Γιώργος & Αλεξάνδρα Πίττα (ΜΕΛΙ ΑΤΤΙΚΗ): Μια γλυκιά ιστορία που κρατάει έναν αιώνα

Του Δημήτρη Μαρκόπουλου

Οι παλιότεροι ανέφεραν το γνωστό «συνηθισμένα τα βουνά από τα χιόνια». Κάπως έτσι συμβαίνει με τους ιδιοκτήτες της Μέλι Αττική, Γιώργο Πίττα και την αδελφή του Αλεξάνδρα Πίττα-Χαζάπη. Οταν τη δεκαετία του ’70 οι ιδρυτές της εταιρείας, Παναγιώτης και Αλέξανδρος Πίττας, έφυγαν από τη ζωή, τη συνέχεια της παράδοσής τους ανέλαβαν τα παιδιά τους. Σε μετεφηβική ηλικία οι Αλεξάνδρα και Γιώργος Πίττας, παιδιά του Παναγιώτη, μαζί με τη θεία τους Ελένη, χήρα του Αλέξανδρου, ανέλαβαν τη διοίκηση της εταιρείας. Κάτω από αντίξοες συνθήκες και υπό την πίεση και

την αμφισβήτηση ακόμα και των στενότερων φίλων των ιδρυτών, τα κατάφεραν. Για την ακρίβεια, έφεραν το μέλι με μεγαλύτερη ένταση στο τραπέζι μας, προώθησαν εξαγωγές και δημιούργησαν μια καινούρια δυναμική για το προϊόν. Περίπου 40 χρόνια μετά, η Αττική Μελισσοκομική αντιμετωπίζει μια νέα κρίση. Οχι, αυτή τη φορά δεν φταίει κάτι αιφνίδιο, ούτε υπήρξε κάποιο εταιρικό ή επιχειρησιακό λάθος. Η μεγάλη ελληνική βιομηχανία αντιμετωπίζει αυτό που όλοι βιώνουμε στην Ελλάδα. Το κραχ της οικονομίας και μιας χώρας που βούλιαξε στα αδιέξοδα που η ίδια δημιούργησε. Ενενήντα χρόνια μετά την ίδρυσή της, πάντως, η κορυφαία ελληνική βιομηχανία εξακολουθεί να μάχεται με αισιοδοξία επενδύοντας στο μέλλον. Να προχωρά μπροστά θωρακισμένη και να μην αφήνει το γενικότερα αρνητικό κλίμα να την καθηλώνει.

Με επενδύσεις που άγγιξαν τα 15 εκατ. ευρώ για τις εγκαταστάσεις της στο Κρυονέρι (5 εκατ. ευρώ δαπανήθηκαν μόνο για τη μετεγκατάσταση της μονάδας από το Περιστέρι) και τόνωση των εξαγωγών ως κεντρικής στρατηγικής, οι οποίες φτάνουν σήμερα το 15% του συνολικού τζίρου, η Μέλι Αττική στέκεται όρθια και αισιοδοξεί. «Οι εξαγωγές αποτελούν για εμάς επιλογή ουσίας που μας οδηγεί στα επόμενα χρόνια», επισημαίνει η κυρία Αλεξάνδρα Πίττα-Χαζάπη και συμπληρώνει: «Αυτή τη στιγμή εξάγουμε σε 40 χώρες, μεταξύ των οποίων στις ΗΠΑ, στη Βρετανία, στη Γαλλία, στο Βιετνάμ, στη Μέση Ανατολή, στην Ιαπωνία, στην Αίγυπτο, στον Καναδά κ.α. Στόχευσή μας είναι κυρίως η αγορά του ντελικατέσεν, ενώ βρισκόμαστε στα Harrods εδώ και πολύ καιρό. Στόχος μας, λοιπόν, είναι να ανέβουν οι εξαγωγές μας στο 30% μέσα στα επόμενα 2-3 χρόνια», τονίζει. Ηδη αυτό το διάστημα η βιομηχανία έχει επικεντρώσει τις προσπάθειές της στη Μέση Ανατολή, και κυρίως στο Κατάρ και τη Σαουδική Αραβία, ενώ η αναγνωρισιμότητά της είναι υψηλή και σε χώρες όπως ο Λίβανος, η Αίγυπτος και η Συρία.

