Ουκρανία – Ρωσία: Τα σημεία – κλειδιά των προτάσεων του Κιέβου και της Μόσχας

Δημοσιοποιήθηκαν  οι προτάσεις από Ουκρανία και Ρωσία σε σχέση με την κατάπαυση του πυρός, στις διαβουλεύσεις που έλαβαν χώρα στην Κωνσταντινούπολη.

Ανάμεσα στα σημαντικότερα αιτήματα που υπέβαλε το Κίεβο, είναι η ανοικοδόμηση της χώρας από τη Μόσχα, πολεμικές αποζημιώσεις, ελευθερία ένταξης σε ΝΑΤΟ και ΕΕ και την εμπλοκή στρατών ξένων χωρών ως τοποτηρητών της ειρήνης στην χώρα. Η Ουκρανία θέτει την γραμμή του μετώπου, ως το σημείο έναρξης των εδαφικών διαπραγματεύσεων.

Η Ρωσία με την σειρά της ζητά την αποχώρηση των Ουκρανών από τα εδάφη που προσαρτήθηκαν στη χώρα. Δηλαδή των Ντονέτσκ (DPR), της Λουγκάνσκ (LPR), της Ζαπορόζια και της Χερσώνας. Ζητά την μη μετακίνηση στρατευμάτων και τον τερματισμό εξοπλισμού της Ουκρανίας από τη Δύση. Το έγγραφο ορίζει την ουδετερότητα της Ουκρανίας και την άρνησή της να ενταχθεί σε στρατιωτικές συμμαχίες.

Υπάρχει ρήτρα που απαγορεύει τις στρατιωτικές δραστηριότητες άλλων χωρών στο ουκρανικό έδαφος. Η Μόσχα ζητά διεθνή αναγνώριση των προσαρτημένων εδαφών, την παραίτηση από πολεμικές αποζημιώσεις και την νομική απαγόρευση του νεοναζισμού. Ζητά ακόμα την έγκριση της συνθήκης ειρήνης από το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ.

Η πρόταση που υπέβαλε η Ουκρανία

Η Ουκρανία ζητά πλήρη και χωρίς όρους κατάπαυση του πυρός σε αέρα, ξηρά και θάλασσα ως προαπαιτούμενο για τις διαπραγματεύσεις για την ειρήνη. Προτείνει ως Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης, την επιστροφή όλων των παιδιών από την Ουκρανία που «απελάθηκαν» στη Ρωσία, την ανταλλαγή αιχμαλώτων επί της αρχής «όλοι για όλους» και την απελευθέρωση από την Ρωσία όλων των ουκρανών πολιτών-ομήρων.

Στην συνέχεια ζητά μόνιμη και διαρκή ειρήνη και ασφάλεια με διασφάλιση της μη επανάληψης των εχθροπραξιών. Η ουκρανική πλευρά ζητά εγγυήσεις ασφαλείας μέσω της εμπλοκής της διεθνούς κοινότητας με προσφορά εγγυήσεων για την εφαρμογή των συμφωνιών. Το Κίεβο ζητά την αυτοδιάθεση στην επιλογή πλευράς, δηλαδή στο δικαίωμα προσχώρησης στο ΝΑΤΟ και την Ε.Ε.

Δεν αποδέχεται κανέναν περιορισμό στον αριθμό στρατιωτών, τα μέρη ανάπτυξης ή άλλες παραμέτρους για τις ένοπλες δυνάμεις της Ουκρανίας ή για την ανάπτυξη στρατιωτών φιλικών χωρών.

Το ζήτημα των εδαφών

Η Ουκρανία αναφέρει πως η διεθνής κοινότητα δεν αναγνωρίζει καμία κατοχή ουκρανικού εδάφους από τη Ρωσία από το 2014 και έπειτα. Οι γραμμές του μετώπου είναι το σημείο διαπραγματεύσεων και πως ζητήματα εδαφών θα συζητηθούν μόνο μετά από πλήρη και χωρίς όρους κατάπαυση του πυρός.

Το Κίεβο συμφωνεί στην άρση των κυρώσεων κατά της Ρωσίας, σταδιακά και με μηχανισμό πλήρους επαναφοράς αυτών αν χρειαστεί (αν η Ρωσία παραβιάσει τις συμφωνίες που θα προκύψουν). Τα παγωμένα περιουσιακά της Ρωσίας θα χρησιμοποιηθούν για την ανοικοδόμηση της Ουκρανίας ή θα παραμείνουν παγωμένα έως ότου η Ρωσία πληρώσει πολεμικές αποζημιώσεις.

Η ουκρανική πλευρά ζητά έναν ξεκάθαρο, ισορροπημένο Οδικό Χάρτη για την εφαρμογή ή επιβολή των συμφωνιών.

Τα επόμενα βήματα για συναντήσεις και την επίτευξη κατάπαυσης του πυρός

Μετά την συνάντηση στην Κωνσταντινούπολη η Ουκρανία προτείνει τα δύο μέρη να επικεντρωθούν στην πλήρη και χωρίς όρους κατάπαυση του πυρός, στα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης και στην προετοιμασία και συμφωνία στην δημιουργία θεματολογίας και δομής των μελλοντικών διαπραγματεύσεων των ηγετών σε σημεία – κλειδιά.

