Τι συμφέροντα εξυπηρετούν τα “μαύρα κοράκια” στις τράπεζες

“Κοράκια” ξένα (funds) και εγχώρια (ασυνάρτητοι “παπαγάλοι”) κόβουν βόλτες τον τελευταίο καιρό πάνω στις τράπεζες με τρεις αποκλειστικούς στόχους:

Πρώτος, να “κατασπαράξουν” ό,τι έχει απομείνει από κεφαλαιοποίηση στο Χρηματιστήριο, παίζοντάς το ταυτόχονα “προστάτες” των μικρών επενδυτών με καθημερινές προειδοποιήσεις πως …έρχεται η καταστροφή. Δεύτερος, να εξυπηρετήσουν τα funds στην αγορά των πακέτων των κόκκινων δανείων σε εξευτελιστικές τιμές, με τη δημιουργία

κλίματος καταστροφής – πανικού. Τρίτος, να απαξιωθούν οι διοικήσεις των τραπεζών και ο διοικητής της ΤτΕ, επισείοντας καθημερινά τον κίνδυνο ή την “ανάγκη” νέας ανακεφαλαιοποίησης, άρα πλήρους καταστροφής των σημερινών μετόχων.

Είναι μάλιστα τόση η …βουλιμία τους στα καταστροφικά σενάρια, ώστε ψάχνουν και παρουσιάζουν καθημερινά τον ή τους “αδύναμους κρίκους” του συστήματος, πουλώντας δήθεν εκδούλευση στους …ολίγον ισχυρότερους, λησμονώντας ότι αν ένα πιόνι του παζλ πέσει, κανένας δεν σώζεται…

Γεγονός βέβαια είναι ότι χρηματιστηριακά αλλά και σε επίπεδο χρηματοδότησης της οικονομίας, τα πράγματα κάθε άλλο παρά είναι ρόδινα. Τα κόκκινα δάνεια, από τη μια πλευρά, που επιβάλλεται με τρόπο βίαιο από τους θεσμούς να κλείσουν εμπροσθοβαρώς και η αντικατάσταση του νόμου Κατσέλη για την προστασία της πρώτης κατοικίας μέχρι το τέλος Φεβρουαρίου από την άλλη, έχουν δημιουργήσει ένα πολύ δύσκολο για την επίλυσή του παζλ.

Και το παζλ αυτό, ό,τι και αν γίνει, όποιος τρόπος και αν επιλεγεί για τη λύση του, οριστική, βιώσιμη λύση δεν πρόκειται να υπάρξει, όσο δεν αποκαθίσταται η εμπιστοσύνη στις οικονομικές προοπτικές της χώρας, κάτι που αν συμβεί, θα μεταφραστεί σε γρήγορο ρυθμό αύξησης των καταθέσεων.

(Τον Δεκεμβρίου 2018 ανήρχοντο στα 134,5 δισ. ευρώ και τον Νοέμβριο του 2014 ανήρχοντο στα 164,3 δισ ευρώ…)

Η ΚΥΒΕΡΝΗΤΙΚΗ “ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ”

Και στα δύο κρίσιμα θέματα, τα κόκκινα δάνεια και τον ν.Κατσέλη, πέραν των τραπεζιτών και των αρμόδιων θεσμών, σοβαρή είναι και η εμπλοκή της κυβέρνησης, η οποία, εν όψει της προεκλογικής περιόδου, αξιώνει να περάσουν λύσεις που θα της επιτρέψουν να πουλήσει στο εκλογικό σώμα “προστασία αδυνάτων”.

Χαρακτηριστικές είναι οι πρόσφατες αλληλοσυγκρουόμενες τοποθετήσεις του αντιπροέδρου της κυβέρνησης στη Βουλή. Ενώ αναγνώρισε ότι η κυβέρνηση δεν έχει δυνατότητα μεγάλων παρεμβάσεων στον τραπεζικό τομέα, τη μία ημέρα άφησε σαφή υπονοούμενα για κίνδυνο ανακεφαλαιοποιήσεων και αμέσως μετά το θόρυβο και την ανησυχία που προκλήθηκε, δήλωσε πως ποτέ δεν μίλησε για ανακεφαλαιοποιήσεις.

