Τα εσκεμμένα «φάουλ» στο ντοκιμαντέρ του Ντέιβιντ Μπέκαμ στο Netflix

Οι ελπίδες της Αγγλίας για πρόκριση στο Παγκόσμιο Κύπελλο κρέμονταν από μια κλωστή και ο Ντέιβιντ Μπέκαμ έπαιζε σαν δαιμονισμένος. Ήταν Οκτώβριος του 2001 και με το κρίσιμο παιχνίδι με την Ελλάδα να μπαίνει στις καθυστερήσεις, η ομάδα χρειαζόταν απεγνωσμένα να σκοράρει, όταν ο αρχηγός της υπέπεσε σε φάουλ περίπου 25 μέτρα από το τέρμα.

Ο Μπέκαμ, 26 ετών τότε, ξεσκονίστηκε, ανέβασε το δεξί του πόδι, έστειλε την μπάλα στην αριστερή πάνω γωνία και τους οπαδούς στο Ολντ Τράφορντ σε ντελίριο με ένα γκολ

Τουλάχιστον, αυτό θέλουν να πιστεύετε το Netflix και οι δημιουργοί του επιτυχημένου ντοκιμαντέρ για τον πρώην αρχηγό της Αγγλίας. Στην πραγματικότητα, ήταν ο συμπαίκτης του Μπέκαμ, ο Τέντι Σέριγχαμ, που εκτέλεσε φάουλ από τον Κώστα Κωνσταντινίδη στο 92ο λεπτό, κερδίζοντας το κρίσιμο τετ-α-τετ.

Πειράζοντας τα γεγονότα τεχνηέντως

Ο προσεκτικός έλεγχος από τους Sunday Times και άλλους ερευνητές των μέσων μαζικής ενημέρωσης έχει βρει πολλά τέτοια τεχνάσματα επεξεργασίας της ιστορίας και «μικρολαθάκια», τα οποία έχουν δημιουργηθεί σε μια τέλεια αφήγηση για να δείξουν την άνοδο, την πτώση και την εκ νέου άνοδο του Μπέκαμ που έγινε το μεγαλύτερο αστέρι του παγκόσμιου ποδοσφαίρου.

Αυτές οι μικροαλλαγές καταδεικνύουν πόσο προσεκτικά διαχειριζόμενη άσκηση δημοσίων σχέσεων είναι αυτό το εξαιρετικά δημοφιλές ντοκιμαντέρ. Και πώς ολόκληρη η βιομηχανία των ντοκιμαντέρ αναδιαμορφώνεται από τις διασημότητες.

Ο Μπέκαμ μιλάει για την υπερηφάνειά του όταν κλήθηκε για πρώτη φορά στην ομάδα της Αγγλίας από τον προπονητή Γκλεν Χοντλ, ένα από τα παιδικά του είδωλα, καθώς οι θεατές βλέπουν την εθνική ομάδα να μπαίνει στο γήπεδο του Γουέμπλεϊ τον Σεπτέμβριο του 1997 για να παίξει με τη Μολδαβία.

Ωστόσο, ο Μπέκαμ έκανε στην πραγματικότητα το ντεμπούτο του στην εθνική ομάδα την προηγούμενη χρονιά στο Κισινάου, την πρωτεύουσα της Μολδαβίας, όπου η Αγγλία κέρδισε με 3-0. Δεν προβάλλονται πλάνα από εκείνο το παιχνίδι- ο αγώνας που βλέπουμε είναι εκείνος στον οποίο κέρδισε το 10ο καπέλο του.

«Το σημείο καμπής για τον Ντέιβιντ»

Μεγάλο μέρος της αφήγησης της σειράς βασίζεται στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 1998, όταν ο Μπέκαμ, 23 ετών τότε, αποβλήθηκε στη φάση των 16 επειδή κλώτσησε τον Αργεντινό, Ντιέγκο Σιμεόνε. Οι αντιδράσεις, όπως καταγράφονται στην ταινία, ήταν βίαιες και μακροχρόνιες, με ορισμένους να κρεμούν ομοιώματα του Μπέκαμ, ο οποίος περιγράφει ότι έγινε «το πιο μισητό πρόσωπο στη χώρα».

Η εχθρότητα συνεχίστηκε και στην αρχή της επόμενης σεζόν και μόλις τον Μάρτιο, όταν ο εξτρέμ άκουσε τους οπαδούς της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ να τραγουδούν το όνομά του – «Υπάρχει μόνο ένας Ντέιβιντ Μπέκαμ»- σε μια αναμέτρηση του Τσάμπιονς Λιγκ με την Ίντερ Μιλάνου του Σιμεόνε, τα πράγματα άλλαξαν. Ήταν, σύμφωνα με τον συμπαίκτη του Γκάρι Νέβιλ, «το σημείο καμπής για τον Ντέιβιντ, αναγνωρίζοντας ότι οι άνθρωποι του Μάντσεστερ θα τον φρόντιζαν».

