Θεοχάρης: Η ελάχιστη φορολογία των πολυεθνικών επιχειρήσεων είναι μια τεράστια νίκη των χωρών

«Εισάγουμε πεδίο δικαιοσύνης εκεί που κυριαρχούσε η δύναμη της ισχύος», δήλωσε ο υφυπουργός Οικονομικών Χάρης Θεοχάρης αναφερόμενος στη ενσωμάτωση της Οδηγίας και τη θέσπιση ελάχιστου φορολογικού συντελεστή για τις πολυεθνικές επιχειρήσεις και τους μεγάλους ομίλους. Στην επιτροπή Οικονομικών της Βουλής, όπου συζητήθηκε νωρίτερα σήμερα η ενσωμάτωση της συγκεκριμένης Οδηγίας, ο κ. Θεοχάρης είπε ότι η συμφωνία στο πλαίσιο του ΟΟΣΑ είναι

μια τεράστια πολιτική νίκη των χωρών απέναντι στις πολυεθνικές επιχειρήσεις και επισήμανε ότι τα έσοδα τα οποία προσδοκά το υπουργείο Οικονομικών είναι συνάρτηση του γεγονότος ότι 137 χώρες έχουν υιοθετήσει το συγκεκριμένο πλαίσιο.

«Δεν είμαστε φορολογικός παράδεισος. Για εμάς, τα έσοδα δε θα κοστολογηθούν από το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους, από αυτό εδώ το νομοσχέδιο. Τα έσοδα θα έρθουν από το νομοσχέδιο που περνάει η Ιρλανδία, τα έσοδα θα έρθουν από το νομοσχέδιο και την κοστολόγηση που περνάνε άλλες χώρες, ενδεχομένως η Κύπρος, η Βουλγαρία, η Ουγγαρία, που έχουν χαμηλότερους φορολογικούς συντελεστές από την Ελλάδα», είπε ο υφυπουργός Οικονομικών.

Ο εισηγητής της ΝΔ Αθανάσιος Καββαδάς είπε ότι το νομοσχέδιο έχει κύριο στόχο τη διασφάλιση ενός παγκόσμιου ελάχιστου επιπέδου φορολογίας των ομίλων πολυεθνικών επιχειρήσεων και των εγχώριων ομίλων μεγάλης κλίμακας. «Στόχος είναι ένα πιο ορθολογικό και πιο δίκαιο φορολογικό σύστημα, στο οποίο μέχρι σήμερα υπήρχαν κενά, που έδιναν τη δυνατότητα φοροαποφυγής και φοροδιαφυγής στη δραστηριότητα αυτών των επιχειρήσεων, εντός και εκτός της ΕΕ. Ουσιαστικά η ενσωμάτωση της συγκεκριμένης Οδηγίας συνδέεται με τη διαρκή προσπάθεια που γίνεται στο πλαίσιο του ΟΟΣΑ, για το ελάχιστο επίπεδο φορολόγησης πολυεθνικών, μέσα από ένα ενιαίο κανονιστικό πλαίσιο, που επί της αρχής έχει γίνει αποδεκτό από 140 χώρες σε παγκόσμιο επίπεδο», είπε ο εισηγητής της ΝΔ.

«Το νούμερο, το έχει περιγράψει ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος. Στην ελληνική οικονομία των 140 – 120 δισεκατομμυρίων, τα 40 έως 50 είναι αντικείμενο της παραοικονομίας. Είναι χρήσιμο να εξασφαλίσετε συναίνεση σε κάποια ζητήματα παροχής δημοσίων υπηρεσιών υψηλής ευθύνης και σημασίας για την ζωή των πολιτών. Θα βρείτε συμμάχους. Εάν μπούμε στην αλαζονεία, ότι τα κάνω όλα καλά – δεν αναφέρομαι σε εσάς προσωπικά – ότι αυτή η κυβέρνηση τα κάνει όλα καλά, δεν υπάρχει τίποτα στο οποίο να χρειάζεται τη συμβουλή, τη συνδρομή καμίας άλλης πολιτικής προσέγγισης, δεν πρόκειται να βγάλουμε άκρη», δήλωσε ο εισηγητής του ΣΥΡΙΖΑ Χρήστος Γιαννούλης.

