωμές με καθυστέρηση είναι επιζήμιες για την ανάπτυξη ή ακόμη και την επιβίωση των επιχειρήσεων, ειδικά των μικρών, οι οποίες συχνά έχουν περιορισμένες δυνατότητες να βρουν αλλού επαρκή ρευστότητα», σημειώνει ο ΟΟΣΑ.

Ακολουθεί ολόκληρη η μελέτη του ΟΟΣΑ