Ψυχρός πόλεμος Μερκοζί - Βρυξελλών

Μέρκελ και Σαρκοζί είναι αποφασισμένοι να προχωρήσουν μόνο με την ευρωζώνη, αν σε επίπεδο «27» δεν σταθεί δυνατόν να περάσουν οι θεσμικές αλλαγές στη Συνθήκη της Λισαβώνας. Με δεδομένες τις ενστάσεις που προβάλλονται από κάποια μέλη της ΕΕ αλλά και θεσμικούς παράγοντές της, η κυβέρνηση του Βερολίνου εμφανίζεται απαισιόδοξη για την επίτευξη συμφωνίας στους «27». «Ορισμένοι δεν έχουν αντιληφθεί τη σοβαρότητα της κατάστασης», είπε υψηλόβαθμος κυβερνητικός παράγων χθες στο Βερολίνο. Αναφερόμενος στις προτάσεις των Μπαρόζο και Βαν Ρόμπαϊ για την έκδοση ευρωομολόγων και τη χορήγηση καθεστώτος τράπεζας στον μόνιμο μηχανισμό (ESM), μίλησε για το «κλασικό κουτί με τα τρικ των Βρυξελλών», προσθέτοντας ότι οι προτάσεις αυτές είναι «κάτω των προσδοκιών». Για τις θεσμικές αλλαγές στη συνθήκη της ΕΕ, η γερμανική κυβέρνηση υιοθετεί το πλαίσιο «17 συν». Για να μη δοθεί η εντύπωση του αποκλεισμού των υπολοίπων, συνυπολογίζουν στα μέλη της ευρωζώνης που θα προχωρήσουν και όσες χώρες εκτός ευρωζώνης (υπολογίζονται σε 4-5) θελήσουν να πάρουν μέρος. Ο στόχος είναι οι θεσμικές αλλαγές να είναι περιορισμένης έκτασης και εστιασμένες σε συγκεκριμένα σημεία. Η επιλογή αυτή γίνεται για να μην ανοίξει ένα γενικό θέμα αλλαγής των συνθηκών, όπου ο καθένας θα βάλει στο τραπέζι τα δικά του αιτήματα. Οι θεσμικές αλλαγές επιδιώκεται να ολοκληρωθούν τάχιστα, εν ανάγκη με τον πυρήνα των χωρών του ευρώ. Δεν θα κάνουμε «λάθος συμβιβασμούς», προειδοποίησαν κυβερνητικοί παράγοντες στο Βερολίνο, καθώς ήδη από τώρα θα «πρέπει να αποσύρουμε από το τραπέζι περιττές ιδέες». Για να τονίσουν μάλιστα τον χαρακτήρα του επείγοντος αλλά και της επιμονής στη λήψη αποφάσεων σε αυτό το Συμβούλιο, σημείωσαν με νόημα ότι για το Σαββατοκύριακο δεν έχει προγραμματιστεί τίποτε άλλο, ώστε, αν χρειαστεί, να παραταθεί η Σύνοδος Κορυφής. Πάντως, ο στόχος είναι «να υπάρχουν οι αποφάσεις το πρωί του Σαββάτου». Το φρένο χρέους είναι το εργαλείο που θα οδηγήσει τις χώρες της ευρωζώνης στον βασικό στόχο των ισοσκελισμένων προϋπολογισμών. Τον θεσμικό χαρακτήρα που θα έχει το φρένο χρέους σε κάθε χώρα θα τον καθορίσει η ίδια. Το νέο στοιχείο όμως είναι η δυνατότητα να ελέγχεται δικαστικά από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο σε ποιο βαθμό μια χώρα υλοποιεί αυτόν τον κοινό στόχο. Οι αυτοματοποιημένες ποινές για τους παραβάτες συνοδεύονται από τη θεσμική ενίσχυση της Κομισιόν, που θα έχει αναβαθμισμένο ρόλο. Το Βερολίνο υπαναχώρησε στο βασικό αίτημά του να συμπεριληφθεί στον μόνιμο μηχανισμό ESM ρήτρα συμμετοχής των ιδιωτών πιστωτών σε περίπτωση που πτωχεύσει μια χώρα-μέλος της ευρωζώνης. Δέχεται πλέον να ακολουθήσει και o ΕSM το παράδειγμα του ΔΝΤ υιοθετώντας ανάλογη πρακτική. Η ίδια η Καγκελάριος Μέρκελ στην προχθεσινή συνάντησή της με τον Πρόεδρο Σαρκοζί είχε δηλώσει ότι στόχος δεν είναι ένας «Lex Europa» που θα οδηγούσε σε διαφορετική από το ΔΝΤ μεταχείριση των ιδιωτών πιστωτών. Η ευρωζώνη και η ΕΕ θα προσανατολιστούν πλέον στις ίδιες πρακτικές με εκείνες του ΔΝΤ για να καταστεί σαφές ότι κρατικά ομόλογα από την ευρωζώνη