«Κάθε χώρα που σέβεται τον εαυτό της και τους πολίτες της και την αξιοπρέπειά τους, πρέπει να έχει μια μόνιμη επιδίωξη. Να έχει σοβαρά έσοδα σε υγιή βάση, για να μπορεί να ασκεί αναδιανεμητικές πολιτικές και κάθε τι που ενισχύει αυτή την προσπάθεια σε υγιή βάση, πρέπει να μας βρίσκει σύμφωνους. Εδώ έχουμε μια τέτοια περίπτωση», ανέφερε ο ειδικός αγορητής του ΠΑΣΟΚ Πάρις Κουκουλόπουλος και επισήμανε ότι «η χώρα, ειδικά από το ’32 και μετά, θα χρειαστεί έσοδα, γιατί αλλάζουν οι συνθήκες εξυπηρέτησης του χρέους».

«Ο στόχος είναι συγκεκριμένος: να θωρακίσουν την κερδοφορία του μεγάλου κεφαλαίου, να εξασφαλίσουν προνομιακό πεδίο για επενδύσεις και από την άλλη πλευρά να συσσωρεύσουν πλούτο στα ταμεία του κράτους, ο οποίος θα επιστραφεί με τη μορφή επιδοτήσεων, επιχορηγήσεων και άλλων ενισχύσεων στους στρατηγικούς επενδυτές, τις πολυεθνικές», ανέφερε ο ειδικός αγορητής του ΚΚΕ Χρήστος Τσοκάνης και εκτίμησε: «πολύ σύντομα θα δημιουργηθούν οι όροι και οι προϋποθέσεις να μπει σε συζήτηση, μέσα στο Ελληνικό Κοινοβούλιο, η μείωση του συντελεστή, από το 22% στο 15%, για όλες τις επιχειρήσεις, τη στιγμή που οι μικροί αυτοαπασχολούμενοι, οι συνταξιούχοι, οι μισθωτοί φορολογούνται από το πρώτο ευρώ μέχρι το 44%, επιβαρύνονται με δεκάδες πρόστιμα και λειτουργούν αυτοαπασχολούμενοι σε ένα περιβάλλον τρομερά ασφυκτικό».

«Θα ήταν πιο θεμιτό και πιο θετικό να γίνει μια συμφωνία εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης σχετικά με το που θα καταχωρείται έδρα, τουλάχιστον για τις χίλιες μεγάλες πολυεθνικές, οι οποίες δραστηριοποιούνται εντός της. Στη συνέχεια να καθορίζεται από τις χώρες – μέλη που θα οριστεί η έδρα της κάθε εταιρείας, καθώς επίσης τι θα ελέγχουν και τι θα εισπράττουν οι διάφορες αρχές των κρατών που δραστηριοποιείται», παρατήρησε ο ειδικός αγορητής της Ελληνικής Λύσης Βασίλης Βιλιάρδος και πρόσθεσε πως η κυβέρνηση πρέπει να αποσαφηνίσει «πως θα μπορούσε να εκτιμηθεί το ύψος των απαιτήσεων για εταιρείες με δαιδαλώδη δομή όπως είναι η lidl που λειτουργεί στην Ελλάδα, μέσα από Ο.Ε. και πολλαπλά Α.Φ.Μ. τουλάχιστον έως το 2022».

«Είναι ένα βήμα σε θετική κατεύθυνση. Επιχειρεί να περιορίσει την φοροαποφυγή των μεγάλων πολυεθνικών εταιρειών που μετατοπίζουν τα κέρδη τους από χώρα σε χώρα, προκειμένου να αποφύγουν τη φορολόγηση ή να επιβαρυνθούν με μικρούς φορολογικούς συντελεστές. Είναι ένα βήμα σε θετική κατεύθυνση, διότι επιχειρεί να αναχαιτίσει, να εμποδίσει τον ανταγωνισμό προς τα κάτω», ανέφερε η ειδική αγορήτρια της Νέας Αριστεράς Έφη Αχτσιόγλου. Η βουλευτής της Νέας Αριστεράς σημείωσε ωστόσο ότι αυτό το βήμα είναι «ανεπαρκές, άτολμο και μικρό πεδίο εφαρμογής», γιατί δεν αντιστρέφει τη συνθήκη του άδικου φορολογικού περιβάλλοντος που υφίσταται στην Ελλάδα.

