Τι να πείτε στους φίλους σας όταν το κινητό αποτελεί προέκταση του χεριού τους

Τα κινητά αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητάς μας και θα έλεγε κανείς ότι η χρήση τους έχει καταντήσει εμμονική, ακόμα και όταν βρισκόμαστε σε εξόδους με άλλα άτομα, επιδεικνύοντας μία συμπεριφορά κάπως… ανάγωγη.

«Όλοι το μισούν, αλλά όλοι το έχουν επίσης κάνει», λέει η Τζιν Τουέντζ, καθηγήτρια ψυχολογίας στο San Diego State University και συγγραφέας.

Το συγκεκριμένο φαινόμενο φαίνεται ότι επηρεάζει

αρνητικά την ψυχική υγεία, την ικανοποίηση από την κοινωνική συνύπαρξη και τη συνολική ευημερία. Γι’ αυτό αξίζει να μιλήσετε για την ψηφιακή απόσπαση της προσοχής, λέγοντας κάποια πράγματα που μπορεί να διευκολύνουν την κατάσταση και να κάνουν κατανοητή την δυσαρέσκειά σας.

Τηλέφωνα στην άκρη

Πριν από μερικά χρόνια, η Τουέντζ άκουσε για μια ομάδα γυναικών που έσπρωχναν τα τηλέφωνά τους στο κέντρο του τραπεζιού όταν έβγαιναν για φαγητό. Το πρώτο άτομο που έπιανε τη συσκευή του έπρεπε να πληρώσει το λογαριασμό. Αυτή είναι μια έξυπνη προσέγγιση, λέει η ίδια, αλλά δεν χρειάζεται καν να τεθεί οικονομικό ζήτημα. Αντ’ αυτού, προτείνετε να αφήσετε όλοι τα τηλέφωνά σας κάπου που να μην τα βλέπετε, όπως στις τσάντες σας.

Όπως αναφέρει δημοσίευμα του TIME, στην Τουέντζ αρέσει αυτός ο τρόπος προσέγγισης επειδή δεν είναι κάθετος. «Είναι ένας διακριτικός τρόπος για να περάσουμε το μήνυμα, ‘έι, όλοι έχουμε πράγματα στο τηλέφωνό μας, αλλά θέλω να σου μιλήσω αυτή την στιγμή’», λέει. «Είναι ένας πολύ ευγενικός τρόπος να πεις, ‘Θέλω να επικεντρωθούμε σε αυτή τη συζήτηση’».

Μία κάποια ενσυναίσθηση

Η ερώτηση για το αν «είναι όλα εντάξει;» επιτρέπει την πιθανότητα να υπάρχει έκτακτη ανάγκη -ενώ υπονοεί ότι, αν δεν υπάρχει, θα ήταν καλύτερα να απομακρύνετε το τηλέφωνο. Μπορεί να φαίνεται ελαφρώς συγκρουσιακό, λέει η Τουέντζ, αλλά είναι καλύτερο από άλλες ατάκες.

Τι μπορεί να έχει τόση αξία;

Ζητώντας να μάθετε τι ενδιαφέρον μπορεί να απασχολεί την παρέα σας, είναι ένας τρόπος για να τους κάνετε να μιλήσουν για το τι βλέπουν στο τηλέφωνό τους – και, ως αποτέλεσμα, να σηκώσουν το βλέμμα τους από την εν λόγω συσκευή.

Συνήθως οι άνθρωποι το μοιράζονται ή απλά το εκλαμβάνουν ως υπενθύμιση για να είναι περισσότερο παρόντες; «Το έχω δει να συμβαίνει και με τους δύο τρόπους», λέει η Τουέντζ. «Μερικές φορές είναι απλά μια ανταλλαγή μηνυμάτων με κάποιον άλλον, αλλά κάθε τόσο, θα είναι έτσι, π.χ. ‘κοίτα αυτό το πραγματικά αστείο βίντεο’ ή ‘εδώ είναι αυτή η διασκεδαστική εικόνα που μου έστειλε κάποιος’. Όπως και να έχει, η ιδέα είναι να τους τραβήξουμε πίσω στην προσωπική συζήτηση».