Αυτό το καθυστερημένο τόξο εξιλέωσης βοηθά τη σειρά να αφηγηθεί την επιθυμητή ιστορία της, η οποία κορυφώνεται με την κατάκτηση ενός άνευ προηγουμένου τριπλού τροπαίου από τη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ εκείνη τη σεζόν. Ωστόσο, στην πραγματικότητα ο Μπέκαμ είχε από την αρχή θερμή υποστήριξη από τους οπαδούς της Γιουνάιτεντ.

Αν και δεν φαίνεται στη σειρά, το γκολ που πέτυχε στο τελευταίο λεπτό εναντίον της Λέστερ Σίτι στο πρώτο παιχνίδι εκείνης της σεζόν απέσπασε έναν βαθμό για την ομάδα του και αποθεώθηκε μέχρι τα δοκάρια.

Ο Μπέκαμ γνώρισε για πρώτη φορά τη Βικτόρια Άνταμς, τη μελλοντική του σύζυγο, σε έναν αγώνα που έπαιξε στο γήπεδο Stamford Bridge της Τσέλσι το 1997, αλλά τα αποσπάσματα που παρεμβάλλονται στο επεισόδιο δείχνουν τη Βικτόρια με τη φίλη της στο συγκρότημα Spice Girls, τη Mel C, να καλούνται στον αγωνιστικό χώρο του γηπέδου Old Trafford της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ, όπου ανήγγειλαν τον νικητή της κλήρωσης του ημιχρόνου. Στη συνέχεια, τα πλάνα περνούν στο βίντεο με τον Μπέκαμ να σκοράρει ένα γκολ εναντίον της Chelsea στο Stamford Bridge, μερικές εβδομάδες νωρίτερα.

Υπάρχουν επίσης αποσπάσματα του Μπέκαμ κατά τη διάρκεια της θητείας του στη Ρεάλ Μαδρίτης, να κατσουφιάζει στον πάγκο μετά την αποχώρησή του. Είναι ντυμένος με τη μαύρη εκτός έδρας φόρμα της ισπανικής ομάδας, αλλά όταν η κάμερα περνάει στον Βραζιλιάνο συμπαίκτη του, Ρομπέρτο Κάρλος, οι παίκτες φορούν πλέον το παραδοσιακό λευκό της.

Οι διασημότητες ελέγχουν τις δικές τους αφηγήσεις και τσεπώνουν εκατομμύρια καθώς εμείς τις απολαμβάνουμε

Άλλα λάθη είναι πιο εξωφρενικά

Η πιο αμφιλεγόμενη φάση έρχεται όταν ο Μπέκαμ και η σύζυγός του μιλούν πλαγίως για την υποτιθέμενη σχέση του με τη Ρεμπέκα Λος, την Ολλανδή προσωπική βοηθό του ζευγαριού, ενώ ζούσε στη Μαδρίτη το 2004. Ένας τίτλος της εφημερίδας Daily Mirror που παρουσιάζεται στη σειρά γράφει: «Μια σχέση με τον Becks», ενώ η αρχική γραμμή του άρθρου δίνεται ως εξής: «Ο αρχηγός της Αγγλίας απέρριψε τον ισχυρισμό ως γελοίο».

Στην πραγματικότητα, όπως αναφέρθηκε το περασμένο Σαββατοκύριακο, η Daily Mirror είχε πάρει συνέντευξη από τον αδελφό της Λος, Τζον, τον Απρίλιο εκείνης της χρονιάς. Ο πρωτοσέλιδος τίτλος που παρουσιάστηκε είχε ως εξής: «Η αδελφή μου είχε σχέση με τον Becks». Η πραγματική πρώτη ατάκα ήταν η εξής: «Ο Ντέιβιντ Μπέκαμ και η προσωπική του βοηθός Ρεμπέκα Λος είχαν σχέση, ισχυρίστηκε χθες ο αδελφός της».

Το Netflix, το μάνατζμεντ του Μπέκαμ και η εταιρεία παραγωγής πίσω από τη σειρά δεν έχουν σχολιάσει το θέμα. Στο σημείο αυτό να πούμε ότι η εταιρεία παραγωγής είναι δική του, του Μπέκαμ, η Studio 99 ενώ ένας από τους εκτελεστικούς παραγωγούς είναι ο Νέβιλ, ο οποίος ήταν κουμπάρος στον γάμο του, καθώς και η Νίκολα Χάουσον, η οποία είναι εδώ και χρόνια η επίσημη δημοσιογράφος και εκπρόσωπος τύπος του σταρ και διευθύντρια της Beckham Brand Holdings, η οποία τελικά ελέγχει τα εμπορικά περιουσιακά στοιχεία του ζευγαριού.