«Δεν ρυθμίζεται νομοθετικά το καθεστώς για τους πολυεθνικούς ομίλους που δεν ξεπερνούν το τζίρο των 750 εκατομμυρίων ευρώ. Είναι βέβαιο ότι αυτές οι εταιρείες που θα δημοσιεύουν ενοποιημένα στοιχεία, αλλά δεν δεσμεύονται από τις διατάξεις του νομοσχεδίου, θα εξακολουθήσουν την καταχρηστική πρακτική της φοροαποφυγής μετατοπίζοντας τα κέρδη τους σε χώρες με μηδενικούς ή χαμηλότερους συντελεστές φορολογίας», ανέφερε ο ειδικός αγορητής της «Νίκης» Ανδρέας Βορύλλας και ζήτησε από την κυβέρνηση «να ενδυναμώσει τα όπλα κατά της φοροδιαφυγής».

Όπως και τα άλλα κόμματα έτσι και ο ειδικός αγορητής των «Σπαρτιατών» Αθανάσιος Χαλκιάς διατύπωσε σοβαρές επιφυλάξεις αν ο ελεγκτικός μηχανισμός θα μπορέσει να ανταποκριθεί στις νέες απαιτήσεις. Επισήμανε δε πως «μολονότι που η πρόταση του ΟΟΣΑ έχει υιοθετηθεί από ένα μεγάλο αριθμό κρατών, οι χώρες όπου έχουν την έδρα τους οι περισσότερες πολυεθνικές επιχειρήσεις, ήτοι οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Κίνα, ακόμα δεν έχουν ενσωματώσει παρόμοιες διατάξεις στο φορολογικό τους δίκαιο και είναι πολύ αμφίβολο αν θα το κάνουν».

«Πρόκειται για μια Οδηγία, η οποία έρχεται να ενσωματώσει ένα παγκόσμιο πλαίσιο φορολόγησης των πολυεθνικών επιχειρήσεων, οπότε είναι λογικό αυτή να ενσωματώνεται σχεδόν αυτούσια. Ωστόσο, δεν γνωρίζουμε γιατί τα τελευταία άρθρα δεν ενσωματώθηκαν και ποιο είναι το σκεπτικό. Θα θέλαμε να το ξέρουμε», παρατήρησε ο ειδικός αγορητής της Πλεύσης Ελευθερίας Αλέξανδρος Καζαμίας. Ανέφερε επίσης ότι «ο ελάχιστος φόρος του 15% δεν πρόκειται να βοηθήσει τις κυβερνήσεις, που τον επιβάλουν, στο να εισπράξουν περισσότερα χρήματα. Αυτό που θα κάνει είναι ότι θα σταματήσει άλλες κυβερνήσεις να αποτελούν μαγνήτη έλξης για τις πολυεθνικές. Με άλλα λόγια, όλο το πλαίσιο αυτό έχει σημασία και βοηθάει στο βαθμό που σταματάει τη φυγή ξένου κεφαλαίου από τις χώρες που το υιοθετούν».

Βουλή: Διακομματική συναίνεση στη θέσπιση ελάχιστου φορολογικού συντελεστή για τις πολυεθνικές επιχειρήσεις και τους μεγάλους ομίλους

Διακομματική συναίνεση εξασφάλισε, επί της αρχής, το σχέδιο νόμου του υπουργείου Οικονομικών «Ενσωμάτωση της Οδηγίας (ΕΕ) 2022/2523 του Συμβουλίου, της 15ης Δεκεμβρίου 2022, σχετικά με την εξασφάλιση παγκόσμιου ελάχιστου επιπέδου φορολογίας των ομίλων πολυεθνικών επιχειρήσεων και των εγχώριων ομίλων μεγάλης κλίμακας στην Ευρωπαϊκή Ένωση (Pillar II) και άλλες τελωνειακές και φορολογικές διατάξεις». Στην επιτροπή Οικονομικών Υποθέσεων της Βουλής, υπέρ της αρχής του νομοσχεδίου δήλωσαν η ΝΔ, ο ΣΥΡΙΖΑ, το ΠΑΣΟΚ και η Νέα Αριστερά. Επιφύλαξη, για την τελική τους στάση στην ολομέλεια, δήλωσαν Ελληνική Λύση, «Νίκη», «Σπαρτιάτες» και Πλεύση Ελευθερίας. Καταψήφισε το ΚΚΕ.

