Γιατί οι ειδικοί φοβούνται αλαλούμ με τα μπλοκάκια

Της Μαίρης Λαμπαδίτη

Eντός του Ιανουαρίου θα λάβουν την πρώτη «κρυάδα» από τις νέες εισφορές οι ελεύθεροι επαγγελματίες και οι αυτοαπασχολούμενοι επιστήμονες, οι οποίοι θα κληθούν να τις καταβάλουν έως το τέλος Φεβρουαρίου. Οι νέες οφειλές θα «πνίξουν» τους υπόχρεους που δεν έχουν ακόμη καταβάλλει τις εισφορές της προηγούμενης χρονιάς. Υπενθυμίζουμε ότι οι δικηγόροι για παράδειγμα πληρώνουν το 2017 τις εισφορές του 2016, ενώ μηχανικοί και αγρότες θα πρέπει να καταβάλουν και τις εισφορές του β' εξαμήνου του 2016.

Βαρύ θα πέσει το πρώτο «ραβασάκι» και για τους ελεύθερους επαγγελματίες

καθώς μόλις ένας στους δύο ασφαλισμένους πληρώνει μέρος των εισφορών του. Συγκεκριμένα από τους 701.148 ασφαλισμένους, οι 538.087 είτε είναι οφειλέτες είτε έχουν κάνει διακοπή και οφείλουν εισφορές στο Ταμείο. Οι μισοί από τους οφειλέτες, περίπου 250.000, έχουν κηρύξει στάση πληρωμών τα τελευταία χρόνια.

Σε συνέντευξη του στον τηλεοπτικό σταθμό Σκάι το πρωί ο υφυπ. Κοινωνικής Ασφάλισης Τάσος Πετρόπουλος σημείωσε πως οι εισφορές θα υπολογίζονται στα καθαρά έσοδα των επαγγελματιών τονίζοντας ότι όσο πιο υψηλές εισφορές πληρώνει κάποιος τόσο μεγαλύτερη σύνταξη απολαμβάνει. «Τυχόν εισφορές που έχουν καταβληθεί το 2015 και το 2016 θα αφαιρούνται από τον υπολογισμό που θα γίνει», διευκρίνισε ο κ. Πετρόπουλος.

Όπως είπε «πολύ σύντομα το νέο ΔΣ του ΕΦΚΑ θα διευκολύνει όσους δικηγόρους ή μηχανικούς έχουν χάσει ρυθμίσεις», ενώ ανέφερε ότι θα δίνεται η δυνατότητα για διορθώσεις στις εισφορές, είτε προς τα πάνω είτε προς τα κάτω, αν προκύπτουν αλλαγές στα εισοδήματα μετά από ελέγχους της Γενικής Γραμματείας Εσόδων.

Το διπλό χαράτσι

Διπλό χαράτσι θα κληθούν να πληρώσουν για πρώτη φορά, σύμφωνα με εκτιμήσεις, περίπου 100.000 διπλοαπασχολούμενοι ελεύθεροι επαγγελματίες και επιστήμονες (ασφαλισμένοι μετά το 1993) οι οποίοι είχαν απαλλαγεί μέχρι σήμερα από την υποχρέωση καταβολής εισφοράς στον ΟΑΕΕ. Αυτή η πρόβλεψη εγγράφεται και στον προϋπολογισμό του οργανισμού που υπολογίζει αύξηση εσόδων (1,162 δισ. ευρώ έναντι 1,149 δισ. το 2016).

Συνολικά το Υπ. Εργασίας αναμένει να συγκεντρώσει από το διπλό αυτό χαράτσι υπέρ της κύριας σύνταξης και της υγειονομικής περίθαλψης τουλάχιστον 1,2 δισ. ευρώ, με βάση τα εισοδήματα του 2015. Ωστόσο ειδικοί της ασφάλισης κάνουν δυσοίωνες προβλέψεις ότι τα έσοδα θα μειωθούν αντί να αυξηθούν καθώς θα πολλαπλασιαστούν οι οφειλέτες που δε θα αντέξουν την υπέρμετρη επιβάρυνση και θα «κλείσουν» τα μπλοκάκια τους ή θα προσπαθήσουν να φοροεισφοροδιαφύγουν.

Τα μπλοκάκια

Σε αναστάτωση βρίσκονται και οι αμειβόμενοι με «μπλοκάκι» σε 1 έως 2 εργοδότες καθώς η σχετική εγκύκλιος δεν έχει εκδοθεί και το τοπίο παραμένει θολό. Σύμφωνα με το νόμο γι' αυτή την κατηγορία δίνεται η δυνατότητα το 6,67% να καταβάλλεται από τον μισθωτό και το άλλο 13,33% να καταβάλλεται από τον εργοδότη.

