Υποφέρουν από στρες και τα σκυλιά του πολέμου

Καθώς οι αμερικανοί στρατιώτες επιστρέφουν από το Ιράκ και το Αφγανιστάν, σε πολλούς γίνεται η διάγνωση πνευματικών και ψυχολογικών τραυμάτων από τον πόλεμο. Ωστόσο το προσωπικό της αεροπορικής βάσης Λάκλαντ, όπου εκπαιδεύονται όλα τα σκυλιά των αμερικανικών ενόπλων δυνάμεων, υποστηρίζει ότι έχει αρχίσει να παρατηρεί μετατραυματική αγχώδης διαταραχή και στα σκυλιά.
«Ενώ κάποτε τα σκυλιά ήταν πολύ εξωστρεφή και σίγουρα για τη δουλειά τους, τώρα προσπαθούν να αποφύγουν οποιαδήποτε επαφή», λέει η συνταγματάρχης Κέλι Μαν, κτηνίατρος, υπεύθυνη για το νοσοκομείο σκύλων στο Λάκλαντ, στο οποίο νοσηλεύονται στρατιωτικά σκυλιά. Τα συμπτώματα της αγχώδους μετατραυματικής διαταραχής και σε αυτά είναι παρόμοια με εκείνα που εμφανίζουν οι στρατιώτες που πάσχουν από την ίδια διαταραχή - έντονη αντίδραση στους δυνατούς ήχους, κρίσεις πανικού, προβλήματα στον ύπνο και απώλεια της κοινωνικότητάς τους. Η Μαν το θεωρεί φυσικό: «Συνεργάζονται με τους στρατιωτικούς, και έτσι είναι εκτεθειμένα στα ίδια προβλήματα περιβάλλοντος και στις ίδιες προκλήσεις». Σύμφωνα με τους υπολογισμούς, ποσοστό άνω του 5% των περίπου 2.700 στρατιωτικών σκύλων που χρησιμοποιούνται από τις μάχιμες μονάδες του αμερικανικού στρατού εμφανίζει αγχώδη μετατραυματική διαταραχή.
Βέβαια, όπως συμβαίνει και με τους ανθρώπους, διαφορετικά σκυλιά εμφανίζουν διαφορετικά συμπτώματα. Κάποια επιδεικνύουν υπερβολική ανησυχία και επαγρύπνηση. Αλλα αποφεύγουν κτίρια ή περιοχές στις οποίες παλαιότερα αισθάνονταν άνετα. Υπάρχουν κάποια σκυλιά που εμφανίζουν μεγάλες αλλαγές στον χαρακτήρα τους: γίνονται ιδιαίτερα επιθετικά ακόμη και με τους χειριστές τους ή πολύ δειλά. Το πιο ανησυχητικό όμως είναι ότι πολλά σκυλιά σταματούν να εκτελούν αυτό για το οποίο εκπαιδεύθηκαν. «Αν το σκυλί έχει εκπαιδευθεί να βρίσκει εξελιγμένα εκρηκτικά και δείχνει σαν να το κάνει, αλλά στην ουσία δεν το κάνει, τότε δεν κινδυνεύει μόνο το σκυλί αλλά και οι άνθρωποι γύρω του», εξηγεί ο δρ Γουόλτερ Μπέργκχαρτ, επικεφαλής στον τομέα συμπεριφορικής ιατρικής στο ίδιο νοσοκομείο.
Το γεγονός ότι οι ένοπλες δυνάμεις δείχνουν τέτοιο ενδιαφέρον για το σύνδρομο αυτό τονίζει τη σημασία των σκύλων στους σημερινούς πολέμους. Τα στρατιωτικά σκυλιά - τα περισσότερα εκ των οποίων είναι γερμανικά τσοπανόσκυλα, βελγικά μαλινουά και λαμπραντόρ - αναλαμβάνουν ένα ευρύ φάσμα ειδικών καθηκόντων. Θεωρούνται αποτελεσματικά για τον εντοπισμό εξελιγμένων εκρηκτικών μηχανισμών (IED), οι οποίοι συχνά χρησιμοποιούνται στο Αφγανιστάν. Συνήθως φτιάχνονται από λίπασμα και χημικά και περιέχουν ελάχιστο ή καθόλου μέταλλο, ώστε να είναι εξαιρετικά δύσκολο να τα εντοπίσουν τα ναρκαλιευτικά μηχανήματα. Τα σκυλιά που εμφανίζουν το σύνδρομο, εξηγεί ο δρ Μπέργκχαρτ, συνδυάζουν ένα αντικείμενο, όχημα ή πρόσωπο με τη βία που έχουν ζήσει. Η θεραπεία συνίσταται συνήθως στο να μην κάνουν περιπολίες και να αθλούνται πολύ, να παίζουν και να εντάσσονται σε ένα πρόγραμμα εκπαίδευσης με ήπια πειθαρχία.