Ο εορτασμός της Κυριακής της Ορθοδοξίας στη Μητρόπολη Αθηνών

UPD 17.40: Παρουσία της Προέδρου της Δημοκρατίας, Κατερίνας Σακελλαροπούλου, τελέσθηκε σήμερα, Α’ Κυριακή των Νηστειών, Συνοδική Θεία Λειτουργία στη Μητρόπολη Αθηνών, ημέρα κατά την οποία η Εκκλησία τιμά την Αναστήλωση των Εικόνων στη Βασιλεύουσα από την Αυτοκράτειρα Θεοδώρα το 842. Το μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας τέλεσε ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος Ιερώνυμος, παρόντων, επίσης, μελών της κυβέρνησης, βουλευτών, πρέσβεων

Τον πανηγυρικό της ημέρας εκφώνησε ο συνοδικός μητροπολίτης Σιδηροκάστρου Μακάριος, ο οποίος, μεταξύ άλλων, τόνισε: «Κυριακή της Ορθοδοξίας σήμερα ή της αναστηλώσεως των Ιερών Εικόνων. Γιορτάζει η πίστη μας. Γιορτάζει η Εκκλησία μας. Τιμάται ό Θεός μας, αλλά τιμάται και ο άνθρωπος. Τιμάται η εικόνα του Θεού, αλλά τιμάται αδιακρίτως και η εικόνα του κάθε ανθρώπου οποιασδήποτε μορφής. Δυστυχώς, εμείς κοιτάζουμε αν είναι εύμορφη ή δύσμορφη. Καλή ή κακή. Αγαθή ή πονηρή. Ο Κύριός μας όμως είναι ο αδιακρίτως προσλαβόμενος τω γένει των ανθρώπων για να φωτίσει και τους εν σκότει καθημένους ως φιλάνθρωπος».

Επιπλέον, αναφέρθηκε στις ποικίλες σύγχρονες ανακατατάξεις που λαμβάνουν χώρα στην πατρίδα μας για να σημειώσει: «Τα τελευταία χρόνια τα προβλήματα εντάθηκαν τόσο με την οικονομική κρίση όσο και με την έξαρση παγκοσμίως της πανδημίας του κορονοϊού. Οι ανακατατάξεις αυτές έχουν άμεσες συνέπειες στην πνευματική ζωή των ανθρώπων και δεν είναι δυνατόν να αφήσουν αδιάφορη την Εκκλησία, την οποία πρωταρχικά ενδιαφέρουν η λύτρωση και η σωτηρία του ανθρώπου. Οι ανακατατάξεις είναι ουσιαστικά διαφοροποιήσεις και αλλοιώσεις του τρόπου της ζωής και της μορφής του φρονήματος του σύγχρονου ανθρώπου. Αρχίζουν από τον χώρο της ζωής στα αστικά κέντρα και καταλήγουν έστω και εξασθενημένες στην τελευταία αγροτική κατοικία. Εξαιρετικά δε λόγω της υπέρμετρης ταχύτητας του διαδικτύου και της μεταφοράς των ειδήσεων και των εικόνων από την τηλοψία. Αυτό δεν είναι ο λεγόμενος σύγχρονος πολιτισμός. Είναι κάτι βαθύτερο. Είναι ριζοσπαστική διαφοροποίηση της ουσίας της ζωής και της σκέψης του ανθρώπου. Η καθολικότητα του φαινομένου των ανακατατάξεων δημιουργεί οξύτατα προβλήματα για το έργο της Εκκλησίας. Οι πιστοί μας κινδυνεύουν να χάσουν τη βεβαιότητα της στάσεώς τους απέναντι στη ζωή την οποία κηρύσσει η Εκκλησία και διχάζονται μπροστά στο δίλημμα να μείνουν πιστοί στο κήρυγμα του Ευαγγελίου ή να προσχωρήσουν στην περιοχή των ρευμάτων του σύγχρονου κόσμου».

