Πως μπορεί ένας γονιός να ξεχάσει το παιδί του - Τι συμβαίνει πραγματικά

Μία ζοφερή πραγματικότητα ήρθε στο φως μετά την τραγική είδηση του θανάτου του 5,5 μηνών βρέφους στην Άρτα, από ασφυξία και θερμοπληξία, καθώς ο πατέρας του το ξέχασε στο πίσω κάθισμα του αυτοκινήτου για ώρες.

Οι θάνατοι παιδιών με τον μαρτυρικό αυτόν τρόπο έχουν παρατηρηθεί και καταγραφεί κυρίως στις ΗΠΑ.

Η Amber Rollins, διευθύντρια της οργάνωσης Kids and Car

Safety, επισημαίνει πως κάθε χρόνο, 38 παιδιά κατά μέσο όρο πεθαίνουν στις ΗΠΑ με αυτόν τον τρόπο.

Πέρυσι, σύμφωνα με την ίδια, 11 παιδιά έχασαν τη ζωή τους μέσα σε αυτοκίνητα που είχαν υπερθερμανθεί, στις πολιτείες Πενσυλβάνια, Βιρτζίνια και Τέξας. Αντίστοιχα, το 2018 οι θάνατοι έσπασαν ρεκόρ και έφτασαν τους 54, ενώ ακολούθησαν 53 το 2019.

Η Rollins μιλώντας στο abcnews.go.com τονίζει πόσο σημαντικό είναι οι γονείς να έχουν το νου τους σε ό,τι αφορά τα πίσω καθίσματα του αυτοκινήτου και την υπερθέρμανση ιδίως τις ημέρες που πηγαίνουν στη δουλειά καθώς η παραμικρή αλλαγή στην ρουτίνα τους μπορεί να προκαλέσει το μοιραίο.

Η Rollins επισήμανε επίσης ότι ανησυχεί και για τους γονείς που επιστρέφουν στη δουλειά από ένα υβριδικό πρόγραμμα (εργάζονται στο σπίτι μερικές ημέρες και στο γραφείο άλλες ημέρες).

«Όταν η ρουτίνα σου αλλάζει παντού… αυτό αποτελεί από τους πιο σοβαρούς παράγοντες κινδύνου», είπε.

«Δεν είναι ότι ξέχασαν, είναι ότι δεν είχαν επίγνωση»

Η Rollins λέει ότι τα αυτοκίνητα θερμαίνονται γρήγορα και μπορούν να φτάσουν σε επικίνδυνες θερμοκρασίες για τα παιδιά μέσα σε λίγα λεπτά. Υπογραμμίζει ότι δεν υπάρχει ασφαλής χρόνος για να μείνει ένα παιδί μόνο του σε ένα αυτοκίνητο.

«Έτσι, περισσότεροι από τους μισούς θανάτους  συμβαίνουν όταν ένας, κατά τα άλλα, στοργικός, υπεύθυνος γονέας χάνει την επίγνωση ότι το μωρό του ήταν στο πίσω κάθισμα, οδηγεί στη δουλειά ή όπου κι αν ήταν ο προορισμός του, χωρίς να συνειδητοποιήσει ότι ποτέ δεν έβγαλε  αυτό το παιδί από το πίσω κάθισμα. Δεν είναι ότι ξέχασαν ότι είχαν ένα παιδί, είναι ότι έχασαν την επίγνωση ότι αυτό το παιδί ήταν μαζί τους» εξήγησε.

Μπορεί για τα ελληνικά δεδομένα τέτοια περιστατικά για μην είναι συνήθη, όμως στις ΗΠΑ η πυκνότητα τέτοιων περιστατικών έχει οδηγήσει επιστήμονες να κάνουν λόγο για το «σύνδρομο του ξεχασμένου μωρού» (Forgotten Baby Syndrome).

Ο David Diamond, καθηγητής ψυχολογίας, μοριακής φαρμακολογίας και φυσιολογίας στο Πανεπιστήμιο της Νότιας Φλόριντα, είπε στο ABC News ότι επιστημονικές μελέτες του εγκεφάλου αποδεικνύουν ότι το Σύνδρομο του Ξεχασμένου Μωρού υπάρχει στην πραγματικότητα.