Ολα αυτά με παράλληλη επένδυση σε Ελληνες παραγωγούς και συνεργασίες ετών με τουλάχιστον 2.000 οικογένειες μελισσοκόμων σε Θάσο, Κρήτη, Καρδίτσα κ.α. Η Μέλι Αττική εσχάτως έχει επενδύσει στην παρουσία της στις εκθέσεις HORECA, στις πωλήσεις Β2Β, αλλά και σε ποιοτικούς ελέγχους και αναλύσεις ώστε το ελληνικό μέλι να εξακολουθήσει να είναι ποιοτικά απαράμιλλο. «Θα πρέπει να γνωρίζετε ότι η πυκνότητα του ελληνικού μελιού είναι μεγάλη και γι’ αυτό τον λόγο έχουμε ένα από τα πιο καλά μέλια στον κόσμο με υψηλή διατροφική αξία. Αυτό δείχνουν όλες οι αναλύσεις, ενώ η διαφορά μας με το μέλι που εισάγεται είναι πως το τελευταίο δεν έχει τόσο μεγάλη πυκνότητα. Σε αντίθεση με άλλες εταιρείες που πραγματοποιούν παράνομες εισαγωγές μελιού και προβαίνουν σε προσμείξεις με αποτέλεσμα να υπάρχει εις βάρος μας αθέμιτος ανταγωνισμός, κυρίως σε επίπεδο τιμών, εμείς έχουμε αποδείξει την υψηλή μας ποιότητα μέσω ελέγχων του Food & Drink Administration (FDA) ή των ελέγχων στον Καναδά που δεχθήκαμε χωρίς να υπάρξει η παραμικρή επισήμανση», τονίζει ο κ. Γιώργος Πίττας.

Αθέμιτος ανταγωνισμός

Και είναι αλήθεια ότι ο ανταγωνισμός έχει γίνει ιδιαίτερα σκληρός, καθώς επιχειρήσεις εισάγουν παράνομα μέλι από τα Βαλκάνια βαπτίζοντάς το ελληνικό και πουλώντας το σε χαμηλότερη τιμή ως ελληνικό. Αντιθέτως η οικογένεια Πίττα συνεχίζει τις επενδύσεις, ενώ πρόσφατα προχώρησε σε ένα σημαντικό πρόγραμμα Συμβολαιακής Γεωργίας με την Τράπεζα Πειραιώς καθώς και με τη Συνεταιριστική Τράπεζα Καρδίτσας. Σήμερα η Μέλι Αττικής έχει μερίδια άνω του 45% χάρη στην επιλογή των καταναλωτών. Η αγορά έως το 2014 είχε αυξητική τάση, την επόμενη διετία ωστόσο έκανε κοιλιά. Το 2017 σημείωσε ξανά ανάπτυξη, ενώ ενδεικτικό της πρόσδεσης του μέσου καταναλωτή με την ποιότητα είναι πως τα private labels δεν ξεπερνούν εδώ και χρόνια το 20% σε επίπεδα μεριδίων. Κι όλα αυτά παρά το γεγονός ότι η χώρα μας εξελίσσεται σε άτυπο κέντρο διακίνησης εισαγόμενου μελιού από εταιρείες που εξαπατούν τον καταναλωτή και δεν αναγράφουν στις συσκευασίες τους πως κάνουν προσμείξεις.

«Εμείς έχουμε κάνει όσα έπρεπε προς την κατεύθυνση ανάδειξης τέτοιων σαθρών πρακτικών. Από την άλλη πλευρά, δεν μπορούμε παρά να προχωρήσουμε μπροστά μέσω της ενίσχυσης του εξαγωγικού μας τμήματος, των υποδομών μας και της τόνωσης της παρουσίας μας σε διεθνείς εκθέσεις τροφίμων όπως οι περίφημες SIAL, ISM, Anuga, Fancy Food κ.ά. Ταξιδεύουμε συχνά, ενώ δεν είναι τυχαία η μεγάλη αγάπη που υπάρχει για τα προϊόντα μας από τον Ελληνισμό της Διασποράς», μας λέει η κυρία Πίττα-Χαζάπη. Παράλληλα η εταιρεία έχει ξεκινήσει την προώθηση κι άλλων προϊόντων, όπως ο χαλβάς, η μαρμελάδα, οι βανίλιες και τα λουκούμια, τα οποία πλέον κατέχουν το 30% επί του συνολικού κύκλου εργασιών της. «Ελάχιστοι γνωρίζουν ότι η εταιρεία μας απορροφά το 30% του κρητικού μελιού, ενώ έχουμε εκεί και σημαντικές συνεργασίες. Θα πρέπει να μάθετε ότι το μέλι έχει μπροστά του ένα λαμπρό μέλλον και αισιοδοξούμε. Η κρίση τελειώνει για το προϊόν μας, ενώ πρέπει να σημειώσουμε την πολιτική στήριξης της μέλισσας σε όλη την Ευρώπη. Υπάρχει εξάλλου σχετική απόφαση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που μας δείχνει τον δρόμο της ανάπτυξης και το τι θα ακολουθήσει», αναφέρει ο κ. Πίττας. Σήμερα η Αττική Μελισσοκομική Εταιρεία Αλέξανδρος Πίττας ΑΕΒΕ (όπως είναι το πλήρες όνομά της) κυριαρχεί στην ελληνική αγορά και είναι η μεγαλύτερη επιχείρηση στο είδος της στη χώρα. Εκλεκτές ποικιλίες ελληνικού μελιού επιλέγονται από 2.000 μελισσοκόμους, ενώ περίπου το 1/3 της ελληνικής παραγωγής σε μέλι διατίθεται κάθε χρόνο στην Αττική. Αυτό το γεγονός σημαίνει πρακτικά ότι πρόκειται για μια επιχείρηση που αποτελεί την καρδιά της όλης δραστηριότητας της μελισσοκομίας στην Ελλάδα.

