Γιατί η κυβέρνηση κατεβάζει τον πήχη για το χρέος

Σε ποιες ρυθμίσεις στοχεύουν κυβερνητικά στελέχη - «Πολιτική αυτοκτονία για τη Μέρκελ» τυχόν διευθέτηση του ελληνικού χρέους πριν από τον Σεπτέμβριο του 2017 - Ποιες εναλλακτικές λύσεις εξετάζει ο ESM

Σε πιο ρεαλιστική στάση για το θέμα του ελληνικού χρέους προσαρμόζεται η κυβέρνηση, καθώς επιδιώκει να λάβει όσο το δυνατόν περισσότερα στο θέμα των βραχυπρόθεσμων διευθετήσεων που ήδη μελετά ο ESM αλλά ταυτόχρονα διαφαίνεται όλο και πιο ξεκάθαρα ότι η ριζική αναδιάρθρωση

Η άποψη ορισμένων κυβερνητικών στελεχών η οποία κερδίζει έδαφος είναι ότι στη σημερινή συγκυρία η μακροχρόνια ρύθμιση του ελληνικού χρέους είναι πολιτικά ανέφικτη τόσο λόγω της στάσης του ΔΝΤ που έχει ανεβάσει πολύ ψηλά τον πήχη, όσο και λόγω της εσωτερικής κατάστασης στη Γερμανία, όπου κάθε απόφαση για ευνοϊκές ρυθμίσεις απέναντι στην Ελλάδα θα είναι πολιτική αυτοκτονία για τον κυβερνητικό συνασπισμό ενόψει των εκλογών του 2017.

Επομένως, κατά την άποψη αυτή ο στρατηγικός στόχος παραμένει η μακροχρόνια διευθέτηση του χρέους, αλλά η τακτική επιδίωξη είναι να διατηρείται η εξυπηρέτηση του χρέους σε διαχειρίσιμα επίπεδα έως ότου υπάρξει μια γενικευμένη ρύθμιση για το ευρωπαϊκό χρέος.

Την αντίληψη αυτή εξέφρασε άλλωστε και ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Γιάννης Δραγασάκης, ο οποίος μιλώντας στην επιτροπή της Βουλής την Τρίτη είπε ότι η διαδικασία ρύθμισης του χρέους εξ ορισμού πάει και πέρα από το 2018, ενώ ανέφερε ότι ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες που μας στηρίζουν έχουν και εκείνες υψηλό χρέος.

Η αναφορά γίνεται για την Ιταλία και την Πορτογαλία, το χρέος των οποίων κινείται αντίστοιχα στο 132% και 129% του ΑΕΠ και το σκεπτικό που κερδίζει έδαφος στο κυβερνητικό επιτελείο είναι ότι με τα δεδομένα αυτά μια συνολική ρύθμιση του ευρωπαϊκού χρέους είναι αναπόφευκτη μέσα στα επόμενα χρόνια, επομένως η Ελλάδα θα πρέπει να «μείνει στο παιχνίδι» αποκομίζοντας μέχρι τότε όσο το δυνατόν περισσότερες βραχυπρόθεσμες διευθετήσεις, στο πλαίσιο όσων έχουν ήδη συμφωνηθεί.

Ήδη ο ESM μελετά διάφορα σενάρια για παρεμβάσεις σε ένα μέρος των δανείων που είχε δώσει ο EFSF το 2012 για το PSI, με επέκταση της διάρκειάς τους και ακύρωση της ρήτρας αύξησης του επιτοκίου που είχε τότε συμφωνηθεί.

Επιπλέον, εξετάζονται και τεχνικές διασφάλισης χαμηλών επιτοκίων για το ελληνικό χρέος σε βάθος χρόνου μέσα από συμφωνίες ανταλλαγής επιτοκίων, τις οποίες θα συνάψει ο ESM στην ελεύθερη αγορά, με αποτέλεσμα να μην υπάρχει επιβάρυνση για τους μετόχους του.

Στην ουσία, δηλαδή, ο ESM θα προχωρήσει σε μια αντιστάθμιση κινδύνου (hedging) για τα δάνεια τα οποία έχει χορηγήσει στην Ελλάδα με χρήματα που άντλησε και ο ίδιος εκδίδοντας ομόλογα με τα χαμηλά επιτόκια που ισχύουν σήμερα στην αγορά.

Οι παρεμβάσεις αυτές δεν δημιουργούν επιβάρυνση στις χώρες της ευρωζώνης και μπορούν να υλοποιηθούν χωρίς έγκριση από τα εθνικά κοινοβούλια και, επομένως, χωρίς αντιδράσεις από τη Γερμανία και άλλες χώρες.

Οι χειρισμοί αυτοί δεν αλλάζουν την ονομαστική αξία του χρέους, αλλά οδηγούν σε εξοικονόμηση τόκων για τα επόμενα χρόνια, ενώ βελτιώνουν σε περιορισμένο βαθμό τη δυναμική για τα επόμενα χρόνια.

Με τον τρόπο αυτό το πρόβλημα δεν θα λυθεί, αλλά θα δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις για έναν συμβιβασμό, ο οποίος ελπίζεται ότι θα καλύψει έστω μερικώς το ΔΝΤ προκειμένου να αναβάλει την οριστική του απόφαση για αξιολόγηση του ελληνικού χρέους μετά τις γερμανικές εκλογές.