Μια αλήθεια, μα ποια αλήθεια;

Αν και σκηνοθετείται από τον Φίσερ Στίβενς, τον καταξιωμένο σκηνοθέτη ντοκιμαντέρ και ηθοποιό που είναι γνωστός για τον ρόλο του γλοιώδους ανθρώπου των δημοσίων σχέσεων Χιούγκο Μπέικερ στην ταινία «Succession», όσοι αναζητούν κάτι που να πλησιάζει την απροκάλυπτη αλήθεια στο ντοκιμαντέρ του Μπέκαμ θα απογοητευτούν.

Το ντοκιμαντέρ «Beckham» είναι χαρακτηριστικό του σύγχρονου αθλητικού ντοκιμαντέρ, από το πολυδιαφημισμένο «Rooney» στο Amazon Prime μέχρι το «Welcome to Wrexham» της Disney+, την ιστορία της εξαγοράς του ουαλικού συλλόγου από το Χόλιγουντ, από τον Ryan Reynolds και τον Rob McElhenney.

Σε αυτές τις εκπομπές, διάσημα ονόματα αποφεύγουν όλο και περισσότερο τα mainstream μέσα για να παρουσιάσουν τη ζωή τους απευθείας στους οπαδούς με τους δικούς τους όρους. Τα ντοκιμαντέρ τείνουν να προσφέρουν μόνο μια μπουκιά κουτσομπολιού – οι Μπέκαμ αγγίζουν φευγαλέα το περιστατικό με την Λος, ή παρακολουθούμε την πιο αμυδρή σκιά ντροπής για τις ερωτικές περιπέτειες του Rooney – ενώ επιτρέπουν στις διασημότητες να ελέγχουν τις δικές τους αφηγήσεις και να τσεπώνουν εκατομμύρια καθώς εμείς τις απολαμβάνουμε. Νιώθουν άνετα να μας δίνουν πρωτοφανή πρόσβαση σε τέτοια αποστειρωμένα περιβάλλοντα.

Γυρίζοντας ταινίες για τον εαυτό τους

«Σηκώνει τη φούστα για να δείξει τον αστράγαλο», λέει ο Mark Borkowski, ο βετεράνος διαφημιστής διασημοτήτων. «Οι άνθρωποι δεν ενδιαφέρονται τόσο πολύ για τα γεγονότα, αλλά περισσότερο για το πώς αισθάνεται ο κόσμος για την ιστορία». Σειρές όπως οι “Osbournes” και οι “Kardashians” χάραξαν το μονοπάτι για να ακολουθήσουν οι Μπέκαμ και Rooney», προσθέτει. «Υπήρξε μια εξέλιξη, και τώρα έχετε αγιογραφίες στο σελιλόιντ. Είναι ψυχαγωγία. Είναι «faction» – γεγονότα και μυθοπλασία συγχωνευμένα σε ένα».

Για τους δημιουργούς ντοκιμαντέρ, η εξεύρεση ισορροπίας μεταξύ της πρόσβασης σε σταρ και της ελευθερίας να αφηγηθούν τη δική τους ιστορία μπορεί να είναι δύσκολη. «Νομίζω ότι είναι μάλλον αδύνατο να γυρίσεις μια ταινία που να αναφέρεται σωστά σε διασημότητες και να μην καταλήξει να κάνει αυτό που θέλουν», λέει ο Άνταμ Κέρτις, ο καταξιωμένος ντοκιμαντερίστας. «Γιατί όσο στοχαστικός ή έξυπνος ή κριτικός κι αν είναι ο κινηματογραφιστής, πάντα θα βρίσκεται παγιδευμένος από το γεγονός ότι γεμίζει το χρονοδιάγραμμά του με πλάνα διασημοτήτων.

«Κατά έναν περίεργο τρόπο, όταν οι διασημότητες γυρίζουν ταινίες για τον εαυτό τους είναι ίσως το πιο «αληθινό» πράγμα που πρόκειται να πάρεις», προσθέτει. «Επειδή είναι το πώς ο διάσημος θέλει να τον βλέπουν».

Ο Κέρτις συμβουλεύει τους θεατές να διαβάσουν ανάμεσα στις γραμμές. «Είναι όπως όταν κάποιος επιμένει να σας λέει για τη ζωή του κάτι πολύ συγκεκριμένο, έχει κολλήσει σε μία λεπτομέρεια: Άθελά του προδίδει πράγματα που εκείνος δεν βλέπει, αλλά εσείς βλέπετε. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο οι ταινίες του Μπέκαμ και του Ρούνεϊ είναι τόσο συναρπαστικές».

*Με στοιχεία από thetimes.co.uk