Φαύλος κύκλος

Οχι πως έχαιραν ποτέ μεγάλης εκτίμησης στην κοινωνία τα ελεγκτικά όργανα και γενικά ο φοροεισπρακτικός μηχανισμός, αλλά στις δύσκολες μέρες που περνάμε και καθώς το μεγαλύτερο μέρος των προβλημάτων μας αρχίζει και τελειώνει σε κάποια εφορία, αναμενόμενα είναι και τα τελευταία φαινόμενα με τους κυνηγημένους από φορολογούμενους εφοριακούς.

Οταν μια ολόκληρη κοινωνία επί δεκαετίες είχε αποδεχτεί μια κατάσταση στην οποία «χρέος» του κάθε επαγγελματία ήταν να κλέβει την Εφορία, ρισκάροντας πως, αν τον πιάσουν, απλώς θα του επιβληθεί ένα πρόστιμο το οποίο στη συνέχεια δεν θα πλήρωνε, με διάφορες

ενστάσεις, ρυθμίσεις και παρεμβάσεις κάτω από το τραπέζι, τα τελευταία επεισόδια είναι λογικά επακόλουθα.

Κανείς δεν τα επιδοκιμάζει, αλλά δυστυχώς είναι μια πραγματικότητα. Οταν τα ελεγκτικά όργανα μπαίνουν σε ένα μαγαζί, οι θαμώνες-πελάτες παίρνουν το μέρος του μαγαζάτορα ενστικτωδώς, αφήνοντας στην άκρη τη λογική. Παραβλέπουν ότι ο ελεγχόμενος επαγγελματίας κλέβει, ενδεχομένως πρώτα απ’ όλα τους ίδιους, με το να μην κόβει αποδείξεις. Δεν σκέφτονται ότι το μεγαλύτερο μέρος της φοροδιαφυγής προέρχεται από τους εκατοντάδες χιλιάδες μικρούς επαγγελματίες και μαγαζάτορες οι οποίοι εκμεταλλεύονται τη διαπροσωπική σχέση με τον πελάτη. Και βέβαια, όταν στα κρατικά ταμεία δεν μπαίνουν τα προϋπολογισθέντα έσοδα, η επόμενη κίνηση του κράτους είναι να επιβάλει έναν ακόμα φόρο για όλους και συνήθως έναν «σίγουρο» φόρο σε αυτούς που εκ των πραγμάτων δεν μπορούν να ξεφύγουν.

Εδώ και λίγες μέρες η τρόικα μας επέτρεψε προσωρινά να μειώσουμε τον ΦΠΑ στην εστίαση. Μας επέτρεψαν δηλαδή να κάνουμε ένα ολιγόμηνο πείραμα. Ηδη όμως από τις πρώτες μέρες εφαρμογής του μειωμένου ΦΠΑ διαπιστώνεται ότι αποτελούν εξαίρεση οι επιχειρήσεις εστίασης που μετακύλησαν τη μείωση στους καταναλωτές και όσες το έκαναν, δεν το έκαναν πλήρως. Για να μη μιλήσουμε για τις τουριστικές περιοχές, για τις οποίες θεωρητικά έγινε όλη η φασαρία προκειμένου το τουριστικό προϊόν της χώρας να γίνει ανταγωνιστικό. Ε, λοιπόν, στις τουριστικές περιοχές ελάχιστες είναι οι περιπτώσεις όπου οι επαγγελματίες πειθάρχησαν. Οψέποτε δε ερωτώνται, καταφεύγουν στο «αφοπλιστικό» επιχείρημα: «Μα εγώ δουλεύω με ζημίες τρία χρόνια, από εμένα περιμένει το κράτος να κάνω μειώσεις; Κι αν δεν δουλέψω αυτόν τον μήνα, πότε θα δουλέψω; Από Σεπτέμβριο να το συζητήσουμε».

Είναι μια λογική την οποία έχουν ακολουθήσει οι περισσότεροι γιατί απέναντί τους έχουν ένα κράτος το οποίο δεν τους σέβεται, είναι αναξιόπιστο και εκδικητικό, δεν είναι σοβαρό και κυριαρχείται από την αντίληψη «όποιον πιάσω θα πληρώσει και για τους άλλους». Ενα κράτος που τους φόρους που μαζεύει δεν τους επιστρέφει στην κοινωνία με έργα και παροχές, αλλά πληρώνει τους τόκους για την άφρονα σπατάλη του όλες τις προηγούμενες δεκαετίες. Κάπως έτσι ξεκίνησε αυτός ο φαύλος κύκλος μεταξύ φορολογούμενου και κράτους, καθώς ο ένας ρίχνει τις ευθύνες στον άλλο. «Γιατί να πληρώσω όταν δεν μου προσφέρει τίποτα το κράτος και, από την άλλη, πώς να προσφέρω αν δεν μαζευτούν πρώτα οι φόροι;».

Η αλήθεια βέβαια δεν βρίσκεται ανάμεσα σε τέτοιου είδους επιχειρήματα, καθώς είναι μάταιο να επιχειρηματολογεί κανείς για την κότα και το αβγό!

Βέβαιο, πάντως, είναι πως ελάχιστη σημασία έχει το ποσοστό του ΦΠΑ, καθώς το ζητούμενο είναι ο οιοσδήποτε φόρος να πληρώνεται από όλους και στην ώρα του - χωρίς ρυθμίσεις και διευκολύνσεις, γιατί απλούστατα ο ΦΠΑ εισπράττεται από τον πελάτη τοις μετρητοίς, δεν είναι τζίρος του επαγγελματία και η παρακράτηση και η μη απόδοση στον πραγματικό δικαιούχο (το κράτος) συνιστά υπεξαίρεση και έτσι πρέπει να αντιμετωπίζεται. Αν κράτος και επαγγελματίες κινηθούν πάνω σε αυτόν τον άξονα, είναι βέβαιο ότι θα εξαλειφθούν φαινόμενα όπως αυτά των Αρχάνων και της Χαλκιδικής.

Blogger Βασίλης Στεφανακίδης