Τι μπορεί να πάρει η Ελλάδα από την “συμβιβαστική” λύση στο Eurogroup – Ποια επιπλέον “όπλα” διαθέτει – Τι μπορεί να διεκδικήσει

“Το αποτέλεσμα του Eurogroup ήταν ένας συμβιβασμός της ΕΕ”, σχολιάζει το Bloomberg αναφορικά με το πακέτο μέτρων ύψους 540 δισ. ευρώ που συμφώνησαν αργά χθες το βράδυ οι υπουργοί Οικονομικών της ΕΕ για την αντιμετώπιση των οικονομικών επιπτώσεων του κορονοϊού.

Είναι τώρα στο χέρι των ηγετών της ΕΕ να επικυρώσουν τη συμφωνία, κάτι το οποίο απαιτεί να υπερκεράσουν βαθιές πολιτικές διαφωνίες.

Οι έντονες διαφωνίες έγιναν αισθητές νωρίτερα αυτή

την εβδομάδα όταν οι υπουργοί Οικονομικών δεν κατάφεραν να φτάσουν σε συμφωνία έπειτα από 16 ώρες επίπονων διαπραγματεύσεων. Τα πράγματα ήταν διαφορετικά την Πέμπτη. Η σύνοδος ξεκίνησε με καθυστέρηση 5 ωρών, ενώ χώρες-κλειδιά, συμπεριλαμβανομένων της Ολλανδίας, της Ιταλίας, της Γαλλίας, της Γερμανίας και της Ισπανίας διαπραγματεύονταν έναν συμβιβασμό που δεν θα ήταν βολικός για τους περισσότερους, αλλά θα ήταν αποδεκτός από όλους. Όταν επιτέλους η σύνοδος ξεκίνησε, χρειάστηκαν μόλις 30 λεπτά για ένα επιτυχημένο αποτέλεσμα.

Η συμφωνία για το ταμείο ανασυγκρότησης ήταν μια νίκη για χώρες όπως η Γαλλία, η Ισπανία και η Ιταλία οι οποίες πίεζαν για τη χρηματοδότησή του μέσω κοινής έκδοσης χρέους. Παρόλ ‘αυτά, η ανακοίνωσε απέφυγε να αναφερθεί σε κοινό χρέος και αναφέρθηκε μόνο σε “καινοτόμα χρηματοοικονομικά εργαλεία” -μια αναφορά με την οποία συμβιβάστηκαν χώρες όπως η Γερμανία που δεν θέλουν να ακούνε για περαιτέρω διαμοιρασμό κινδύνου.

Η διατύπωση για τη χρήση των πιστωτικών γραμμών από τον ESM απείχε πολύ από αυτό που ήθελαν όλες οι πλευρές.

Οι προϋποθέσεις που θα συνόδευαν αυτά τα κεφάλαια ήταν το βασικό σημείο διαφωνίας νωρίτερα αυτή την εβδομάδα, με την Ολλανδία να πιέζει για μια απαίτηση που θα διασφαλίζει ότι οι χώρες θα ανακτήσουν τη δημοσιονομική τους υγεία μόλις παρέλθει η κρίση.

Τελικά, οι Ολλανδοί έλαβαν μία μόνο ελαφρώς αυστηρότερη δέσμευση πως οι χώρες θα ενισχύουν “τα οικονομικά και χρηματοοικονομικά θεμελιώδη” μόλις τελειώσει η κρίση. Στο μεταξύ, οι γραμμές θα μπορούν να χρηματοδοτήσουν “άμεσες και έμμεσες δαπάνες υγειονομικής περίθαλψης, θεραπείας και πρόληψης από την υγειονομική κρίση”, ένα πιθανώς μικρότερο εύρος.

Όλοι μίλησαν για νίκη και κάποια από τα πιο ακανθώδη ζητήματα έμειναν στην άκρη για να τα διαχειριστούν οι ηγέτες.

Είναι ενδεικτικό ότι ο Ιταλός υπουργός Οικονομικών Roberto Gualtieri είπε στους συναδέφους του ότι ενώ στήριξε τη συμφωνία, ο πρωθυπουργός τους θα θίξει το ζήτημα του κοινού χρέους στην επόμενη συνάντηση των ηγετών της ΕΕ.

Ένα πρώτο συμπέρασμα από όλα τα παραπάνω, είναι ότι οι  δράσεις στήριξης των συστημάτων δημόσιας υγείας και αντιμετώπισης της πανδημίας θα μπορούν να δανειοδοτηθούν χωρίς μνημονιακούς όρους. Όμως η στήριξη των οικονομιών  των χωρών θα συνοδεύεται από τους όρους της προληπτικής πιστωτικής γραμμής του ESM, όπως προβλέπει ο κανονισμός του.

Η ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ

Η Ελλάδα μπορεί να δανειστεί ένα ποσό έως 6 δισ. ευρώ, από τον  ESM, για το οποίο θα υπάρξει «ρητή δέσμευση» από την Αθήνα ότι θα χρησιμοποιηθεί για δράσεις κατά της πανδημίας.

Στην περίπτωση που οι ανάγκες για την οικονομική στήριξη  επιχειρήσεων – εργαζομένων ξεπεράσουν το 2% του ΑΕΠ, τότε τα δάνεια θα συνοδεύονται από μνημονιακούς όρους.

Η Ελλάδα, πριν αναγκαστεί να προσφύγει στον ESM, έχει “μαξιλάρι” 15 περίπου  δισ. ευρώ (από το σύνολο των 37;) που μπορεί να χρησιμοποιήσει, έχει το νέο θετικό για αυτήν πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης για την άντληση ποσού 12-13 δισ. ευρώ μέσω της αγοράς των ελληνικών ομολόγων από την ΕΚΤ, μπορεί να διεκδικήσει επιστροφή των κερδών ύψους 650 εκ. ευρώ από τα ομόλογα που έχουν στην κατοχή τους οι κεντρικές τράπεζες, ενώ, είναι πιθανό, με έξοδο στις αγορές, να αντλήσει από ένα 10ετές ομόλογο περί τα 2 δισ. ευρώ. Επίσης, μπορεί να διεκδικήσει μετακύλιση πληρωμών του χρέους της  5 δισ. ευρώ, ώστε να εξασφαλίσει αντίστοιχο δημοσιονομικό χώρο.

Eurogroup: 540 ΔΙΣ για στήριξη των οικονομιών – Χωρίς “μνημόνιο” μόνο τα δισ. για την υγεία – Δηλώσεις υπουργών