Απάτες με «συνεργό» την Τεχνητή Νοημοσύνη

Θύματα ηλεκτρονικής απάτης μέσω Τεχνητής Νοημοσύνης έπεσαν προ ημερών, όπως έγινε γνωστό, τέσσερις δημοσιογράφοι-παρουσιάστριες της ΕΡΤ μέσω βίντεο που διακινήθηκε από αγνώστους το οποίο έφερε το λογότυπο της δημόσιας τηλεόρασης και χρησιμοποιούσε – έπειτα από ψηφιακή τροποποίηση, πιθανώς με τη χρήση ΑΙ – την εικόνα και τη φωνή των συγκεκριμένων γυναικών για μη νόμιμη εκμετάλλευσή τους σε διαφημιστικά σποτ εμπορικής καμπάνιας στο Διαδίκτυο.

Δυο βδομάδες νωρίτερα, δύο 13χρονοι συμμαθητές – ένα κορίτσι κι ένα αγόρι – συνελήφθησαν

στο Ηράκλειο κατηγορούμενοι ότι τράβηξαν φωτογραφία συμμαθήτριές τους και, αφού τις «έγδυσαν» μέσω διαδικτυακής εφαρμογής, στη συνέχεια διακίνησαν τις φωτογραφίες σε άλλους χρήστες.

Παρόμοιο περιστατικό έλαβε χώρα και στις αρχές Δεκεμβρίου σε Γυμνάσιο στη Ναύπακτο, όπου δύο μαθητές συνελήφθησαν για προσβολή γενετήσιας αξιοπρέπεια, διακίνηση πορνογραφικού υλικού και εκδικητική πορνογραφία, ακριβώς επειδή διακινούσαν fake γυμνές φωτογραφίες συμμαθητριών τους.

Οπως προκύπτει από τις καταγγελίες που έγιναν στις κατά τόπους αρμόδιες αστυνομικές αρχές ανά την επικράτεια, οι υποθέσεις παραβίασης προσωπικών δεδομένων αυξήθηκαν από το 2021 έως το 2023 κατά 36% (623 το 2021, 877 το 2022, 976 το 2023).

Ταυτόχρονα, οι απόπειρες παραβίασης προσωπικών δεδομένων που καταγγέλθηκαν στην ΕΛ.ΑΣ. διπλασιάστηκαν (8 απόπειρες το 2021, 8 το 2022, 15 το 2023), ενώ οι εξιχνιάσεις υποθέσεων παραβίασης προσωπικών δεδομένων πενταπλασιάστηκαν (89 το 2021, 384 το 2022, 456 το 2023).

Το τηλεφωνικό κέντρο της Διεύθυνσης Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος (Cyberalert 11188) την τελευταία τριετία έλαβε σχεδόν 300.000 κλήσεις ενώ, με βάση τα στατιστικά στοιχεία της υπηρεσίας, τον πενταψήφιο αριθμό καλούν 270 άτομα κατά μέσο όρο την ημέρα.

Τι λένε οι ειδικοί

«Βλέπουμε μια αυξητική τάση, όμως υπάρχουν άνθρωποι που είτε δεν καταγγέλλουν την παραβίαση προσωπικών δεδομένων, είτε δεν την αντιλαμβάνονται. Νομίζω ότι στην ΕΛ.ΑΣ. φτάνουν τα περιστατικά που είναι σοβαρά, αφορούν ανηλίκους, revenge porn, ή έχουν κάποιο σοβαρό οικονομικό αντίκτυπο.

Αρκετά μικρότερα περιστατικά πιστεύω δεν καταλήγουν στις Αρχές» επισημαίνει μιλώντας στα «ΝΕΑ» ο Χρήστος Ξενάκης, καθηγητής σε θέματα Κυβερνοασφάλειας στο Τμήμα Ψηφιακών Συστημάτων του Πανεπιστημίου Πειραιά.

Το ίδιο εκτιμά και ο Δημήτρης Γεωργίου, δικαστικός πραγματογνώμονας, σύμβουλος Κυβερνοασφάλειας και ιδρυτής εταιρείας (Alphabit) που παρέχει υπηρεσίες πληροφορικής και ψηφιακής ασφάλειας σε επιχειρήσεις και ιδιώτες.

«Τα νούμερα αυτά είναι αστεία. Οι παραβιάσεις προσωπικών δεδομένων είναι δεκάδες φορές παραπάνω από τα επίσημα στοιχεία. Απλώς ελάχιστες φτάνουν στις Αρχές. Πρόσφατα παραβίασαν το mail βοηθού λογιστή και έστειλαν μέσω αυτού 1.970 μολυσμένα μηνύματα.

Αυτό γίνεται χιλιάδες φορές τη μέρα, οπότε καταλαβαίνετε για τι μεγέθη μιλάμε στην πραγματικότητα. Η πολιτεία οφείλει να κάνει μεγάλης κλίμακας εκπαίδευση ευαισθητοποίησης για θέματα Κυβερνοασφάλειας σε ευρύ φάσμα κοινού».

Την ανάγκη ενημέρωσης των πολιτών για τον κίνδυνο που διατρέχουν τα προσωπικά τους δεδομένα, ιδιαιτέρως από τη στιγμή που μπήκε στην εξίσωση και ο παράγοντας της Τεχνητής Νοημοσύνης, τονίζει και ο Χρήστος Ξενάκης.

«Είναι επικίνδυνη η Τεχνητή Νοημοσύνη για τα προσωπικά δεδομένα; Ναι, διότι μπορεί να επεξεργαστεί και να συνδυάσει τεράστιο όγκο δεδομένων, χρησιμοποιώντας δεδομένα που ήδη υπάρχουν για εμάς για να συνθέσει άλλα για δόλιους σκοπούς. Ολα αυτά είναι άκρως ανησυχητικά. Οσοι έχουν εκτεθεί, έχουν εκτεθεί.

Είναι αυτό που λέμε, ό,τι ανεβαίνει δεν κατεβαίνει. Ανθρωποι που εκτίθενται καθημερινά – παρουσιαστές, καλλιτέχνες – κινδυνεύουν περισσότερο αλλά έχουν και τον τρόπο να αμυνθούν, γιατί μπορούν να διαψεύσουν κάτι δημοσίως και να γίνει άμεσα γνωστό.

»Ομως, η Τεχνητή Νοημοσύνη δεν έχει μόνο κινδύνους, έχει και πολλές προοπτικές.

Τώρα παρακολουθούμε μόνο την κακή όψη της γιατί αυτοί που εισάγουν πρώτοι τη συγκεκριμένη καινοτομία είναι οι παράνομοι χρήστες. Για να υπάρξει ισορροπία, η πολιτεία οφείλει να τρέξει στο θεσμικό – κανονιστικό – νομικό πλαίσιο και στο κομμάτι των επενδύσεων στον τομέα της έρευνας και της προστασίας.

Θα πρέπει να δοθεί έμφαση στην ενημέρωση του κοινού, να ανοίξει ένας πραγματικός διάλογος για το τι είναι το καθετί. Πρέπει να μπορέσουμε να εξελιχθούμε και ταυτόχρονα να προστατευθούμε.

Ρίχνοντας ανάθεμα δεν κάνουμε απολύτως τίποτα».