Οι διαπραγματεύσεις θα λάβουν χώρα με την συμμετοχή των ΗΠΑ και της Ευρώπης. Η Ουκρανία ζητά την πλήρη και άνευ όρων κατάπαυση του πυρός για τουλάχιστον 30 ημέρες με την δυνατότητα επέκτασης κάθε φορά για ακόμα 30 ημέρες, ως προαπαιτούμενο για οποιαδήποτε σύναψη ειρήνης.

Η κατάπαυση του πυρός θα παρακολουθείται και θα υποστηρίζεται από τις ΗΠΑ και τρίτες χώρες.

Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης

Μετά την επιτυχημένη ανταλλαγή αιχμαλώτων προτείνεται η ανταλλαγή «όλων των αιχμαλώτων για όλους». Επαναλαμβάνεται η επιστροφή όλων των παιδιών από την Ουκρανία που απελάθηκαν ή εκτοπίστηκαν σε ρωσικό έδαφος και απελευθέρωσης από τη Ρωσία όλων των πολιτών κρατουμένων.

Προτείνεται οι ηγέτες Ρωσίας και Ουκρανίας να συμφωνήσουν σε 6 θεματικές ώστε να μπορέσει να εκκινήσει η διαδικασία ειρήνης. Οι πρώτες θεματικές είναι η πλήρης και μόνιμη παύση των εχθροπραξιών, οι όροι, η παρακολούθηση και οι κυρώσεις για παραβιάσεις, οι εγγυήσεις ασφαλείας για την μη επανάληψη των εχθροπραξιών και τα εδαφικά ζητήματα.

Μετά η Ουκρανία ζητά την συμφωνία σε ζητήματα οικονομίας, αποζημιώσεων και ανοικοδόμησης, με την προσθήκη ποινών για την περίπτωση παραβιάσεων. Τέλος από όλα αυτά θα προκύψει ένα συμπέρασμα για την συνθήκη ειρήνης.

Η πρόταση που υπέβαλε η Ρωσία

Προτείνονται δύο επιλογές για κατάπαυση του πυρός. Η πρώτη επιλογή περιλαμβάνει την απόσυρση των ουκρανικών ενόπλων δυνάμεων από τα ρωσικά εδάφη που κατέχει η Ουκρανία στις περιοχές της Λαϊκής Δημοκρατίας του Ντονέτσκ (DPR), της Λαϊκής Δημοκρατίας του Λουγκάνσκ (LPR), της Ζαπορόζια και της Χερσώνας.

Η δεύτερη (μια συνολική δέσμη μέτρων) περιλαμβάνει απαγορεύσεις στην αναδιάταξη στρατευμάτων, τη διακοπή της κινητοποίησης και της ξένης στρατιωτικής βοήθειας προς το Κίεβο, την έναρξη της αποστράτευσης και τον αποκλεισμό της στρατιωτικής παρουσίας τρίτων χωρών.

Το έγγραφο ορίζει την ουδετερότητα της Ουκρανίας και την άρνησή της να ενταχθεί σε στρατιωτικές συμμαχίες. Υπάρχει ρήτρα που απαγορεύει τις στρατιωτικές δραστηριότητες άλλων χωρών στο ουκρανικό έδαφος. Η Ουκρανία θα υιοθετήσει ένα μη πυρηνικό καθεστώς και θα περιορίσει το μέγεθος των ενόπλων δυνάμεών της.

Αποχώρηση των Ουκρανών από τη «Νέα Ρωσία»

Η Ρωσία ζητά την άρση των οικονομικών κυρώσεων που της έχουν επιβληθεί και τη διεθνή νομική αναγνώριση των περιοχών Κριμαίας, Λουγκάνσκ, Ντονέτσκ, Ζαπορόζια και Χερσώνα ως τμήμα της Ρωσίας. Αμοιβαία παραίτηση από αξιώσεις που σχετίζονται με πολεμικές ζημίες.

Η Ουκρανία πρέπει να αποσύρει όλες τις δυνάμεις από τα εδάφη που διεκδικεί η Ρωσία, συμπεριλαμβανομένου του Ντονμπάς και αυτού που η Ρωσία αποκαλεί «Νοβοροσία», εντός 30 ημερών από την κατάπαυση του πυρός.

Προστασία των δικαιωμάτων και των ελευθεριών των ρωσόφωνων πληθυσμών, άρση των περιορισμών στην Ουκρανική Ορθόδοξη Εκκλησία και απαγόρευση της εξύμνησης του ναζισμού. Αναφέρεται η αμνηστία και από τις δύο χώρες σε πολιτικούς αιχμαλώτους και η απελευθέρωση όλων των πολιτών κρατουμένων.

Εκλογές στην Ουκρανία και συνθήκη ειρήνης μετά από αυτές

Η Ρωσία προτείνει στην Ουκρανία να διεξάγει προεδρικές και βουλευτικές εκλογές και να υπογράψει συνθήκη ειρήνης. Οι εκλογές θα πρέπει να πραγματοποιηθούν εντός 100 ημερών από την άρση του στρατιωτικού νόμου.

Η Ουκρανία θα απαγορεύεται να λάβει ή να αναπτύξει πυρηνικά όπλα. Η ανταλλαγή πληροφοριών της Δύσης με την Ουκρανία πρέπει να σταματήσει για να επιτραπεί η κατάπαυση του πυρός.

Η ενδεχόμενη ειρηνευτική συμφωνία πρέπει να εγκριθεί με δεσμευτικό ψήφισμα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ. Η Ουκρανία πρέπει να δώσει χάρη στους λεγόμενους πολιτικούς κρατούμενους και να απελευθερώσει αιχμάλωτους στρατιώτες και πολίτες.