Η ιστορία

Η οικογένεια Πίττα ασχολείται με το μέλι από πολύ παλιά. Ο παππούς των δύο αδελφών Πίττα, Γιώργος Πίττας, το 1896 πωλούσε στο παντοπωλείο του στη Σταδίου το περίφημο μέλι Υμηττού. Κατά τη διάρκεια των Ολυμπιακών Αγώνων του 1896, δε, διαφήμιζε στην εφημερίδα «Εστία» την εν λόγω επιχείρηση «Εδωδίμων Αποικιακών» που διατηρούσε.

Μεταξύ των προϊόντων του ήταν και το μέλι. Τα παιδιά του, ο Αλέξανδρος και ο Παναγιώτης, το 1928 ίδρυσαν την εταιρεία Μέλι Υμηττού Aττική και προχώρησαν σε μια πρωτοποριακή για την εποχή ενέργεια: συσκεύασαν το μέλι, που μέχρι τότε διακινούνταν χύμα, σε συσκευασίες μεγάλες και μικρές.

Εθεσαν δηλαδή τις βάσεις για το τυποποιημένο, επώνυμο, ελληνικό μέλι. Το πρώτο προϊόν ονομάστηκε Μέλι Υμηττού Αττική. Προμηθεύονταν θυμαρίσιο μέλι από τον Υμηττό, μια περιοχή γνωστή για το προϊόν αυτό από την αρχαιότητα. Αργότερα οι δύο επιχειρηματίες αγόραζαν θυμαρίσιο μέλι και από άλλες περιοχές της Αττικής. Ετσι, από Μέλι Υμηττού Αττική εξελίχθηκε σε Μέλι Αττική τύπου Υμηττού και στη συνέχεια έγινε το γνωστό σε όλους ως Μέλι Αττική. Πάνω στο απόγειο της επιτυχίας της, η εταιρεία θα βιώσει τις βίαιες συνέπειες του Πολέμου και θα διακόψει τη λειτουργία της. Μετά την Κατοχή, και χάρη στο Σχέδιο Μάρσαλ, θα αποσπάσει κεφάλαια με τα οποία θα μεταμορφωθεί σε μια σύγχρονη βιομηχανική μονάδα. Το 1949 η επιχείρηση μεταφέρεται από την οδό Σωκράτους στο Περιστέρι. Η δεκαετία του ’50 φέρνει πολύ μεγάλη αναγνώριση για το μέλι των αδελφών Πίττα. Είναι η εποχή που χάρη στην έντονη διαφημιστική καμπάνια και τον εμπλουτισμό της γκάμας της με νέες συσκευασίες αρχίζει πλέον να ξεφεύγει από τα στενά γεωγραφικά πλαίσια και να αποκτά παρουσία σε όλη σχεδόν την Ελλάδα, αλλά και σε νέες αγορές στο εξωτερικό. ΗΠΑ, Καναδάς, Αυστραλία, αλλά και αρκετές χώρες της Μέσης Ανατολής θα γνωρίσουν το ελληνικό μέλι και θα αρχίσουν να απορροφούν σημαντικό μέρος από τους 300 τόνους που συσκεύαζε ετησίως η εταιρεία. Το 1967 πεθαίνει ο Παναγιώτης και το 1972 ο αδελφός του Αλέξανδρος. Τότε είναι που ο Γιώργος Πίττας αναλαμβάνει τα ηνία της επιχείρησης μαζί με την αδελφή του Αλεξάνδρα και τη θεία του Ελένη, χήρα του Αλέξανδρου.