Ας τα πούμε ευθέως

Ρωτώντας τους αν «είναι τώρα κατάλληλη στιγμή για να μιλήσουμε ή να επιστρέψω όταν τελειώσετε;», αποτελεί μία άμεση προσέγγιση, αλλά εξακολουθεί να δείχνει σεβασμό. Εφιστά την προσοχή στο γεγονός ότι το άλλο άτομο είναι σαφώς αφηρημένο, χωρίς να απαιτεί κάτι από αυτό, λέει η Τέσα Στάκεϊ, θεραπεύτρια και ιδρύτρια του Project LookUp, ενός μη κερδοσκοπικού οργανισμού που βοηθά τις οικογένειες να δημιουργήσουν υγιέστερες συνήθειες οθόνης.

«Τους δίνει αυτονομία, ενώ παράλληλα τιμά τις δικές σας ανάγκες», λέει. Έχει διαπιστώσει ότι το να κάνει τον συνομιλητή της να συνειδητοποιήσει ότι έχει παρατηρήσει ότι δεν είναι πλήρως παρών είναι συχνά το μόνο που χρειάζεται για να προτρέψει σε μια επαναφορά στην πραγματικότητα.

Έλα «πίσω» σε εμένα

Το να λέτε σε κάποιον ότι σας λείπει προέρχεται από μια θέση ευαλωτότητας, όχι κατηγορίας -και στη Στάκεϊ αρέσει ότι είναι σχεδόν εγγυημένο ότι θα τραβήξει το ενδιαφέρον του φίλου σας. «Εκφράζεις ότι το τηλέφωνο δημιουργεί απόσταση και ότι θέλεις σύνδεση», λέει.

Επιπλέον, προσκαλεί την ενσυναίσθηση: Οι περισσότεροι άνθρωποι δεν συνειδητοποιούν πώς η χρήση της οθόνης τους επηρεάζει τους άλλους μέχρι να τους το επισημάνετε ευγενικά. Το κόλπο, προσθέτει η Στάκεϊ, είναι να το πείτε με θέρμη, με ειλικρίνεια, ώστε να μοιάζει με συναισθηματική ώθηση και όχι με ενοχή.

Δέκα λεπτά διάλειμμα

Όπως αναφέρει το TIME, το να ζητάτε από κάποιον να αφήσει το τηλέφωνό του μακριά για ένα τόσο μικρό χρονικό διάστημα είναι ρεαλιστικό – είναι ένα πολύ εφικτό διάλειμμα, λέει η Στάκεϊ. Δεν του ζητάτε να αποσυνδεθεί για πάντα- μάλλον, τον προσκαλείτε σε μια κοινή στιγμή.

«Οι άνθρωποι είναι πιο πιθανό να αποσυνδέσουν το κινητό τους όταν υπάρχει ένα σαφές χρονικό όριο και ένας καλός λόγος», λέει. Επιπλέον, είναι συνεργατικό, σχεδόν σαν να προτείνετε μια ομαδική πρόκληση.

Η σημασία της συνάντησης

Αν είστε σε δείπνο με φίλους ή περνάτε ποιοτικό χρόνο με ένα μέλος της οικογένειας που δεν βλέπετε συχνά, σκεφτείτε να εστιάσετε την προσοχή στη σημασία της στιγμής. Θα μπορούσατε ακόμη και να συνεχίσετε προσθέτοντας: «Δεν θα ήθελα να κοιτάξουμε πίσω και να νιώσουμε ότι χάσαμε κάτι εξαιτίας των οθονών μας», προτείνει ο Δρ. Τζέιμς Σίρερ, ψυχίατρος ειδικευμένος στον εθισμό και συν-εκδότης του εγχειριδίου Technological Addictions της Αμερικανικής Ψυχιατρικής Εταιρείας. «Μπορεί να είναι πολύ ισχυρό», λέει, και να οδηγήσει σε ουσιαστικές βελτιώσεις στην ποιότητα της σχέσης.

Εκφράστε πώς νιώθετε

Η εστίαση στον τρόπο με τον οποίο σας κάνει να αισθάνεστε η χρήση του τηλεφώνου κάποιου μπορεί να είναι πιο αποτελεσματική από τα υπονοούμενα, λέει ο Σίρερ. Δεν πρόκειται να πάτε πολύ μακριά κάνοντας λεκτική επίθεση, π.χ.: «Είσαι συνέχεια στο TikTok! Δεν νοιάζεσαι για μένα!».

Επισημαίνοντας τις δικές σας παρατηρήσεις ήρεμα και το πώς σας κάνει να αισθάνεστε η συμπεριφορά κάποιου, ωστόσο, φυτεύετε έναν σπόρο που μπορεί να τον ενθαρρύνει να επανεκτιμήσει τις συνήθειές του. «Το πιο σημαντικό πράγμα είναι να το προσεγγίσετε από μια θέση μη επικριτική», λέει.