Επίσης, μίλησε για τους νέους και υπογράμμισε: «Η ελληνική νεότητα είναι το ευπαθέστατο τμήμα του λαού της Εκκλησίας μας. Συγχρόνως, όμως, είναι και ο αξιολογότερος αγρός, ο οποίος ζητά καλλιέργεια και πολλούς κόπους από τους εργάτες της Εκκλησίας για μια μελλοντική καρποφορία για τη δόξα της. Διευκρινιστικά οφείλω να πω ότι εργάτες είναι όχι μόνον οι κληρικοί κάθε βαθμού, αλλά και οι γονείς και οι δάσκαλοι και οι καθηγητές και καθένας που αγαπά και πονά τα νιάτα μας. Aπερίφραστα μπορεί να ειπωθεί ότι η οιασδήποτε μορφής προσφορά στους σημερινούς νέους θέτει ως προϋπόθεση την αλλαγή των μεθόδων τής μέχρι σήμερα ασκήσεως του έργου μας, την προσγείωσή μας στην πραγματικότητα και την πνευματική ασφυξία της εποχής μας, την αντικειμενική εκτίμηση των νέων παραγόντων της τεχνοκρατίας, της τεχνολογίας και του διαδικτύου. Τη γνώση των δεδομένων της ψυχολογίας των νέων μας, την εξουδετέρωση των ποικίλων εσωτερικών αναστολών της δραστηριότητάς μας και την ολοκληρωτική αφοσίωσή μας στο έργο της καλλιέργειας της νεότητος. Οι καιροί δεν επιτρέπουν αναβολές. Οι νέοι μας πιο πολύ ώριμοι από όσον ήταν οι παλαιότεροι στην ηλικία τους, σκέπτονται, κρίνουν και αισθάνονται. Ο οπαδισμός, ο χουλιγκανισμός, η αναρχία, η αυτοκαταστροφική εγκληματική δραστηριότητα, ο σεξουαλισμός και οι εγκληματικές πράξεις, όπως κατά κόρον προβάλλονται, δεν είναι ο κανόνας της ζωής των νέων. Οι πολλοί εξ όσων και εμείς διαπιστώνουμε είναι δεκτικοί στις προσπάθειές μας. Αισθάνονται, σκέπτονται, κρίνουν, διαλέγονται, αποδέχονται αυτά που με αγάπη και θυσιαστική διάθεση θα τους προσφέρουμε. Το “γέγονα τα πάντα τοις πάσι” του ιερού Αποστόλου Παύλου οφείλουμε να το κάνουμε κανόνα της ποιμαντικής μας ευθύνης. “Εάν μη σκάψωμεν και βαθύνωμεν, πότε δύναται άλλως καλώς φυτευθήναι;” ερωτά ο ‘Αγιος Κύριλλος Ιεροσολύμων. Πότε λοιπόν θα σκάψουμε όλοι μαζί, συστηματικά, απρόσωπα, ολοκληρωτικά για τη νέα γενιά; Στην προκειμένη περίπτωση, και για επιβεβαίωση των λόγων μου, παραθέτω τους σύντομους στίχους ποιητή μας για το αμέριστο και ανιδιοτελές ενδιαφέρον που πρέπει να δείχνουμε στους νέους μας.

“Κάποτε θα ‘ρθουν να σου πουν πως σε πιστεύουν, σ’ αγαπούν και πως σε θέλουν. Κάποτε θα ‘ρθουν γνωστικοί λογάδες και γραμματικοί για να σε πείσουν. Και όταν θα ‘ρθουν οι καιροί που θα ‘χει σβήσει το κερί στην καταιγίδα, υπερασπίσου το παιδί, γιατί αν γλιτώσει το παιδί, υπάρχει ελπίδα”». Προ της Απολύσεως της Θείας Λειτουργίας έγινε η Λιτάνευση των Εικόνων και ανεγνώσθη ο «Συνοδικός Τόμος της Ορθοδοξίας» εις ανάμνησιν του γεγονότος της Αναστηλώσεως των Ιερών Εικόνων. Τέλος, ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος ευχήθηκε σε όλους χρόνια πολλά.

Η ΠτΔ για την Κυριακή της Ορθοδοξίας

Στη συνέχεια, η Πρόεδρος της Δημοκρατίας παρέθεσε γεύμα στο Προεδρικό Μέγαρο προς τιμήν του Μακαριωτάτου Προέδρου και των Σεβασμιωτάτων Μελών της Διαρκούς Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος, παρουσία της Υπουργού Παιδείας και Θρησκευμάτων Νίκης Κεραμέως και του Γ΄Αντιπροέδρου της Βουλής Αθανάσιου Μπούρα.

Κατά την προσφώνησή της, η κυρία Σακελλαροπούλου αναφέρθηκε στην ουκρανική συγκυρία, υπογραμμίζοντας ότι δημιουργεί απρόβλεπτες ανάγκες, επιβάλλει σε όλους μας νέα καθήκοντα και τόνισε ότι «δεν πρέπει να επιτρέψουμε η Ευρώπη, το μεγάλο, φιλόξενο, δημοκρατικό μας σπίτι, να γυρίσει στο αιματοβαμμένο παρελθόν, στα τρομερά χρόνια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου, όταν δοκιμάστηκαν τόσο σκληρά οι ηθικές μας αξίες».

