Brexit: Το άμεσο διακύβευμα για την Ελλάδα

Της Κατερίνας Καραμούτσου

Με τους οικονομικούς - και όχι μόνο - δεσμούς με τη Βρετανία να είναι σημαντικοί, η έναρξη και επισήμως χθες της διαδικασίας του Brexit προκαλεί έντονη ανησυχία για το κόστος που θα κληθεί να «πληρώσει» και η χώρα μας.

Αν και το μέγεθος του «λογαριασμού» μένει να φανεί από το αποτέλεσμα των διαπραγματεύσεων μεταξύ Βρετανίας και Ε.Ε., το μόνο σίγουρο είναι ότι η Ελλάδα έχει να... «χάσει», τόσο άμεσα, σε επίπεδο εμπορίου και τουρισμού, όσο και έμμεσα, λόγω

Μια διατάραξη των εμπορικών σχέσεων με τη Βρετανία, που αντιπροσωπεύει την 7η θέση στους εξαγωγικούς προορισμούς της Ελλάδας, θα έχει σοβαρές συνέπειες στην προσπάθεια ανάκαμψης των ελληνικών επιχειρήσεων που στηρίζονται ολοένα και περισσότερο στην εξωστρέφεια για να επιβιώσουν. Είναι ενδεικτικό ότι οι ελληνικές εξαγωγές προς το Ηνωμένο Βασίλειο ανέρχονται ετησίως σε πάνω από 1 δισ. ευρώ.

Σε αυτό το πλαίσιο, ο ΣΕΒ (και η Ένωση των Βιομηχανικών και Εργοδοτικών Συνδέσμων της Ευρώπης) εξέδωσε ανακοίνωση ζητώντας μια συμφωνία με τη Βρετανία που θα διασφαλίζει την αποτελεσματική πρόσβαση των ελληνικών προϊόντων στη βρετανική αγορά η απώλεια της οποίας θα σημαντικές επιπτώσεις σε τομείς, όπως τα βιομηχανικά προϊόντα (€350 εκατ. περίπου), τα χημικά (€200 εκατ. περίπου), τα τρόφιμα (€350 εκατ. περίπου) κ.α. Τα αιτήματα του ΣΕΒ περιλαμβάνουν τη διατήρηση της ακεραιότητας της Ενιαίας Αγοράς, τη διασφάλιση των, όσο το δυνατόν, πιο στενών οικονομικών σχέσεων μεταξύ της ΕΕ και της Βρετανίας, την οργάνωση μιας ομαλής μετάβασης προς μια μελλοντική εμπορική συμφωνία, τον περιορισμό των αρνητικών επιπτώσεων του Brexit και τη συμμετοχή στις συζητήσεις όλων των ενδιαφερόμενων μερών.

Εξίσου σοβαρός αναμένεται να είναι ο αντίκτυπος στον τουρισμό. Η Ελλάδα θα πρέπει να περιμένει μείωση του τουριστικού ρεύματος καθώς η υποτίμηση της αγγλικής λίρας έναντι του ευρώ θα μειώσει την αγοραστική δύναμη των Βρετανών και την ταξιδιωτική τους δυνατότητα. Υπολογίζεται ότι κάθε χρόνο επισκέπτονται την Ελλάδα πάνω από 2 εκατομμύρια Βρετανοί τουρίστες.

Ερωτηματικό παραμένει επίσης το τι θα γίνει με τους περίπου 60.000 Έλληνες που ζουν κι εργάζονται στη Βρετανία. Ήδη ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης, Γιάννης Δραγασάκης, είχε συνάντηση με την πρέσβη της Βρετανίας στην Αθήνα, Κέιτ Σμιθ, για να συζητήσουν το θέμα και συγκεκριμένα, το νομικό πλαίσιο που θα διέπει την διαβίωση των Ελλήνων στη Βρετανία. Η βρετανική κυβέρνηση φαίνεται να επιμένει στο θέμα της μετανάστευσης και των προνομίων που απολαμβάνουν οι αλλοδαποί εργαζόμενοι στο Ηνωμένο Βασίλειο, κάτι που σημαίνει ότι οι Ελληνες εργαζομένους στη Βρετανία ενδέχεται να βρεθούν αντιμέτωποι με πολύ αυστηρότερες γραφειοκρατικές διαδικασίες, περιορισμένη πρόσβαση στα επιδόματα πρόνοιας από το κράτος και λιγότερο ευνοϊκές συνθήκες εργασίας σε σχέση με τους Βρετανούς. Οι μεν φοιτητές είναι πιθανό να αντιμετωπίσουν αύξηση έως και 40% στα πανεπιστημιακά δίδακτρα, αφού σήμερα οι Ευρωπαίοι φοιτητές αντιμετωπίζονται το ίδιο με τους Βρετανούς.

Γράφημα που δείχνει τους εργαζόμενους χωρών της ΕΕ που εργάζονται στη Βρετανία, Πηγή: Bloomberg

«Προβλήματα θα υπάρξουν και στις τράπεζες λόγω της μείωσης της αξίας του χαρτοφυλακίου των ελληνικών τραπεζών από τοποθετήσεις σε βρετανικές τράπεζες» όπως προειδοποίησε και ο πρόεδρος της Κεντρικής Ένωσης Επιμελητηρίων και του ΕΒΕΑ Κωνσταντίνος Μίχαλος.

Η αποχώρηση της Βρετανίας από την Ε.Ε. σημαίνει αυτόματα και μείωση του ευρωπαϊκού προϋπολογισμού για προγράμματα όπως οι αγροτικές επιδοτήσεις από τις οποίες επωφελείται εδώ και χρόνια η Ελλάδα.

Το 2015 η συμβολή του Ηνωμένου Βασιλείου στην Ε.Ε. διαμορφώθηκε στα 18,2 δισ. ευρώ, η τέταρτη μεγαλύτερη στην Ε.Ε.. Η έλλειψη των πόρων αυτών σημαίνει ότι αφενός άλλα ευρωπαϊκά κράτη θα πρέπει να καλύψουν την... «τρύπα» κι αφετέρου μείωση των ευρωπαϊκών δαπανών για επιδοτήσεις και προγράμματα.