Πάνος Μιχαλόπουλος: Υπάρχει λύση στις πληρωμές των αυξημένων λογαριασμών ρεύματος;

Πριν την έναρξη της ενεργειακής κρίσης η τιμή της κιλοβατώρας για το Ελληνικό νοικοκυριό ήταν στα 0,11 ευρώ, με την επιβάρυνση της ρήτρας αναπροσαρμογής, σύμφωνα με τον βασικό προμηθευτή ηλεκτρικής ενέργειας (64,5% μερίδιο αγοράς). Το χρονικό διάστημα Οκτωβρίου – Δεκεμβρίου του 2021 η τιμή της κιλοβατώρας έφτασε από 0,19 σε 0,29 ευρώ για να περιοριστεί στα 0,13 ευρώ μέσω των επιδοτήσεων της κυβέρνησης.

Του Πάνου Μιχαλόπουλου*

Λαμβάνοντας υπόψη ότι ακόμα και με τις επιδοτήσεις η αύξηση στις τιμές είναι μεγάλη και ότι οι επιδοτήσεις δεν μπορούν να συνεχιστούν για πολύ καιρό ακόμα,

Η WEMETRIX, διενήργησε έρευνα βάσει τις οποίας το 3μήνο Οκτωβρίου – Δεκεμβρίου οι ληξιπρόθεσμες οφειλές προς τους παρόχους ηλεκτρικής ενέργειας ήταν υπερδιπλάσιες από την αντίστοιχη περσυνή περίοδο τόσο σε αξία όσο και σε πλήθος.

Στην ίδια έρευνα, η WEMETRIX, αποτύπωσε τις δυνατότητες και τις προθέσεις των καταναλωτών. Είναι χαρακτηριστικό πως το 51% των νοικοκυριών δήλωσαν ότι δεν μπορούν ή μάλλον δε θα μπορέσουν να πληρώσουν στο ακέραιο και εγκαίρως τον λογαριασμό τους. Τα ποσοστά στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις είναι ακόμα πιο απελπιστικά. Το 64% των ενεργοβόρων, μικρών επιχειρήσεων, όπως φούρνοι, συνεργεία αυτοκινήτων, εκτυπωτικές μονάδες δήλωσαν ότι σίγουρα δεν θα μπορέσουν να πληρώσουν στο ακέραιο και πριν την λήξη της προθεσμίας τους λογαριασμούς οι οποίοι έχουν εκδοθεί κατά το τελευταίο 3μηνο του 2021.

Οι πάροχοι έχουν ξεκινήσει να κάνουν διακανονισμούς τόσο προς τα νοικοκυριά όσο και προς τις επιχειρήσεις. Το πρόβλημα όμως δεν λύνεται. Αρκετοί από τους διακανονισμούς μένουν ανενεργοί μετά από την 1η ή την 2η δόση ενώ πολλοί ζητούν και νέους διακανονισμούς. Ακολουθείται μάλλον η αποδεδειγμένα λανθασμένη πρακτική των τραπεζών με τα κόκκινα δάνεια όπου υπήρχαν οριζόντιοι διακανονισμοί ανάλογα με το ύψος της οφειλής, ανεξάρτητα από το προφίλ του οφειλέτη. Είναι χαρακτηριστικό ότι ακόμα κι η προσέγγιση όσο μεγαλύτερη η οφειλή τόσο περισσότερες οι δόσεις ευνοεί τους κακοπληρωτές και ζημιώνει και τους παρόχους. Είναι χαρακτηριστικό ότι υπάρχει κωδικός (αφανούς) χρέωσης ΛΠ1 ο οποίος στο μεγαλύτερο μέρος του περιλαμβάνει χρεώσεις ανείσπρακτων και ρευματοκλοπής.

Η έρευνα της WEMETRIX κατέγραψε πως 4 στους 5 καταναλωτές ενέργειας είναι απόλυτα και μάλλον σύμφωνος στο να δεχθεί να μπει σε ρύθμιση ο λογαριασμός του ακόμα κι αν δεν έχει λήξει ή δεν έχει καν εκδοθεί. Αυτό είναι μια διεθνής βέλτιστη πρακτική, η οποία ονομάζεται amicable solution ή φιλική λύση, φιλικός διακανονισμός. Η λύση αυτή προϋποθέτει ότι ο πάροχος προσφέρει ρύθμιση βιώσιμη σύμφωνα με το προφίλ του καταναλωτή. Προφίλ εννοούμε τον τρόπο με τον οποίο πληρώνει διαχρονικά, την εποχικότητα της κατανάλωσης αλλά περισσότερο τα στοιχεία διαβίωσης του, όπως το είδος του επαγγέλματος του, το εισόδημα του, η προτεραιοποίηση των υποχρεώσεων του, η οικογενειακή του κατάσταση κλπ.