Το νομοσχέδιο προβλέπει τη θέσπιση ενός ελάχιστου φορολογικού συντελεστή για τις πολυεθνικές επιχειρήσεις και τους ημεδαπούς ομίλους μεγάλης κλίμακας, ο οποίος μπορεί να οδηγήσει σε συμπληρωματικό φόρο έως 15%. Το νομοσχέδιο περιλαμβάνει, επίσης, διατάξεις που δίνουν τη δυνατότητα στον υπουργό Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών να αναστέλλει για έως 12 μήνες την είσπραξη των ληξιπρόθεσμων χρεών προς το Δημόσιο, πολιτών που έχουν πληγεί από φυσικές καταστροφές, καθώς και διατάξεις για φορολογικά και τελωνειακά ζητήματα και για το καθεστώς λειτουργίας της Εταιρείας Ακινήτων του Δημοσίου.

Με την ενσωμάτωση της Οδηγίας, που εφαρμόζεται υποχρεωτικά από 1/1/2024 από τα κράτη-μέλη, η Ελλάδα εναρμονίζεται με τις υπόλοιπες χώρες της ΕΕ και τη σχετική πρωτοβουλία του ΟΟΣΑ που έχει υιοθετηθεί από πολλές χώρες. Το υπουργείο Οικονομικών έχει χαρακτηρίσει το νομοσχέδιο σημαντικό βήμα στην αντιμετώπιση της φοροαποφυγής και του «ανταγωνισμού προς τα κάτω», δηλαδή, της εκμετάλλευσης, ιδιαίτερα από πολυεθνικούς ομίλους, της διαφορετικής φορολόγησης από κράτος σε κράτος, προκειμένου να πληρώνουν λιγότερους φόρους.

Με το νέο σύστημα εφαρμόζεται ένα παγκόσμιο ελάχιστο επίπεδο φορολογίας με πραγματικό φορολογικό συντελεστή 15% για πολυεθνικούς ομίλους επιχειρήσεων και ημεδαπούς ομίλους μεγάλης κλίμακας με ετήσιο κύκλο εργασιών άνω των 750 εκατ. ευρώ για τουλάχιστον 2 από τα 4 τελευταία έτη, πριν το 2024. Το σύστημα αυτό μπορεί να οδηγήσει σε επιπλέον συμπληρωματικό φόρο έως 15% επί των κερδών, εφόσον οι επιχειρήσεις αυτές κατέβαλαν σε φόρους ποσοστό μικρότερο αυτού.

Με στοιχεία του 2022, στην Ελλάδα υπάρχουν 19 ελληνικοί επιχειρηματικοί όμιλοι και 900-950 θυγατρικές ξένων ομίλων που εντάσσονται στις παραπάνω κατηγορίες. Εκτιμάται ότι, τα επιπλέον φορολογικά έσοδα που θα συγκεντρωθούν θα ανέρχονται σε έως 80 εκατ. ευρώ.

Κατά την ακρόαση φορέων, ο Μιχάλης Μητσόπουλος, εκ μέρους του Συνδέσμου Επιχειρήσεων και Βιομηχανιών, είπε ότι είναι σημαντικό να εκδοθεί γρήγορα η υπουργική απόφαση σε εφαρμογή του νέου θεσμικού πλαισίου, δεδομένου ότι αρκετοί ημεδαποί όμιλοι υποχρεούνται να κάνουν τις αναγκαίες γνωστοποιήσεις στις ενδιάμεσες οικονομικές τους καταστάσεις.

Ο Κωνσταντίνος Κόλλιας, εκ μέρους του Οικονομικού Επιμελητηρίου Ελλάδος, είπε ότι η συγκεκριμένη Οδηγία εντάσσεται σε μία πολυετή προσπάθεια να μην υπάρχουν διαφοροποιημένες φορολογίες στις χώρες της ΕΕ, με σκοπό την εξομάλυνση του αθέμιτου ανταγωνισμού μεταξύ κρατών εταίρων και τον καθορισμό ενός ελάχιστου φορολογικού συντελεστή της τάξης του 15%. «Ο στόχος της Ευρωπαϊκής Οδηγίας και συνεπώς και του υπό συζήτηση νομοσχεδίου είναι, αφενός να μειωθούν τα κίνητρα των εταιρειών για χρήση φορολογικών παραδείσων, μέσω της μεταφοράς κερδών σε χώρες με χαμηλότερους φορολογικούς συντελεστές, και αφετέρου να μειωθούν οι ευκαιρίες ώστε κάποιες χώρες να λειτουργήσουν ως φορολογικοί παράδεισοι».

