Σωφρονιστικό ίδρυμα ή άσυλο;

Οι φυλακές πάντα αποτελούσαν κλειστές κοινωνίες με ειδικούς κανόνες και ιδιαίτερες συνθήκες. Πηγή έμπνευσης πολλών κινηματογραφικών ταινιών, έχουν αποτελέσει στο παρελθόν αφορμή για συζητήσεις και διενέξεις. Στην Ελλάδα συχνά μας έχουν απασχολήσει για ευρηματικού τύπου αποδράσεις, για εξεγέρσεις κρατουμένων αλλά και για το μέτρο της χορήγησης αδειών και καταπάτησής του από τους ίδιους τους κρατουμένους.

Το μεγαλύτερο κτιριακό συγκρότημα φυλακών είναι στον Κορυδαλλό. Σενάρια μεταφοράς από μια αστική περιοχή πάντα έχουν

αναπτυχθεί στα χαρτιά, ποτέ όμως έως τώρα δεν έχουν υλοποιηθεί. Είναι απαράδεκτο μια τέτοιου μεγέθους φυλακή να βρίσκεται ανάμεσα σε μια πυκνοκατοικημένη γειτονιά της Αττικής.

Με τον όρο «σωφρονιστικό ίδρυμα» η φυλακή προσδιορίζεται σαν ο χώρος μέσα στον οποίο κάποιος που επέδειξε παραβατική συμπεριφορά στην κοινωνία, οδηγείται εκεί για να σωφρονιστεί. Να αναθεωρήσει δηλαδή τις απόψεις του, να καταλάβει το λάθος του και αναλόγα με το παράπτωμά του, αν ξαναβγεί στην κοινωνία να μην επαναλάβει ίδια ή άλλη παρόμοια παράνομη δράση. Ποιος αλήθεια έχει αυτή την αίσθηση; Ποιος ειλικρινά πιστεύει πως μέσα στις φυλακές γίνεται πραγματικά έργο με στόχο την σωστή επανένταξη καταδίκων στην κοινωνία; Οι περιπτώσεις αυτές μετρημένες στα δάχτυλα. Κυρίως επαφείεται στον χαρακτήρα και στην κατά περίπτωση αυτοαξιολόγηση του ίδιου του αποφυλακιζόμενου καθώς και στο μέγεθος του ρατσισμού που θα αντιμετωπίσει από τον «έξω» κόσμο.

Σήμερα στις φυλακές συνωστίζονται άνθρωποι σαν τα πρόβατα στο μαντρί. Άνθρωποι χαμηλού βιοτικού επιπέδου,  αντιμετωπίζοντας προβλήματα διαβίωσης, που δεν μπορούν δηλαδή να εξασφαλίσουν στέγη και φαγητό, έχουν βρει καταφύγιο στα άσυλα που ονομάζουμε φυλακές. Αλλοδαποί που έχουν εισέλθει στη χώρα και λόγω της ανεργίας ανέπτυξαν εγκληματική συμπεριφορά αντιμετωπίζουν τις φυλακές σαν χώρο αναδιοργάνωσης και ανασύνταξης για τα μελλοντικά τους σχέδια. Προαναγγέλθηκε πρόσφατα η ίδρυση και νέων ιδρυμάτων στην περιφέρεια, που θα λειτουργήσουν αποσυμφορετικά. Κίνηση προς τη σωστή κατεύθυνση. Δεν αρκεί όμως. Θα πρέπει να αναδιαμορφωθεί πλήρως και το σύστημα αντιμετώπισης των κρατουμένων «εντός των τειχών».

Οι χθεσινές δημόσιες διαπιστώσεις περί διακρίσεων των φυλακισμένων δεν μας είναι πρωτόγνορες. Μπορεί να προκάλεσαν επειδή προήλθαν από συγκεκριμένο πρόσωπο, όμως είναι οξύμωρο να ανοίγουν κάποιοι τα στόματα έκπληκτοι. Κανένας άνθρωπος δεν αντιμετωπίζεται το ίδιο μέσα σε μια φυλακή. Καλώς ή κακώς μέσα εκεί πρέπει να διασφαλιστεί και η ακεραιότητά του. Όσο κι αν προκαλεί αυτό το δημόσιο αίσθημα, ορισμένες φορές. Προς Θεού δεν παίρνω θέση υπέρ των πλουσίων ή κάποιας άλλης κατηγορίας φυλακισμένων. Το Συμβούλιο όμως κάθε φυλακής οφείλει να παίρνει τέτοιες αποφάσεις που να διασφαλίζουν την ομαλή λειτουργία των φυλακών και την ασφάλεια των ανθρώπινων ζωών.  Άλλο αυτό όμως και άλλο τυχόν προνόμια που παρέχονται μεροληπτικά και υπό αδιαφανείς διαδικασίες και συναλλαγές μεταξύ κρατουμένων και υπαλλήλων των φυλακών. Κάθε