#MeToo: Κατηγορία σημαίνει τιμωρία

Πριν από περίπου επτά χρόνια, η Κατρίν Ντενέβ, ζωντανός θρύλος όχι μόνο του γαλλικού αλλά του παγκόσμιου κινηματογράφου, είχε υπογράψει ανοιχτή επιστολή με την οποία διαχώριζε τη θέση της από τις φεμινιστικές εκστρατείες στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης κινημάτων όπως το #MeToo και το γαλλικό αντίστοιχό του #BalanceTonPorc. Η επιστολή την οποία υπέγραψαν 100 περίπου γαλλίδες ακαδημαϊκοί, καλλιτέχνιδες και συγγραφείς και είχε δημοσιευθεί στην εφημερίδα «Le Monde» έκανε λόγο για ένα ανεπανάληπτο κύμα πουριτανισμού λέγοντας μεταξύ άλλων ότι «ο βιασμός είναι έγκλημα, αλλά η προσπάθεια

Μπορεί η επιστολή να είχε πολλά δίκια με το μέρος της, όμως η πραγματικότητα μάλλον βρίσκεται στην απέναντι όχθη, και αυτό φάνηκε φέτος κατά τη διάρκεια του φεστιβάλ των Κανών που κατέβασε αυλαία την περασμένη Κυριακή. Η έναρξή του την Τρίτη 13 Μαΐου συνέπεσε με την είδηση ότι ο επίσης θρυλικός γάλλος ηθοποιός Ζεράρ Ντεπαρντιέ καταδικάστηκε σε 18μηνη φυλάκιση (με αναστολή) για σεξουαλική παρενόχληση δύο γυναικών σε γυρίσματα ταινίας. Ο Ντεπαρντιέ είναι ένα πρόσωπο ταυτισμένο με το φεστιβάλ των Καννών και παρότι η ποινή του δεν έχει άμεση σχέση με αυτό, η καταδίκη του μας υπενθυμίζει πόσο βαθιά επιρροή έχει ασκήσει το κίνημα του #Metoo στη Γαλλία. Ολοφάνερα το ίδιο το φεστιβάλ των Καννών φαίνεται να ακολουθεί αυτό το ρεύμα. Με τον νέο νόμο που θέσπισε φέτος, η διοργάνωση λέει STOP στους καλλιτέχνες που έχουν κατηγορηθεί για απρεπή συμπεριφορά σε σεξουαλικά ζητήματα. Σύμφωνα με αυτή την απόφαση οι κατηγορηθέντες απαγορεύεται να περπατήσουν στο κόκκινο χαλί, είτε για την πρεμιέρα ταινίας τους είτε για άλλη. Η απόφαση έγινε πράξη με το παράδειγμα του ηθοποιού Τέο Ναβάρο-Μουσί, ο οποίος εμφανίζεται στην ταινία «Υπόθεση 137» του Ντομινίκ Μολ. Παρότι δεν έχει καταδικαστεί, ο Ναβάρο-Μουσί κατηγορείται για έγκλημα σεξουαλικής φύσης, οπότε η είσοδος του απαγορεύτηκε. Αυτό δεν έχει συμβεί ποτέ στο παρελθόν, ενώ θα μπορούσε, και μάλιστα με πολύ πιο διάσημα πρόσωπα, όπως ο Γούντι Αλεν, ο Τζόνι Ντεπ και ο Ρομάν Πολάνσκι, συχνότατοι επισκέπτες του φεστιβάλ και με εξίσου βαριές, αν όχι και βαρύτερες, κατηγορίες.

Και όσοι αναρωτηθούν πώς τότε τιμήθηκε φέτος στις Κάννες ο Κέβιν Σπέισι, ένας καλλιτέχνης του οποίου η καριέρα διεκόπη μετά από καταγγελίες για σεξουαλική επίθεση και ανάρμοστη συμπεριφορά από περισσότερους από 30 άνδρες (δεν καταδικάστηκε ποτέ), η απάντηση είναι ότι δεν τιμήθηκε από το φεστιβάλ αλλά από τον οργανισμό Better World Fund. «Το Φεστιβάλ των Καννών δεν είχε καμία ανάμειξη και δεν ενημερώθηκε ούτε για την πρόσκληση που δόθηκε στον κ. Σπέισι ούτε για το βραβείο που του απονεμήθηκε κατά τη διάρκεια αυτής της ιδιωτικής εκδήλωσης» ανέφερε σε επίσημη ανακοίνωσή του το Φεστιβάλ.

Η κατάσταση φάνηκε να οδηγείται προς αυτό το σημείο γιατί στα δύο προηγούμενα φεστιβάλ των Καννών εκφράστηκαν κάποιες ανησυχίες γύρω από το  #MeToo. Ιδίως στο περσινό. Στην αρχή της περσινής διοργάνωσης είχαν φουντώσει οι φήμες ότι το ερευνητικό περιοδικό «Mediapart» ετοίμαζε ένα άρθρο-βόμβα που θα περιέγραφε λεπτομερώς κατηγορίες εναντίον πολλών ηθοποιών των οποίων οι ταινίες προβάλλονταν στο φεστιβάλ. Οι ηθοποιοί αυτοί θα ονομάζονταν. Ενώ όμως το εν λόγω άρθρο, για λόγους που παραμένουν θολοί δεν δημοσιεύτηκε ποτέ, στις αρχές αυτού του έτους επιτροπή του κοινοβουλίου της Γαλλίας διαπίστωσε ότι η σεξουαλική παρενόχληση και η σεξουαλική βία στις επιχειρήσεις ψυχαγωγίας στη Γαλλία είναι ενδημικές. Η έκθεση της επιτροπής που ακολούθησε άσκησε πίεση στη βιομηχανία για να αλλάξει τις πρακτικές της. Ο Γκαετάν Μπριέλ, νέος πρόεδρος του Εθνικού Συμβουλίου Κινηματογράφου της Γαλλίας, υποσχέθηκε ότι οι αυξανόμενες ανησυχίες για το  #MeToo θα είναι κεντρικής σημασίας για τον τρόπο λειτουργίας του οργανισμού πίσω από το πρόγραμμα επιδότησης ταινιών της χώρας. Οπότε το φεστιβάλ των Καννών δείχνει αναγκασμένο σχεδόν να ακολουθήσει το ρεύμα. «Αν εγκρίνουμε έναν καλλιτέχνη που έχει ιστορία ως άτομο με προβληματική συμπεριφορά, ρισκάρουμε με το να νομιμοποιήσουμε αυτό το άτομο» είπε μιλώντας επί του θέματος ο καλλιτεχνικός διευθυντής του Φεστιβάλ Καννών Τιερί Φρεμό.