Citi: Πολιτικό πλέον το ζήτημα της βιωσιμότητας του χρέους

«Η αναδιάρθρωση χρέους του 2012 δεν βελτίωσε τη βιωσιμότητα, καθώς ο λόγος του χρέους προς το ΑΕΠ είναι σχεδόν διπλάσιος από ό,τι το 2007 (έφτασε το 188,6% το 2018), σύμφωνα με την τελευταία πρόβλεψη της Κομισιόν. Το ποσοστό της ανεργίας βρίσκεται ακόμα στο 20%, ο λόγος των μη εξυπηρετούμενων δανείων είναι κοντά στο 50% (από 3% πριν την κρίση) και έχουν

τεθεί σε ισχύ κεφαλαιακοί περιορισμοί» σημειώνει μεταξύ άλλων η Citi σε έκθεσή της με τίτλο" Trust in Greece and Merkel".

Με το 80% του χρέους σε χέρια επίσημων πιστωτών και αυτό το ποσοστό να αναμένεται να μειωθεί πολύ λίγο την επόμενη δεκαετία είναι περισσότερο η πολιτική παρά η οικονομία που θα καθορίσει τη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα χρέους τονίζεται στην έκθεση.

Οι όχι και τόσο θετικές προοπτικές ανάπτυξης είναι επίσης αυτές που εξακολουθούν να καθιστούν αμφίβολη τη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα του χρέους, ακόμα και μετά τη συμφωνία του Eurogroup.

H συμφωνία του Ιουνίου προωθεί ξεκάθαρα το πρόβλημα προς το μακρινό μέλλον. Το μέσο κόστος του χρέους είναι σήμερα χαμηλότερο από το 2% (1,8% το 2017) και θα αυξηθεί πολύ αργά κατά την επόμενη δεκαετία.

Το χρέος που ωριμάζει έως το 2022 εξακολουθεί να παρουσιάζει σχετικά υψηλό επιτοκιακό κόστος, καθώς είναι κυρίως τα ομόλογα SMP/ANFA (απόδοση ακόμη κοντά στο 6%), τα πρόσφατα εκδοθέντα ομόλογα (4,5% -5%) και τα δάνεια του ΔΝΤ, επισημαίνει η τράπεζα.

Η Citi εκτιμά ότι η βελτίωση της εμπιστοσύνης ανάμεσα στην ελληνική κυβέρνηση και στους πιστωτές της ήταν αυτή που επέτρεψε να εγκριθεί μια ελάφρυνση χρέους που θα διευκολύνει την έξοδο της Ελλάδας στις αγορές και προσθέτει ότι η συμφωνία μπορεί ακόμη και να επιτρέψει στην ΕΚΤ να συμπεριλάβει τα ελληνικά ομόλογα στο πρόγραμμα QE, αν και μόνο για μικρό χρονικό διάστημα.

Οι αναλυτές υπογραμμίζουν πως η χώρα φαίνεται να γυρίζει πλέον σελίδα. Το 2016-2017 καταγράφηκε πρωτογενές πλεόνασμα κοντά στο 4% του ΑΕΠ (έναντι ελλείμματος 10% το 2009), το έλλειμμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών έχει μειωθεί κοντά στο 1% του ΑΕΠ (από 15% το 2008), η απασχόληση αυξάνεται κατά 2% σε ετήσια βάση και η ανταγωνιστικότητα έχει βελτιωθεί, με τους μισθούς να είναι περίπου 20% χαμηλότεροι από ό,τι το 2009. Η Ελλάδα είναι μικρότερη και φθηνότερη, ενώ αναμένεται να καταγραφεί άνοδος της ζήτησης.

