Εξωτερική πολιτική στην εποχή των drones

Το πρόσφατο εκπληκτικό πλήγμα των Ουκρανών με drones στη στρατιωτική μηχανή της Ρωσίας ανέδειξε πόσο έχει αλλάξει ο πόλεμος με τις νέες τεχνολογίες.

Τα drones – και στο αμέσως επόμενο βήμα η ενσωμάτωση σε αυτά της τεχνητής νοημοσύνης – ανοίγουν τις πόρτες ενός άλλου κόσμου.

H εξοπλιστική υπεροχή δεν θα στηρίζεται αποκλειστικά (ίσως ούτε καν κυρίως) στη βαριά βιομηχανία, που απαιτεί μεγάλα κεφάλαια, εγκαταστάσεις και φυσικούς πόρους, αλλά στο λογισμικό, με μικρότερα κόστη αλλά πολύ μεγαλύτερες απαιτήσεις σε ποιότητα ανθρώπινου κεφαλαίου και δομές παραγωγής τεχνογνωσίας.

Για

Μια μικρή χώρα μπορεί πολύ ευκολότερα να αναπτύξει μια ελαφριά βιομηχανία στηριγμένη στη γνώση παρά εργοστάσια. Αλλά η Ελλάδα δεν έχει τίποτα από τα δύο. Ισως εκμεταλλευθεί το πλεονέκτημα του νεοεισερχόμενου στην τεχνολογία, που ξεκινά από την πιο προηγμένη φάση της, χωρίς τα κόστη των προηγούμενων.

Αυτό μένει να αποδειχθεί.

Για την ώρα το σημαντικότερο πλεονέκτημα είναι η στρατηγική συνεργασία με το Ισραήλ, τη χώρα με την πιο εξελιγμένη ίσως στρατιωτική τεχνολογία αιχμής μετά τις τρεις υπερδυνάμεις.

Η συνέχιση της εξόντωσης των Παλαιστινίων στη Γάζα δυσκολεύει την υπεράσπιση αυτής της σχέσης, αλλά πέρα από την κυβέρνηση Νετανιάχου (με την οποία όλο και λιγότεροι ταυτίζονται και μέσα στη χώρα της) ούτε το Ισραήλ ούτε η Αθήνα έχουν πολλές εναλλακτικές.

Τα κακά νέα είναι περισσότερα. Οταν αλλάζει ο πόλεμος, αλλάζει και η εξωτερική πολιτική.

Την αλλάζουν τα drones. Και η Τουρκία είναι μια δύναμη παγκόσμιας εμβέλειας στην παραγωγή και εξαγωγή μη επανδρωμένων αεροσκαφών για στρατιωτική χρήση.

Εκτός του Ισραήλ, η ελληνική πολιτική στη Μέση Ανατολή είχε δύο ακόμη πυλώνες, στηριγμένους στην εκτίμηση μιας στρατηγικής αντιπαλότητας με την Τουρκία.

Ο πιο κρίσιμος είναι οι δεσμοί με την Αίγυπτο.

Η υπόθεση της Μονής της Αγίας Αικατερίνης του Σινά έδειξε το περιορισμένο βάθος τους.

Πώς ξεκίνησε η προσέγγιση της Αγκυρας με το καθεστώς Σίσι, που ανέτρεψε την εκλεγμένη κυβέρνηση των Μουσουλμάνων Αδελφών, τους οποίους υποστήριζε ο Ερντογάν;

Τον περασμένο Φεβρουάριο ανακοινώθηκε πως η Τουρκία θα πουλήσει drones στην Αίγυπτο.

Οπως και στην περίπτωση Ελλάδας – Γαλλίας, αμυντικές δαπάνες σημαίνουν πολιτικές σχέσεις.

Το ίδιο ακριβώς με την Ουκρανία, που για μεγάλο διάστημα στηριζόταν σχεδόν αποκλειστικά στα τουρκικής κατασκευής drones για την άμυνά της, πριν αποκτήσει (όπως συμβαίνει στους πολέμους) δική της τεχνολογία.

Στον δεύτερο πυλώνα, την αγορά τουρκικών drones εξετάζει και το καθεστώς Χαφτάρ στην ανατολική Λιβύη – το οποίο μάχεται την κυβέρνηση της Τρίπολης, απολύτως συνδεδεμένη με την Αγκυρα και στηριζόμενη και από τουρκικά στρατεύματα στο παρελθόν.

Με πρώτο αντάλλαγμα την πιθανή προσυπογραφή του τουρκολιβυκού μνημονίου, με ό,τι σημαίνει αυτό για την Ελλάδα.

Το πρόγραμμα για τον επανεξοπλισμό της Ευρώπης είναι η μόνη ορατή ευκαιρία για την Ελλάδα να χτίσει γρήγορα μια κάποια αμυντική αυτάρκεια – ανεξάρτητα από το εάν θα συμμετάσχει η Τουρκία μέσα από την «κερκόπορτα» του κ. Δένδια.

Προϋποθέτει, επίσης, κέντρα έρευνας, συνδεδεμένα ταυτόχρονα με τις ένοπλες δυνάμεις και τα πανεπιστήμια.

Στην πρόσφατη συνάντηση του κ. Μητσοτάκη με τους πρυτάνεις είχαμε ένα ακόμη «αυστηρό μήνυμα» για τις καταλήψεις. Αυτό ήταν το θέμα, δείγμα μιας χώρας εκτός πραγματικότητας.