Κάτι αρχέγονο έφτιαξε τις μυστηριώδεις σήραγγες της Βραζιλίας – Και δεν ήταν άνθρωπος

Το Λημέρι του Αρμαδίλο, μια σπηλιά της Βραζιλίας γνωστή στα πορτογαλικά και ως Toca du Tatu, είναι σήμερα γεμάτη από τα σκαλίσματα επισκεπτών που βρήκαν ευκαιρία να γράψουν τα ονόματά τους.

Λίγους αιώνες νωρίτερα, οι ιησουίτες ιεραπόστολοι λέγεται ότι έκρυβαν χρυσάφι στο παράξενο σπήλαιο.

Στο ακόμα πιο μακρινό παρελθόν, όταν η Γη εξερχόταν από την τελευταία εποχή των παγετώνων πριν από 10.000 χρόνια, το Toca du Tutu φαίνεται ότι φιλοξενούσε πιο γιγαντόσωμους ενοίκους.

Τα χαραγμένα ίχνη στα τοιχώματα μαρτυρούν ότι η σπηλιά σκάφτηκε από τα νύχια πελώριων προϊστορικών

«Πρόκειται για ένα αρχαιολογικό και παλαιοντολογικό θαύμα» σχολιάζει στο περιοδικό Nature ο Τζουλιάνο Κάμπος, αρχαιολόγος του Πανεπιστημίου του Σάντα Καταρίνα στη Βραζιλία.

Μεγάλες χαρακιές που δείχνουν να προέρχονται από νύχια οδηγούν στο συμπέρασμα ότι τα τούνελ δεν έχουν φυσική προέλευση (Heinrich Theodore Frank)

Περίπου 1.500 με 2.000 τέτοιες σπηλιές έχουν βρεθεί σε μαλακά ψαμμολιθικά πετρώματα της Νοτίου Αμερικής αλλά σε καμία άλλη ήπειρο, αναφέρει ο Χάινριχ Φρανκ, συνταξιούχος γεωλόγος του Πανεπιστημίου του Ρίο Γκράντε ντο Σουλ, ο οποίος μελετά τα μυστηριώδη σπήλαια από τη δεκαετία του 2000.

Εκατοντάδες σπηλιές που δείχνουν να σκάφτηκαν απο ζώα έχουν ανακαλυφθεί στη Βραζιλία και γειτονικές χώρες (Heinrich Theodore Frank)

Το 2012 ο Φρανκ συνυπέγραφε μελέτη που κατέληγε στο συμπέρασμα ότι οι σπηλιές σκάφτηκαν από τα γιγαντόσωμα ζώα που ζούσαν στην ήπειρο την τελευταία εποχή των παγετώνων.

Τα μεγαλύτερα τέτοια τούνελ έχουν μήκος έως 50 μέτρων και σε ορισμένες περιπτώσεις η είσοδός τους έχει πλάτος τέσσερα μέτρα. Το μεγαλύτερο που έχει ανακαλυφθεί ως σήμερα, στο κρατίδιο του Παρά στην περιοχή του Αμαζονίου, αποτελείται από ένα δίκτυο σηράγγων συνολικού μήκους 1,500 μέτρων.

Σύγκριση μεγέθους ανάμεσα στα ανοίγματα των σπηλαίων και διάφορα είδη βραδύποδα και αρμαδίλο της εποχής των παγετώνων (Renato Pereira Lopes)

Μελέτη του 2001 πρότεινε ότι οι μεγαλύτερες σήραγγες μπορεί να ανοίχτηκαν από τον βραδύποδα Glossotherium robustum που εξαφανίστηκε πριν από 11.500 χρόνια, έναν γίγαντα με πελώρια νύχια που έφτανε τα τρία μέτρα σε μήκος και τον ενάμισι τόνο σε βάρος.

Ένα μικρότερο είδος, ο βραδύποδας Scelidotherium leptocephalum, ο οποίος είχε μήκος ένα μέτρο αλλά ζύγιζε έναν τόνο, μπορεί να έσκαψε τα μικρότερα σπήλαια πριν από την εξαφάνισή του περίπου την ίδια εποχή.

Οι επιστήμονες που έχουν μελετήσει το Λημέρι του Αρμαδίλο και άλλα παρόμοια σπήλαια δείχνουν να συμφωνούν ότι πρόκειται για έργο μεγάλων ζώων.

Σκελετός του γιγάντιου βραδύποδα Glossotherium robustum, βάρους 1,5 τόνων (Naturhistorisches Museum Wien)

Διαφωνούν όμως για τους λόγους που μπορεί να οδήγησαν τους βραδύποδες στο να αναλάβουν το ανασκαφικό έργο.

Κάποιοι πιστεύουν ότι οι βραδύποδες αναζητούσαν καταφύγιο από τα καιρικά φαινόμενα, άλλοι ότι απλώς ακόνιζαν τα νύχια τους ξύνοντας τον ψαμμόλιθο.

Οι περισσότεροι πάντως εκτιμούν ότι τα σπήλαια δεν είναι έργο μεμονωμένων βραδύποδων, αλλά το αποτέλεσμα συλλογικής δουλειάς από πολλές γενιές ζώων.