Σκιαγραφώντας την επιστροφή στην ανάπτυξη

Το μεγάλο στοίχημα του 2013 δεν φαίνεται να είναι πλέον η παραμονή της Ελλάδας στην Ευρωζώνη, αλλά η εξασφάλιση εκείνων των συνθηκών που ευνοούν την οικονομική ανάκαμψη. Η επιστροφή στην ανάπτυξη προϋποθέτει κοινωνική συνοχή και ωριμότητα, αντιστροφή ψυχολογίας και κλίματος στην αγορά, υπόσχεση οικονομικής βελτίωσης σε «δείκτες κλειδιά», ένα σχέδιο προτεραιοτήτων όπου η Ελλάδα έχει / μπορεί να έχει συγκριτικό πλεονέκτημα, καθώς και πολιτική σταθερότητα.

Αυτά αλληλοεπηρεάζονται. Πολλά τα έχουμε ήδη και κάποια είναι πολύ κοντά. Τα καλά νέα είναι πως πια η ανάκαμψη και η ευημερία είναι στο χέρι μας. Το διακύβευμα είναι πως για να επιτευχθεί αυτό απαιτείται ιδιαίτερη υπευθυνότητα και σκληρή δουλειά. Αν δεν γίνει τώρα – που υπάρχει πρόσφορο έδαφος – δεν θα γίνει ποτέ. Πιο συγκεκριμένα, η την ταυτόχρονη επίτευξη των ακολούθων στόχων στο μεγαλύτερο δυνατό βαθμό θα συνέβαλε καθοριστικά σε μια εθνική ανάταξη:

Ψυχολογία

Ιδιαίτερα κρίσιμος παράγοντας για την επανεκκίνηση της οικονομίας είναι η αποκατάσταση της εμπιστοσύνης στην οικονομία και την Ελληνική αγορά. Η ευρύτερη αίσθηση πως η Ελλάδα «έχει κερδίσει το στοίχημα» και θα παραμείνει στο ευρώ σαφώς συμβάλλει στην αντιστροφή του κλίματος. Όλοι οι υπεύθυνοι πολιτικοί χώροι μπορούν και οφείλουν να συμβάλλουν σε αυτό. Μία ταυτόχρονη τόνωση των (βιώσιμων/υγιών) επενδύσεων, αλλά και της εσωτερικής κατανάλωσης θα μπορούσε να «κλειδώσει» την «κεφαλαιοποίηση» αυτής της περιόδου οικονομικής σταθερότητας.

Εθνική Παραγωγή

Κομβικής σημασίας δεν είναι μόνο η τόνωση των εξαγωγών, αλλά και η υποκατάσταση των εισαγωγών, που επίσης βελτιώνει το εμπορικό ισοζύγιο. Αγοράζοντας ελληνικά προϊόντα (βλέπε μεταξύ άλλων κωδ. 520 ή 521 στο barcode), ενισχύεται η εθνική παραγωγή, βελτιώνονται οι οικονομικοί δείκτες, «θωρακίζεται» το εν λόγω προϊόν έναντι του ανταγωνισμού, και με την μεγιστοποίηση των πωλήσεων δημιουργείται ανάγκη για νέες θέσεις εργασίας, ενώ πιθανές οικονομίες κλίμακας θα δώσουν τη δυνατότητα σε μία υπεύθυνη διοίκηση να επιλέξει την ανάλογη μείωση της τιμής.

Εξαγωγές

Παραμένει ιδιαίτερα κρίσιμος παράγοντας η τόνωση των εξαγωγών. Ένα σταθερά πλεονασματικό εμπορικό ισοζύγιο θα μπορούσε να συμβάλλει στη βελτίωση του πρωτογενούς ελλείμματος και την δημιουργία σταθερού πρωτογενούς πλεονάσματος (μεσο-μακροπρόθεσμα). Εξαγωγές δεν είναι όμως μόνο η ναυτιλία, ο εποχιακός τουρισμός και η γενική εξαγωγή (en gros – χονδρική) μερικών από τα καλύτερα (ποιοτικά) αγαθά της Ευρώπης (π.χ. παρθένο ελαιόλαδο και ελιές). Η έμφαση στο τελικό προιόν αποτελεί «κλειδί» για την πληρέστερη κεφαλαιοποίηση του Ελληνικού brand name, αλλά και για τη μεγιστοποίηση του κέρδους. Είναι κρίμα να πουλάμε λίτρα λαδιού σε μικρότερη τιμή από ό,τι πουλάνε ένα μικρό μπουκαλάκι (250ml) συσκευασμένο Eλληνικό λάδι οι Ιταλοί στο Ηνωμένο Βασίλειο – για να δώσω ένα παράδειγμα.