«Είναι όταν ο γονέας χάνει εντελώς την επίγνωση ότι το παιδί βρίσκεται μέσα στο αυτοκίνητο» αναφέρει ο David. «Είναι το σύστημα συνήθειας του εγκεφάλου μας. Μας επιτρέπει να κάνουμε πράγματα χωρίς να τα σκεφτόμαστε. Αυτό το σχέδιο που πρέπει να σταματήσουμε μια συνήθεια φαίνεται να καταστέλλεται. Χάνουμε την επίγνωση του σχεδίου μας να διακόψουμε αυτή τη συνήθεια. Αυτά τα διαφορετικά συστήματα εγκεφάλου ανταγωνίζονται πραγματικά το καθένα άλλα».

Ο Diamond μελετά το Σύνδρομο του Ξεχασμένου Μωρού από το 2004. Υπηρέτησε ως ειδικός μάρτυρας όταν οι γονείς αντιμετωπίζουν κατηγορίες για ανθρωποκτονία από αμέλεια, δολοφονία ή κίνδυνο παιδικού κινδύνου σε θανάτους παιδιών από θερμοπληξία.

Γιατί συμβαίνει

Με βάση την έρευνα του Diamond, έχει αναπτύξει μια υπόθεση για το πώς συμβαίνουν αυτές οι τραγωδίες.

Ο Diamond εξηγεί ότι όταν υπάρχει ανταγωνισμός μεταξύ του «συστήματος μνήμης συνήθειας» και του «συστήματος μελλοντικής μνήμης» του εγκεφάλου και το «σύστημα μνήμης συνήθειας» υπερισχύει, τότε μπορεί να εμφανιστεί το Σύνδρομο του Ξεχασμένου Μωρού.

Όταν γονείς πάνε στη δουλειά και ξεχνούν να αφήσουν τα παιδιά τους στον παιδικό σταθμό, είναι συνήθως επειδή αυτό δεν είναι μέρος της καθημερινότητάς τους, είπε ο Diamond.

Υπό συνθήκες στέρησης ύπνου ή άγχους, οι γονείς μπορεί να προβούν στις καθημερινές τους συνήθειες αυτόματα. Για παράδειγμα, μια συνηθισμένη διαδρομή από το σπίτι στη δουλειά, αντί για το σπίτι στον παιδικό σταθμό, εκτελείται αυτόματα, εξήγησε ο ειδικός.
Τι λέει η επιστήμη

Το σώματα των παιδιών θερμαίνονται πολύ πιο γρήγορα από ότι των ενηλίκων, σύμφωνα με το μη κερδοσκοπικό οργανισμό National Safety Council.

Τα εσωτερικά όργανα των παιδιών παύουν να λειτουργούν μόλις η θερμοκρασία του πυρήνα του σώματός τους φτάσει τους 104 βαθμούς και όπως αναφέρθηκε παραπάνω χρειάζεται ελάχιστος χρόνος για να υπερθερμανθεί ένα αυτοκίνητο και να καταστεί θανατηφόρο περιβάλλον για ένα παιδί.

Η Rollins δίνει ορισμένες συμβουλές προς τους γονείς:

– Τοποθετήστε ένα αντικείμενο, χωρίς το οποίο δεν μπορείτε να ξεκινήσετε τη μέρα σας, στο πίσω κάθισμα του οχήματος, αυτό μπορεί να είναι το κινητό σας, τα κλειδιά σας ή ο φορητός σας υπολογιστής.

– Έχετε στο πίσω κάθισμα ένα αντικείμενο, το οποίο μετακινείται μπροστά μόνο όταν το παιδί μπαίνει στο αμάξι, αυτό μπορεί να είναι ένα τεράστιο λούτρινο ή μια τσάντα με την αλλαξιά του μωρού.

– Δημιουργήστε μία καλή και σταθερή επικοινωνία με τον παιδικό σταθμό του παιδιού σας και ζητείστε να σας ειδοποιούν όποτε δεν πηγαίνει και δεν έχουν ενημερωθεί.

Μια άλλη επικίνδυνη κατάσταση είναι όταν τα παιδιά παίρνουν τα κλειδιά του αυτοκινήτου και μπαίνουν μόνα τους στο όχημα, αλλά μετά δεν μπορούν να βγουν.

Η Rollins συνιστά να υπάρχει ένα μέρος μακριά από το οποίο οι γονείς μπορούν να βάζουν τα κλειδιά του αυτοκινήτου τους κάθε μέρα όταν δεν το χρησιμοποιούν.