Μπορούν οι Πράσινοι και οι λαϊκιστές να αλλάξουν την Ευρώπη;

Ολα δείχνουν ότι το πολιτικό σκηνικό στην Ευρώπη αλλάζει ριζικά. Τα τελευταία χρόνια, ο κανόνας είναι ότι τα παραδοσιακά κόμματα καταρρέουν. Η Σοσιαλδημοκρατία -ή με άλλα λόγια η Κεντροαριστερά- συρρικνώνεται, ενώ από κοντά ακολουθεί και η Κεντροδεξιά, η οποία μάλιστα μετατοπίζεται δεξιότερα σε μια προσπάθεια να ανταγωνιστεί την Ακρα Δεξιά, η οποία ενισχύεται, όπως και άλλες μορφές αμφισβήτησης. Το μοτίβο εμφανίζεται με διαφορετική ένταση σχεδόν παντού.

Την περασμένη Κυριακή, όμως, στις περιφερειακές εκλογές

στο γερμανικό κρατίδιο της Βαυαρίας εμφανίστηκε μια νέα, ελπιδοφόρα τάση. Η άνοδος των Πρασίνων. Ναι μεν το κραταιό συντηρητικό κόμμα των Χριστιανοκοινωνιστών (CSU) ήρθε πρώτο, αλλά είχε μεγάλες απώλειες, ενώ ενισχύθηκε το ακροδεξιό ξενοφοβικό κόμμα Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD). Οι μεγάλοι νικητές όμως ήταν οι Πράσινοι, οι οποίοι κατήγαγαν ιστορική νίκη καταλαμβάνοντας τη δεύτερη θέση, ψηλότερα από το AfD που ήρθε τρίτο και μπαίνει για πρώτη φορά στο τοπικό κοινοβούλιο, αλλά και από τους Σοσιαλδημοκράτες που συνετρίβησαν στην τέταρτη θέση.

Το γεγονός, μάλιστα, ότι οι Πράσινοι κατέλαβαν υψηλά ποσοστά και στις τοπικές εκλογές του Βελγίου και του Λουξεμβούργου, που έγιναν την ίδια ημέρα, οδήγησε πολλά ευρωπαϊκά μέσα ενημέρωσης να αναρωτηθούν αν ξεκινά μια «πράσινη επανάσταση».

Τα αποτελέσματα αυτά ίσως να περνούσαν απαρατήρητα σε άλλες εποχές, αλλά αποκτούν άλλη διάσταση σε μια περίοδο όπου το μεγάλο θέμα στην Ευρώπη είναι η ιταλική κυβέρνηση του συνασπισμού των ακροδεξιών της Λέγκας και των ευρωσκεπτικιστών του Κινήματος των 5 Αστέρων, που αμφισβητούν τους κανόνες της Ευρωζώνης, με αποτέλεσμα το ενδεχόμενο νέας κρίσης να είναι ορατό.

Είναι φανερό ότι οι ισορροπίες έχουν κλονιστεί, είτε πρόκειται για την οικονομικά ευημερούσα Γερμανία, είτε για την Ιταλία, η οικονομία της οποίας σέρνεται τα τελευταία χρόνια και δεν μπορεί να σηκώσει κεφάλι. Αυτός άλλωστε είναι και ο λόγος που όλες οι εκτιμήσεις συγκλίνουν στο ότι στις ευρωεκλογές του Μαΐου θα καταγραφεί έντονο κύμα ευρωαμφισβήτησης στις περισσότερες χώρες, με ενίσχυση κυρίως των ακροδεξιών. Ειδικά στη Γερμανία, η νίκη των Πρασίνων έχει ιδιαίτερη πολιτική σημασία, διότι η ατζέντα τους δεν περιορίζεται στην οικολογία και τα υπαρξιακά θέματα του πλανήτη, αλλά βασίζεται σε κατεξοχήν προοδευτικές αξίες, όπως η ανεκτικότητα και η πολιτική ανοιχτών συνόρων, θέματα που βρίσκονται στην πρώτη γραμμή και μέχρι τώρα τροφοδοτούσαν την άνοδο της Ακροδεξιάς, καθώς το Μεταναστευτικό έχει ανεβάσει το θερμόμετρο. Πολλοί αναλυτές βλέπουν στους Γερμανούς Πράσινους το νέο προοδευτικό Κέντρο.

Μένει να φανεί αν η ενίσχυση των Πρασίνων στη Γερμανία είναι μια πρώτη ένδειξη αφύπνισης προοδευτικών ρεφλέξ στις ευρωπαϊκές κοινωνίες οι οποίες μέχρι τώρα αντιδρούσαν με στροφή στον συντηρητισμό και τις ακροδεξιές θέσεις. Ή αν, αντιθέτως, πρόκειται για μια εξαίρεση, μια ιδιομορφία, μια πολιτική «πολυτέλεια» που περιορίζεται σε ισχυρές χώρες του πυρήνα οι οποίες ευημερούν και βρίσκονται σε άλλο κλίμα από εκείνο των χωρών που, στον αντίποδα, πιέζονται και μένουν πίσω. Στο κάτω-κάτω, οι Ιταλοί είναι απογοητευμένοι και απαξιώνουν το πολιτικό τους κατεστημένο για διαμετρικά αντίθετους λόγους απ' ό,τι οι Γερμανοί το δικό τους.

Το γεγονός είναι πάντως ότι οι πολίτες είναι δυσαρεστημένοι από το ευρωπαϊκό πολιτικό σχέδιο και το εκδηλώνουν αμφισβητώντας τις κυρίαρχες πολιτικές δυνάμεις κάθε φορά που βρίσκονται στην κάλπη. Μέχρι τώρα, η απάντηση του κατεστημένου είναι ότι... το σύστημα δεν έχει το παραμικρό πρόβλημα και όσοι το αμφισβητούν είναι «λαϊκιστές».
Αραγε οι Γερμανοί Πράσινοι είναι και αυτοί λαϊκιστές;