Ο Σταύρος Ράπτης: «Πρέπει να πονέσεις για να σε αποδεχτεί η κοινωνία»

Τι σημαίνει έρωτας; Ξέρουν τα ζευγάρια ότι είναι ερωτευμένα; Και αν είναι, γιατί χωρίζουν; Ερωτήματα σαν τα παραπάνω ήταν που για προσωπικούς λόγους απασχολούσαν τον σκηνοθέτη Χρήστο Νίκου την εποχή που γευόταν την επιτυχία της πρώτης μεγάλου μήκους ταινίας του, «Μήλα» (2020). Και από αυτά τα ερωτήματα προέκυψε τελικά η δεύτερη μεγάλου μήκους ταινία του, «Fingernails», που παρουσιάστηκε στο 64ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης

Ο ίδιος ο σκηνοθέτης δεν ήταν παρών στο ΦΚΘ λόγω επαγγελματικών υποχρεώσεών του στο εξωτερικό. Στο φεστιβάλ όμως ήταν ο Σταύρος Ράπτης, που μαζί με τον Νίκου και τον Σαμ Στάινερ συνυπογράφει το σενάριο αυτής της παράξενης και πολύ πρωτότυπης, θεματικά, ταινίας.

«Ο Χρήστος είχε μόλις χωρίσει» είπε ο Ράπτης «και ενώ δεν τον ενδιέφερε απαραιτήτως να κάνει μια ταινία για αυτό το θέμα, ενδιαφερόταν να δει σχετικές ταινίες. Κωμωδίες ή δράματα. Δεν υπάρχει κάτι άλλο. Και κάποια στιγμή, όντως προέκυψε η ιδέα μιας ταινίας και μαζί της το εύρημά της: ένα Ινστιτούτο Θεραπείας Ερωτευμένων, που μέσω δύο θεραπευτών (Τζέσι Μπάκλεϊ, Ριζ Αχμέντ) βοηθά ζευγάρια σε κρίση να ξαναερωτευτούν. Στην πορεία όμως προέκυψε μια ακόμη ιδέα, αυτή της πίεσης από την ίδια την κοινωνία για την πιστοποίηση του τεστ των ερωτευμένων. Γιατί αν δεν γίνει αυτή η πιστοποίηση, τότε αποδεδειγμένα τα ζευγάρια δεν είναι ερωτευμένα».

Φυσικά, μέσα από την ιδέα της πιστοποίησης του έρωτα, η ταινία «Fingernails» λέει κάτι παραπάνω σχετικά με τη σχέση ανθρώπου – συστήματος και για το πώς το σύστημα ή η κοινωνία μπορεί να σε εντάξει σε κάτι στο οποίο κάποιοι ίσως να μη θέλουν να ενταχθούν (μια ιδέα που βρισκόταν επίσης στο κέντρο της ταινίας «Μήλα»). «Από μόνο του το θέμα ήταν τόσο ανοιχτό σε ιδέες, που η συγγραφή του σεναρίου έγινε αναγκαστικά μέσα από δεκάδες συζητήσεις όπου διάφορες ιδέες ξεφύτρωναν από το πουθενά χωρίς αυτό να σημαίνει ότι όλες χρησιμοποιήθηκαν» είπε ο Ράπτης. Κάποιες που εισχώρησαν στην ταινία είναι πραγματικά ευφάνταστες όπως η σκηνή όπου βλέπουμε έναν νεαρό με δεμένα τα μάτια προσπαθεί να ανακαλύψει τη σύντροφό του μέσω της όσφρησης και ανάμεσα σε γυμνά σώματα ξένων. Οσο για τον τίτλο, «Νύχια», δικαιολογεί το υπερβατικό σημείο της ταινίας όταν τα μέλη των ζευγαριών καλούνται να βγάλουν τα νύχια τους με τανάλια για να αποδείξουν τον έρωτά τους. «Ηταν μια πολύ δύσκολη απόφαση αλλά θέλαμε να έχουμε και δυνατό, κάτι δύσκολο και επίπονο για τα ζευγάρια. Σαν να λέμε πρέπει να πονέσεις για να σε αποδεχτεί η κοινωνία».

