Μην ανάψεις το φως. Δεν είναι (πάντα) απαραίτητο…

Είναι φορές που ξεκινάω να γράψω για τα Υστερόγραφα, και το πληκτρολόγιο μετατρέπεται σε φλογοβόλο σκέψης. Είναι πάλι άλλες φορές, όπως τώρα, που η λευκή σελίδα της οθόνης με κοιτάει ανέκφραστη και πεπεισμένη ότι «μια τρύπα στο νερό» είναι προ των πυλών. Κενό απέραντο, μυαλό στερημένο, διάθεση σε πολικό βαρομετρικό. Φορές που νιώθεις ότι η επικαιρότητα και οι άνθρωποι σε ξεπερνούν, φορές που νιώθεις όπως ένας γονδολιέρης στον ποταμό Αχέροντα. Συμβαίνει. Και όπως όλα, έτσι και αυτό, για κάποιο λόγο προκύπτει.

Συμβαίνει παντού. Το βαθύ σκοτάδι είναι το «νέο λευκό» για τόσους πολλούς ανθρώπους

πια. Αδιέξοδα οικονομικά, συναισθηματικά, πολιτικά, κοινωνικά, οικολογικά στέκονται σε αφετηρίες αγώνων: ποιο θα προλάβει να κόψει το νήμα, να υπερισχύσει, να εξουθενώσει τους κριτές, μια και όλα στο χιλιοστό του εκατοστού προπορεύονται το ένα από το άλλο. Πώς να ξεχωρίσεις ποιο από όλα νικάει τα άλλα. Πώς να διακρίνεις τι χρειάζεται να πρωτοπαλέψεις. Και κάθε μέρα, κάθε νύχτα, καινούριος αγώνας – πάλι από την αρχή.

Δεν ξέρω αν πάντα ήταν έτσι. Μπορεί. Το μόνο που ξέρω με σιγουριά είναι πως οι αστρονόμοι έχουν επιβεβαιώσει μέσα από πολύπλοκα μοντέλα πως πάνω από το 90% του Σύμπαντος βρίσκεται σε μορφή «σκοτεινής ύλης». Δεν είναι τόσο μακάβριο όσο ακούγεται – απλώς πρόκειται για ύλη που δεν εκπέμπει φως, ούτε κάποια άλλη ανιχνεύσιμη ακτινοβολία. Πώς την παρατηρούμε; Μόνο από τα φαινόμενα βαρύτητας που ασκούνται εξαιτίας της πάνω σε άλλες μορφές (ανιχνεύσιμης) ύλης – π.χ. οι αστέρες των γαλαξιών αφηνιάζουν και κινούνται εν εξάλλω οι άτιμοι, πολύ πιο γρήγορα απ’ ό,τι αν επηρεάζονταν μόνο από την ορατή ύλη του γαλαξία.

Μικρογραφία η ζωή. Φωτογραφίες από ραδιοτηλεσκόπια που απεικονίζουν λεπτομέρειες του σύμπαντος, στέκονται δίπλα από εικόνες του ανθρώπινου εγκέφαλου που εστιάζουν σε λεπτομέρειες ως προς τους τρόπους που συνδέονται οι νευρώνες του. Παθαίνει σοκ αν το δει κανείς: είναι ίδιες. Ίδιες. Ό,τι έξω από εμάς, είναι και μέσα μας. Από πάντα.

Το σκοτάδι δεν θα μπορούσε να αποτελεί εξαίρεση. Υπάρχει και αυτό. Καταλαμβάνει εσωτερικούς χώρους περισσότερους και μεγαλύτερους από ό,τι φανταζόμαστε – και δεν μας κάνει απαραίτητα μελαγχολικούς ή extra σκεπτόμενους. Τις περισσότερες φορές το μεταφράζουμε σαν αδιέξοδη ρουτίνα, σαν κενό χωρίς όρια, σαν ταινία που το νόημά της είναι υποτιτλισμένο σε ιερογλυφική γραφή. Ακόμα και τα παιδιά το βιώνουν με τον τρόπο τους: «ουφ, βαρέθηκα – πότε θα μεγαλώσω;».

Αυτό το σκοτάδι είναι η μεγάλη μας ελπίδα. Ο συνεκτικός ιστός που μας ενώνει με όλα όσα έχουν πυρήνα ζωής: η «σκοτεινή ύλη» που δεν τη βλέπουμε αλλά που μπορεί να ασκεί καταλυτική βαρύτητα πάνω σε όλα όσα βλέπουμε να μας αποτελούν, σε όλα όσα μετράνε για μας. Και αν κάτι από όλα αυτά το νιώθουμε να διασαλεύεται, να κινείται πιο γρήγορα από όσο αντέχουμε, να αλλάζει χωρίς να το προλαβαίνουμε είναι επειδή το σκοτάδι κάνει καλά τη δουλειά του: «κινήσου, μη στέκεσαι, κάνε κάτι – ο,τιδήποτε»…