(Υπογράμμισε, τη δεύτερη φορά, πως πρέπει να γίνουν πολύ προσεχτικά βήματα ώστε να ληφθεί υπόψη ο κοινωνικός και δημοσιονομικός αντίκτυπος, αλλά και να μην γίνουν ρυθμίσεις , που θα οδηγήσουν τις τράπεζες στο να χρειαστούν νέα κεφάλαια. «Η όποια ρύθμιση πρέπει πρώτα να λαμβάνει υπόψη τις κοινωνικές συνέπειες, τι θα σημάνει δηλαδή μια ρύθμιση για την κοινωνία, όπως το θέμα της πρώτης κατοικίας. Θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη και τις δημοσιονομικές συνέπειες και τις συνέπειες σε ό,τι αφορά την κεφαλαιακή επάρκεια των τραπεζών).

Πολιτικοί παρατηρητές θεωρούν ότι ο κ.Δραγασάκης, είπε την πρώτη φορά στη Βουλή όσα είπε, προκειμένου να πιέσει, έτσι ώστε οι τράπεζες να κάνουν δεκτή την κυβερνητική πρόταση επί του θέματος της προστασίας της πρώτης κατοικίας, θέμα που έχει ψηλά στην ατζέντα του και ο κυβερνητικός “επόπτης” των τραπεζών κ.Αλέκος Φλαμπουράρης.

ΤΑ ΚΟΚΚΙΝΑ ΔΑΝΕΙΑ

Μέσα στην τριετία 2019-2021 οι τράπεζες καλούνται να μειώσουν τα μη εξυπηρετούμενα ανοίγματά τους στα 35 δισ. ευρώ, από περίπου 85 δισ. ευρώ σήμερα. Η μείωση αυτή έχει ως ζητούμενο την υποχώρηση του δείκτη μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων (NPEs) κάτω του 20% στο τέλος του 2021, από 47,6% σήμερα, και τη σύγκλισή του με τον μέσο ευρωπαϊκό όρο του δείκτη μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων, που κινείται ήδη κάτω του 4%!

Για το πως και αν μπορούν να επιτευχθούν αυτοί οι στόχοι, μόνον…ένας Θεός γνωρίζει. Και φυσικά οι τραπεζίτες, οι οποίοι τραβούν το…κουπί καθημερινά.

Πάντως, το ιταλικό μοντέλο που έχει προτείνει το ΤΧΣ κα η JPMorgan για τη συλλογική λύση του προβλήματος και η πρόταση της ΤτΕ που περιλαμβάνει σύσταση εταιρείας ειδικού σκοπού SPV με μεταφορά 40 δισεκ. NPEs και 7,4 δισεκ. DTC αναβαλλόμενης φορολογικής απαίτησης, εξετάζονται από τους αρμόδιους ευρωπαϊκούς θεσμούς.

Και η αλήθεια είναι, πέραν των τεχνικών λεπτομερειών που δεν μας αφορούν, καθώς εμείς θεωρούμε πως είναι δουλειά των ειδικών τραπεζικών στελεχών, ότι υπάρχει σημαντική καθυστέρηση ως προς το τι θα εφαρμοστεί τελικά, γεγονός που επιτείνει το πρόβλημα.

ΠΡΩΤΗ ΚΑΤΟΙΚΙΑ

Που διαφωνούν κυβέρνηση – τράπεζες:

-Στο ζήτημα της προστασίας πρώτης κατοικίας η κυβέρνηση από 280.000 ευρώ σήμερα (όρια προστασίας από 180.000 ευρώ για τον άγαμο μέχρι 280.000 ευρώ για ζευγάρι με τρία παιδιά) επί των εμπορικών τιμών, δέχεται νέο όριο τις 130-150.000 ευρώ, τη στιγμή που οι ευρωπαϊκοί μηχανισμοί και οι τράπεζες θεωρούν ότι η εξίσωση δεν βγαίνει με πάνω από 100.000.

-Οι τράπεζες διαφωνούν, αλλά η κυβέρνηση θέλει η προστασία στην πρώτη κατοικία να χορηγείται όχι μόνο για τα στεγαστικά δάνεια, αλλά και για τις περιπτώσεις ακινήτων που συνιστούν πρώτη κατοικία, τα οποία έχουν μπει ως εξασφαλίσεις σε δάνεια για επιχειρηματική/εμπορική δραστηριότητα.