Προσέλκυση (Ξένων) Επενδύσεων

Οι συντονισμένες και στρατηγικές κινήσεις του Πρωθυπουργού σε Ελλάδα και εξωτερικό για την προσέλκυση μεγαλύτερων κεφαλαίων από μεγάλες πολυεθνικές εταιρίες είναι ουσιαστικό βήμα. Ο Πρωθυπουργός έχει κερδίσει την εμπιστοσύνη των εταίρων και των αγορών και πολύ σωστά προσπαθεί να αξιοποιήσει το προσωπικό του και κυβερνητικό «κεφάλαιο» για το καλό της οικονομίας την τόσο κρίσιμη αυτή στιγμή. Σε αυτό δικαιούται της στήριξης όλου του πολιτικού συστήματος που επιθυμεί την ευημερία του Ελληνικού λαού καθώς είναι εθνική υπόθεση και «φοράει την φανέλα της Εθνικής Ελλάδος».

Πολιτική Σταθερότητα

Η εθνική προσπάθεια και η επιτυχία της πλέον συν-εξαρτάται, σε ένα σημαντικό βαθμό, και από τις επιλογές ενός – έως τώρα – λαϊκιστικού τμήματος του πολιτικού συστήματος. Το οποίο, εκμεταλλευόμενο τα άγχη, της ανησυχίες και την (εν πολλοίς θολή γιατί αναζητά τα σφάλματα όλων των άλλων εκτός από της ίδιας) οργή μια γονατισμένης – αλλά και επιρρεπούς στον λαϊκισμό και το παραμύθι – κοινωνίας, ενδέχεται να προσπαθήσει να δυναμιτίσει την προσπάθεια αυτή, αποσταθεροποιώντας τη χώρα και την οικονομία, «βουλιάζοντας» την πια οριστικά στη φτώχεια και τη μιζέρια. Δυστυχώς, η έως τώρα στάση των μη κυβερνητικών δυνάμεων στη Βουλή έχει συμβάλει στην καθυστέρηση και αποσταθεροποίηση όλων των ανωτέρω, είτε αυτό ήταν με μορφή δημοσιευμάτων και δηλώσεων που αποθάρρυναν ξένους επενδυτές, είτε αυτό ήταν με τη μορφή υποστήριξης σε μειοψηφικές ομάδες που αγωνίζονταν να διατηρήσουν τα ειδικά τους προνόμια εις βάρος μιας ευρύτερης κοινωνίας που δοκιμάζεται και στερείται.

Διόρθωση Αδικιών & Αίσθημα Δικαίου

Συστηματικές προσπάθειες που πρέπει να γίνουν για την κάθαρση και μεταρρύθμιση του πολιτικού συστήματος, καθώς και τη θέσπιση ενός οικονομικά και κοινωνικά δίκαιου φορολογικού συστήματος πρέπει να ενισχυθούν. Υποθέσεις σαν τη λίστα Λαγκάρντ να διαλευκανθούν σε βάθος, με πλήρη απόδοση ευθυνών και απονομή δικαιοσύνης. Οι μη κυβερνητικές δυνάμεις προσπαθούν να στήσουν ένα σκηνικό «ανατροπής» στη βάση της λίστας. Αντί να επικεντρωθούν στην προσπάθεια κάθαρσης και εξυγίανσης, προσπαθούν να «χρησιμοποιήσουν» την προηγούμενη αδράνεια του συστήματος για να διασπάσουν τον κυβερνητικό συνασπισμό και να ρίξουν την κυβέρνηση. Αυτό θα αναστείλλει τη διαδικασία ανασυγκρότησης της χώρας, οδηγώντας σε εμβάθυνση του κυνισμού της κοινωνίας που θα πιστέψει πως όλα τα κόμματα δρουν με μόνο γνώμονα το κομματικό τους συμφέρον. Όμως, σε ένα ραγδαία μεταβαλλόμενο διεθνές περιβάλλον – όπως δείχνουν οι εξελίξεις στις ΗΠΑ και την Ευρώπη – η Ελλάδα δεν έχει το περιθώριο για μία ακόμη χαμένη ευκαιρία.