Μάλιστα θα δημιουργηθεί ενιαία πλατφόρμα αναγγελίας των σχετικών συμβάσεων με μηνιαία υποχρέωση καταγραφής αλλά και ελέγχου αυτών, προκειμένου να αποδεικνύεται η σχέση εργασίας και το εάν ο ασφαλισμένος θα πληρώνει εισφορές ως μισθωτός, δηλαδή θα συμμετέχει και ο εργοδότης, ή ως ελεύθερος επαγγελματίας.

Σύμφωνα με τον δικηγόρο, ειδικό σε θέματα ασφάλισης κ. Δημήτρη Μπούρλο, με την υποχρεωτική αναγγελία των συμβάσεων «το πρόβλημα περιορίζεται αλλά δε λύνεται. Κι αυτό γιατί εντός του ίδιου οικονομικού έτους, τον ένα μήνα ο απασχολούμενος μπορεί να αμείβεται με μπλοκάκι ως μισθωτός και τον επόμενο μήνα ως ελεύθερος επαγγελματίας».

Στη συνέντευξη του στο Σκάι ο κ. Πετρόπουλος επέμεινε πως για όσους έχουν ως δυο εργοδότες επιμερίζεται η εισφορά σε εργαζόμενο και εργοδότη. Παράλληλα τόνισε πως δεν υπάρχει περίπτωση αυτοί που απασχολούνται με μπλοκάκι να καταβάλουν εισφορές για ΟΑΕΔ και κλπ, ξεκαθαρίζοντας ότι αν κάποιος έχει εισόδημα από μισθωτή εργασία και δεν έχει έσοδα από μπλοκάκι δεν θα πληρώνει τίποτα.

«Όσοι έχουν χαμηλό εισόδημα από μπλοκάκι θα ωφεληθούν με τον νέο τρόπο υπολογισμού των εισφορών», υποστήριξε ο κ. Πετρόπουλος.

Οι οφειλέτες και οι «έναντι» εισφορές

Ο ίδιος χθες, κατά την παρουσίαση του ΕΦΚΑ, αναφέρθηκε στο οξύ κοινωνικό πρόβλημα που έχει δημιουργηθεί με τους οφειλέτες του ΟΑΕΕ που δεν μπορούν να λάβουν ασφαλιστική ενημερότητα, επισημαίνοντας την ανάγκη να βρεθεί λύση. Η πρόταση που κατατέθηκε και στους δανειστές προβλέπει τη δυνατότητα αποποίησης ασφαλιστικού χρόνου που θα αντιστοιχεί στην κεφαλαιοποιημένη οφειλή με αναλογική μείωση συντάξεων.

Για να δοθεί μια μικρή «ανάσα» στους οφειλέτες, το σύστημα θα δέχεται πλέον και πληρωμές εισφορών «έναντι». Κάτι βέβαια που δεν θα αφορά μόνο τον ΟΑΕΕ αλλά επίσης το ΕΤΑΑ και τον ΟΓΑ. Όπως τόνισε η αρμόδια Γενική Γραμματέας Κοινωνικής Ασφάλισης Στέλλα Βρακά, θα γίνεται δεκτή και η μερική καταβολή των εισφορών, με αποτέλεσμα οι προσαυξήσεις και τα πρόστιμα να επιβάλλονται μόνο για το υπολειπόμενο ποσό.

Νέα «βόμβα» χρεών

Εν ολίγοις κάθε ασφαλισμένος θα μπορεί να καταβάλλει ο,τι ποσό θέλει έναντι εκείνου του οποίου του έχει "χρεώσει" ο ΕΦΚΑ κάθε μήνα, αρχής γενομένης από τρέχον, με βάση το καθαρό δηλωτέο εισόδημα του το 2015. Αυτό αρκεί για να έχει ένας επαγγελματίας και αγρότης ασφάλιση και υγειονομική περίθαλψη. Κάτι βέβαια που μπορεί να οδηγήσει παράλληλα και σε νέα «βόμβα» χρεών στον ΕΦΚΑ.

Με βάση την ανακοίνωση της ηγεσίας του υπουργείου Εργασίας το μη καταβαλλόμενο ποσό της τρέχουσας εισφοράς κάθε μήνα, απλά θα "καταγράφεται" ως ληξιπρόθεσμη οφειλή του ασφαλισμένου, η οποία θα είναι φυσικά απαιτητή από τον ΕΦΚΑ (και προπαντός το ΚΕΑΟ στο οποιο θα μεταφερθούν όλες οι οφειλές προς τα ταμεία), αλλά αυτό δεν θα έχει καμία αρνητική επίπτωση στην "ασφαλιστική ενημερότητα" του επαγγελματία ή του αγρότη.