Ο Γιώργος Φάκος, εκ μέρους της ΑΑΔΕ, είπε ότι εισάγεται στην ουσία ένας «αντικαταχρηστικός κανόνας» στην πρακτική μετατόπισης των κερδών των πολυεθνικών ομίλων σε δικαιοδοσίες μηδενικής ή πολύ χαμηλής φορολόγησης. Στο πλαίσιο των διατάξεων, είπε ο κ. Φάκος, εμπίπτουν οι εγκατεστημένες στην Ελλάδα μητρικές ή συνιστώσες οντότητες που είναι μέλη πολυεθνικού ομίλου ή εγχώριου ομίλου μεγάλης κλίμακας, οι οποίες περιλαμβάνονται στις ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις της τελικής μητρικής οντότητας με ετήσια έσοδα τουλάχιστον 750 εκατ. ευρώ.

Ο Βασίλης Καμπάνης, εκ μέρους της ΓΣΕΒΕΕ, είπε ότι οι σχετικές ρυθμίσεις κινούνται προς τη σωστή κατεύθυνση, ώστε να δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις φορολόγησης των μεγάλων πολυεθνικών εταιρειών που συστηματικά και με νομότυπες πρακτικές αποφεύγουν τη φορολόγηση καταβάλλοντας ελάχιστα ποσά. «Πιστεύω ότι αυτό είναι ένα πρώτο θετικό βήμα το οποίο, μεταξύ άλλων, θα συνεισφέρει στην καλύτερη λειτουργία της αγοράς και του ανταγωνισμού, στην αύξηση των δημοσίων εσόδων και στο αίσθημα δικαίου», είπε ο εκπρόσωπος της ΓΣΕΒΕΕ.

Ο Αντώνης Μέγγουλης, εκ μέρους της ΕΣΕΕ, ανέφερε πως κανείς δεν θα μπορούσε να έχει αντίρρηση στην ενσωμάτωση της Οδηγίας, το ζητούμενο όμως είναι η αποτελεσματικότητα της νομοθέτησης και η θέση του φαινομένου υπό έλεγχο. «Μέχρι τώρα και ο νόμος 4972/22 αλλά ο νόμος 4174/13 επιχείρησαν να θέσουν υπό έλεγχο τις ενδοομιλικές τριγωνικές συναλλαγές, πλην όμως μέχρι και σήμερα η φορολόγηση του εισοδήματος που πραγματικά παράγεται δεν έχει καταστεί εφικτή. Οι τριγωνικές συναλλαγές για εμάς αποτελούν το σημαντικότερο όπλο στα χέρια των πολυεθνικών ομίλων για τη μείωση της φορολόγησης των κερδών τους και είναι επιζήμιο», είπε ο κ. Μέγγουλης.

«Ο τελωνειακός κλάδος με φιλοτιμία, αλληλεγγύη και συνοχή με ένα πολύ υψηλό επίπεδο κατάρτισης και με την ελάχιστη στελέχωση που έχει, καταφέρνει το καλύτερο στο πλαίσιο της δίωξης του λαθρεμπορίου και της φοροδιαφυγής. Εντούτοις, η επίλυση σοβαρών ζητημάτων που αντιμετωπίζει θα συμβάλλουν ουσιαστικά και στα δημόσια έσοδα και στην καλύτερη εργασιακή συνθήκη στον τελωνειακό κλάδο», είπε η Σοφία Κάτσικα, πρόεδρος της Ομοσπονδίας Τελωνειακών Υπαλλήλων.

Ο υφυπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Χάρης Θεοχάρης, επισήμανε ότι το νέο πλαίσιο αφαιρεί κίνητρα για να μεταφέρονται κέρδη σε άλλη χώρα. «Από εκεί που έφευγαν με 22% από εμάς για να πάνε στο 5%, τώρα πια δεν μπορούν να πάνε πιο κάτω από το 15%. Άρα, το κίνητρο να μεταφέρει τα κέρδη για να φορολογηθεί πολύ λίγο μειώνεται και με αυτό τον τρόπο αφαιρείται το κίνητρο για τις τριγωνικές συναλλαγές», ανέφερε ο υφυπουργός Οικονομικών.