Οι πάροχοι δεν έχουν υιοθετήσει αυτή την προσέγγιση, όπως και οι τράπεζες παλαιότερα, καθώς οι πελάτες τους είναι χιλιάδες, πολλά από τα στοιχεία δεν τα έχουν πρωτογενώς και δεν διαθέτουν επαρκή ιστορικά συγκριτικά δεδομένα.

Τι μπορεί να γίνει όμως εφόσον θα είναι υπαρκτό το πρόβλημα της ενεργειακής κρίσης για τα επόμενα 2 χρόνια; Πως μπορεί κάποιος να γεφυρώσει την έκδηλη και σε μεγάλο ποσοστό θετική ανταπόκριση των καταναλωτών να πληρώσουν αλλά σύμφωνα με το δικό τους προφίλ;

Την λύση την δίνει η τεχνολογία. Αλγόριθμοι ανεπτυγμένοι με την τεχνολογία της μηχανικής μάθησης (machine learning) και της τεχνητής νοημοσύνης, έχουν την δυνατότητα να επεξεργαστούν πολύ γρήγορα μεγάλα σετ δεδομένων και να δώσουν έγκαιρα (3μήνες νωρίτερα) και έγκυρα (88% ακρίβεια) πρόβλεψη ανά καταναλωτή για την πιθανότητα να χρειαστεί διακανονισμό και να προτείνουν προσωποποιημένη λύση-ρύθμιση. Οι αλγόριθμοι καταγράφουν την συμπεριφορά κατανάλωσης και πληρωμών μέσα από τα συστήματα του παρόχου, ενσωματώνουν τα χαρακτηριστικά του προφίλ του όπως τα δηλώνει ο ίδιος και συγκρίνουν συγκεντρωτικά χαρακτηριστικά δεδομένων από 20.000 μικροπεριοχές στην Ελληνική επικράτεια ώστε να κατηγοριοποιήσουν τον καταναλωτή στο σωστό προφίλ. Είναι χαρακτηριστικό ότι στην Ελλάδα σήμερα επικρατούν 74 προφίλ-προσωπικότητες, οι οποίες συμπεριφέρονται έναντι της κατανάλωσης και της πληρωμής του ρεύματος και του φυσικού αερίου με τον ίδιο τρόπο, με πολύ μικρές αποκλίσεις.

Παράλληλα, ειδικές εφαρμογές μπορούν να προσφέρουν διαδραστικότητα ώστε να επικαιροποιείται συνέχεια ο αλγόριθμος από τον ίδιο τον καταναλωτή σύμφωνα με τις εξελίξεις στην ζωή του (ανεργία, διαζύγιο, ασθένεια κ.α.).

Η χρήση αυτών των εφαρμογών από τους παρόχους ενέργειας τους διασφαλίζει το μείζον, το οποίο είναι η συνεχής επικοινωνία με τον πελάτη τους ώστε να μην δημιουργηθεί η εχθρότητα η οποία υπήρξε στον τραπεζικό κλάδο. Επιπρόσθετα ισχυροποιείται η συνεχής ροή χρήματος αφού οι καταναλωτές θέλουν να πληρώσουν, όπως έδειξαν τα αποτελέσματα της έρευνας της WEMETRIX αλλά σύμφωνα με τις δυνατότητες του προφίλ τους. Μάλιστα, οι εφαρμογές αυτές αποκαλούνται πλέον ως CVM (Customer Value Management) αφού η όλη επικοινωνία παρόχου-πελάτη ανάγεται πλέον στην ενσυναίσθηση η οποία καταλήγει στην εξακρίβωση της Αξίας του πελάτη μέσα από τις αγορές και τις πληρωμές του. Πάρα πολλές φορές οι CVM λύσεις από την επίλυση των διακανονισμών έχουν οδηγήσει σε σημαντικές μειώσεις κόστους για τους παρόχους αφού δεν χρειάζονται να εμπλέκονται εισπρακτικές εταιρείες και δικηγορικά γραφεία ενώ έχουν αυξήσει και τις σταυροειδείς (X-Sell) πωλήσεις άλλων υπηρεσιών και προϊόντων (πράσινες συσκευές) σε καταναλωτές που έχουν ανάγκη να μειώσουν το κόστος της ενέργειας την οποία καταναλώνουν.

*Ο κ. Πάνος Μιχαλόπουλος είναι Partner στην εταιρεία WEMETRIX Α.Ε., μέλος του ομίλου Netcompany–Intrasoft