– Οι τράπεζες διαφωνούν, αλλά η κυβέρνηση θέλει, να επανεξεταστούν και περιπτώσεις δανειοληπτών που έχασαν στα δικαστήρια την προσφυγή για ένταξή τους στο νόμο Κατσέλη. Άποψη της κυβέρνησης είναι ότι πολλοί αδικήθηκαν, γιατί οι τράπεζες καθυστέρησαν να τους εκδώσουν τα σχετικά δικαιολογητικά.

-Οι τράπεζες λένε “ναι” στο “κούρεμα” για τα δάνεια που θα μπουν σε ρύθμιση, αλλά το ποσόν να διαμορφώνεται για την κάθε περίπτωση δανειολήπτη ξεχωριστά. Αντίθετα, η κυβέρνηση, θέλει οριζόντιο “κούρεμα”, γιατί αυτό εύκολα “πωλείται” στο εκλογικό ακροατήριο. Ουσιαστικ, η κυβέρνηση θέλει για δάνειο π.χ. 200.000 ευρώ και τρέχουσα αξία ακινήτου 100.000 ευρώ, να “κουρεύεται” η διαφορά των 100.000 ευρώ και το εναπομείναν ποσό να αποτελεί νέα δανειακή σύμβαση 20ετούς διάρκειας με χαμηλό επιτόκιο. Τη δόση που θα προκύπτει από αυτή τη ρύθμιση, θα επιδοτεί κατά 33% το κράτος.

ΣΤΟ ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟ

Οι τιμές των μετοχών των τραπεζών, υπό την πίεση των short funds, έχουν καταρρεύσει. Σημειώνεται ότι η ΑΜΚ της Alpha έγινε το 2015 στα 2 ευρώ, της Πειραιώς ατα 6 ευρώ, της Εθνικής στα 3 ευρώ και της Eurobank στο 1 ευρώ.

Στο τέλος του 2014 (έτσι απλά για να θυμώνται κάποιοι), η Alpha Bank είχε κεφαλαιοποίηση 5,9 δισ. ευρώ, η Εθνική 5,1 δισ. ευρώ, η Τράπεζα Πειραιώς 5,5 δισ. ευρώ και η Eurobank 2,7 δισ. ευρώ.
Σήμερα η κεφαλαιοποίηση και των 4 συστημικών τραπεζών ανέρχεται μόλις στα 3,55 δισ. ευρώ!

Η επίθεση στις τραπεζικές μετοχές από μεγάλα funds δεν είναι καθόλου άσχετη και με το κλίμα τρομολαγνείας που καλλιεργούν ελληνικές πηγές (παπαγάλοι). Καταβαράρθρωση των μετοχών, εικόνα διάλυσης, ωραία…ατμόσφαιρα για να οδηγηθούν οι τράπεζες να ξεπουλήσουν σε εξευτελιστικές τιμές τα πακέτα των κόκκινων δανείων…

ΟΙ ΜΕΓΑΛΕΣ ΑΛΛΑΓΕΣ ΤΗΣ ΕΡΧΟΜΕΝΗΣ ΤΡΙΕΤΙΑΣ

Οι μεγάλες αλλαγές που δρομολογούνται στο τραπεζικό σύστημα δεν θα περιοριστούν στη δραστική μείωση των “κόκκινων” δανείων στην τριετία που ακολουθεί.

Εκτιμάται, ότι σε τρία χρόνια οι 4 συστημικές τράπεζες δεν θα έχουν όλες μαζί πάνω από 1000 καταστήματα. Σήμερα το δίκτυο αριθμεί 1.854 καταστήματα. Ανάλογη, λογικά, θα είναι και η μείωση του προσωπικού.

Και για όσους βιάζονται να μιλήσουν για απολύσεις, αυτό δεν φαίνεται πως θα συμβεί. Μεγάλος αριθμός εργαζομένων θα μεταφερθεί στις θυγατρικές των τραπεζών εταιρείες διαχείρισης των κόκκινων δανείων, οι οποίες με τη σειρά τους αναμένεται, μέσα στο 2019, αρχές του 2020, να πουληθούν σε εξειδικευμένα funds.

Βασίλης Βαλαμβάνος, [email protected]