Το σενάριο δεν είναι η βασική εργασία του Σταύρου Ράπτη, ο οποίος βρίσκεται στον χώρο του κινηματογράφου από το 2000. Εργάζεται κυρίως ως υπεύθυνος διανομής (casting director) τόσο σε ελληνικές παραγωγές όσο και σε ξένες που γυρίζονται στην Ελλάδα (αναλαμβάνει το καστ των ελλήνων ηθοποιών τους). Ανάμεσα στις ξένες στις οποίες έχει δουλέψει είναι ο «Γάμος α λα ελληνικά 3» της Νία Βαρντάλος όπως και τα «Εγκλήματα του μέλλοντος» του Ντέιβιντ Κρόνενμπεργκ. Σε ό,τι αφορά τις ελληνικές έχει δουλέψει σε ταινίες του Αλέξη Αλεξίου, του Τώνη Λυκουρέση και του Γιάννη Βεσλεμέ. «Εγραφα και μόνος μου διάφορα αλλά ποτέ δεν χρησιμοποιούσα τα γραπτά μου» είπε. «Μέχρι τη στιγμή που έχοντας δουλέψει με τον Χρήστο σε ταινίες άλλων, αποφασίσαμε να συνεργαστούμε στα «Μήλα»».

H Κέιτ Μπλάνσετ

Πολλά άλλαξαν στη ζωή του Χρήστου Νίκου και των συνεργατών του από τότε που η Κέιτ Μπλάνσετ ζήτησε ένα ραντεβού μαζί του στη Βενετία κατά τη διάρκεια του φεστιβάλ του 2020 και μάλιστα την ίδια ημέρα της προβολής των «Μήλων» στο τμήμα των Οριζόντων. Εκείνη τη χρονιά η αυστραλέζα ηθοποιός και παραγωγός ήταν πρόεδρος της κριτικής επιτροπής στο επίσημο διαγωνιστικό τμήμα και είχε δει τα «Μήλα» που της άρεσαν. Οπότε με την εταιρεία της, Dirty Films, ανέλαβε την προώθηση των «Μήλων» στην Αμερική και ζήτησε από τον Νίκου να της πει άλλες ιδέες που είχε στο μυαλό του για το μέλλον. Οπότε όταν προέκυψε η ιδέα των «Fingernails», η Μπλάνσετ τον στήριξε και πάλι.

«Ο,τι χρειαζόμασταν από την εταιρεία της το είχαμε, χωρίς η ίδια η Μπλάνσετ να επιβάλει ποτέ πράγματα» είπε ο Ράπτης, «κάτι που για μας ήταν πραγματικά αδιανόητο». Και φυσικά, οι πόρτες ανοίγουν πολύ πιο εύκολα όταν μια εταιρεία της Κέιτ Μπλάνσετ βάζει τη σφραγίδα της σε μια κινηματογραφική παραγωγή. «Στην αρχή τον κεντρικό ρόλο της θεραπεύτριας επρόκειτο να παίξει η Κάρεϊ Μάλιγκαν, η οποία είχε διαβάσει το σενάριο και το είχε βρει ενδιαφέρον. Ομως τα προβλήματα που είχαν προκύψει με την Covid προκάλεσαν μεγάλη αναστάτωση σε όλους και έτσι η Μάλιγκαν δεν προχώρησε μαζί μας και τον ρόλο πήρε η Τζέσι Μπάκλεϊ.

H επόμενη ταινία της ομάδας του Χρήστου Νίκου προορίζεται να είναι «καθαρή κωμωδία – που μπορεί να μην είναι γιατί όλα έτσι τα ξεκινάμε» είπε γελώντας ο Σταύρος Ράπτης. «Αναφέρεται στη ζωή τριών κομπάρσων που δουλεύουν στην Αμερική της δεκαετίας του 1980. Εκείνες τις ταινίες που ήταν πάντα μεγάλα γεγονότα, όχι σαν σήμερα που οι ταινίες παίζονται μία εβδομάδα και μετά τις ξεχνάμε…».