Αναφορικά με τα μέτρα ελάφρυνσης του ελληνικού χρέους που συμφώνησε το Eurogroup, η Citi υπογραμμίζει ότι η Ελλάδα θα συνεχίσει να κινείται υπό όρους και προϋποθέσεις. Τα μέτρα για το χρέος εξαρτώνται από την τήρηση των στόχων της μεταμνημονιακής εποπτείας έως το 2022. Μια προληπτική πιστωτική γραμμή θα ήταν φθηνότερη σύμφωνα με τη Citi, αλλά η ελληνική κυβέρνηση συμφώνησε σε μια ενισχυμένη εποπτεία από την Κομισιόν.

Σύμφωνα με τους αναλυτές του διεθνούς οίκου, η συμφωνία είναι σημαντική για τρεις λόγους:

Η 10ετής παράταση της πληρωμής τόκων και κεφαλαίου για το ένα τρίτο περίπου των δανείων του επίσημου τομέα μεταθέτει για το 2030 την άνοδο στις ακαθάριστες χρηματοδοτικές ανάγκες.Αποτελεί πολιτικό σήμα της βούλησης των πιστωτών να στηρίξουν την Ελλάδα εντός της Ευρώπης και να διασφαλίσουν μια ακόμα επιτυχή ανάκαμψη. Η απόφαση της Ελλάδας την περασμένη εβδομάδα να βοηθήσει την κα Μέρκελ στη μεταναστευτική κρίση που αντιμετωπίζει, δείχνει μια πολύ πιο εποικοδομητική σχέση (και μπορεί να ήταν μέρος του ευρύτερου συμβιβασμού).Η βελτίωση του προφίλ του χρέους, μαζί με την ενισχυμένη εποπτεία και τους όρους για την ελάφρυνση του χρέους θα επιτρέψουν στην ΕΚΤ να διατηρήσει την εξαίρεση (waiver) για τα ελληνικά ομόλογα.

Απογοητευτική η προσέλκυση επενδύσεων

Παρά τις σημαντικές προσπάθειες μεταρρύθμισης και τη μεγάλη εσωτερική υποτίμηση, η ανταγωνιστικότητα των εξαγωγών βελτιώθηκε λιγότερο από ό,τι σε άλλες χώρες προγραμμάτων. Η προσέλκυση επενδύσεων ήταν επίσης απογοητευτική, καθώς το περιβάλλον είναι συγκριτικά λιγότερο φιλικό προς τις επιχειρήσεις.

Ενώ η οικονομία είναι τώρα πολύ μικρότερη από πριν, η Citi αναμένει ότι η βελτίωση της πολιτικής σταθερότητας θα μπορούσε να οδηγήσει σε άνοδο της ζήτησης για ελληνικά assets από τους ξένους επενδυτές, ακόμη και αν αυτό που αποτελεί "κλειδί" είναι η σημαντική αύξηση στον ρυθμό των ιδιωτικοποιήσεων. Προς το παρόν, οι άμεσες ξένες επενδύσεις και οι εισροές επενδύσεων χαρτοφυλακίου έχουν σε μεγάλο βαθμό χαμηλότερες επιδόσεις από άλλες χώρες της περιφέρειας.

Σε ότι αφορά την πολιτική όψη του ελληνικού ζητήματος, η τράπεζα εκτιμά πως η αβεβαιότητα θα μπορούσε να επανέλθει αν ο Τσίπρας προσπαθήσει να εκμεταλλευτεί την έξοδο από τη διάσωση και πάει σε πρόωρες εκλογές, ένα σενάριο το οποίο είναι πολύ πιθανό, κατά την άποψη της τράπεζας.

Ωστόσο, αν η Νέα Δημοκρατία έλθει στην εξουσία, όπως δείχνουν οι δημοσκοπήσεις, θα διατηρούσε σε μεγάλο βαθμό τις πολιτικές και τους δημοσιονομικούς στόχους. Αν μη τι άλλο, ο συνδυασμός πολιτικών θα μπορούσε να γίνει περισσότερο φιλικός προς τις επιχειρήσεις. Επιπλέον, μία νέα στροφή του ΣΥΡΙΖΑ προς τις λαϊκιστικές πολιτικές είναι απίθανη στο άμεσο μέλλον.