Αναφερόμενη στο βαθύ πνευματικό περιεχόμενο και τη μεγάλη συγκινησιακή δύναμη της σημερινής γιορτής, υπογράμμισε ότι «Τιμά το ορθόδοξο δόγμα και ήθος ως εργαστήριο κοινωνικής πρόνοιας και αλληλεγγύης. Υπογραμμίζει τις αξίες της Ορθόδοξης Εκκλησίας, υπέρτερη των οποίων είναι η αγάπη και κατ’ επέκταση ο σεβασμός προς το ανθρώπινο πρόσωπο. Όχι ασφαλώς το περιχαρακωμένο στον εαυτό του, απομονωμένο από το κοινωνικό σύνολο άτομο, αλλά την ανθρώπινη ύπαρξη που βιώνει και διατηρεί την ταυτότητά της, ενώ ταυτόχρονα αναπτύσσει την αμοιβαιότητα και την κοινωνία με τα άλλα πρόσωπα». Επισήμανε, επίσης, ότι «Αυτός ο δεσμός με τον άλλον είναι η πολύτιμη παρακαταθήκη της Ορθοδοξίας μας. Ένας δεσμός που σήμερα, στην ιδιαίτερα δύσκολη, ρευστή και απρόβλεπτη εποχή μας, είναι αναγκαίο να σφυρηλατηθεί και να βαθύνει».

Παράλληλα, ευχαρίστησε τον Μακαριώτατο, για το διαρκές παρόν της Εκκλησίας στους αγώνες του τόπου μας για προκοπή, υγεία, ευημερία, και κοινωνική ειρήνη και εξέφρασε την βεβαιότητά της, ότι η αρμονική συμπόρευση Κράτους και Εκκλησίας θα συνεχιστεί, και στους χαλεπούς καιρούς, στους οποίους έχουμε εισέλθει.

Ακολουθεί η προσφώνηση της κυρίας Σακελλαροπούλου: «Με ιδιαίτερη χαρά σας καλωσορίζω την ημέρα αυτή, της λαμπρής και χαρμόσυνης εορτής της Κυριακής της Ορθοδοξίας. Μια ημέρα που δεν σήμανε μόνο τη λήξη της μακροχρόνιας διαμάχης μεταξύ εικονομάχων και εικονολατρών με την οριστική αναστήλωση των ιερών εικόνων και την αναγνώριση της ποιμαντικής χρησιμότητας της εκκλησιαστικής εικονογραφίας ως μέσου αναγωγής προς το θείο, ούτε απλώς την αποκατάσταση των, σοβαρά τραυματισμένων, από τις διαμάχες ενός και πλέον αιώνα, σχέσεων Εκκλησίας και Κράτους. Αλλά την στενή σύνδεση έκτοτε Εκκλησίας και Πολιτείας, στην βάση της συναλληλίας, με τη διατήρηση της αυτοτέλειας και ανεξαρτησίας μιας εκάστης.

Είναι βαθύ το πνευματικό περιεχόμενο και μεγάλη η συγκινησιακή δύναμη της σημερινής γιορτής. Τιμά το ορθόδοξο δόγμα και ήθος ως εργαστήριο κοινωνικής πρόνοιας και αλληλεγγύης. Υπογραμμίζει τις αξίες της Ορθόδοξης Εκκλησίας, υπέρτερη των οποίων είναι η αγάπη και κατ’ επέκταση ο σεβασμός προς το ανθρώπινο πρόσωπο. Όχι ασφαλώς το περιχαρακωμένο στον εαυτό του, απομονωμένο από το κοινωνικό σύνολο άτομο, αλλά την ανθρώπινη ύπαρξη που βιώνει και διατηρεί την ταυτότητά της, ενώ ταυτόχρονα αναπτύσσει την αμοιβαιότητα και την κοινωνία με τα άλλα πρόσωπα. Αυτός ο δεσμός με τον άλλον είναι η πολύτιμη παρακαταθήκη της Ορθοδοξίας μας. Ένας δεσμός που σήμερα, στην ιδιαίτερα δύσκολη, ρευστή και απρόβλεπτη εποχή μας, είναι αναγκαίο να σφυρηλατηθεί και να βαθύνει.

Ζήσαμε μια μακρά περίοδο οικονομικής κρίσης, κατά τη διάρκεια της οποίας η ανεργία, η φτώχεια, οι ανισότητες, έθεταν σε κίνδυνο την κοινωνική συνοχή. Βρισκόμαστε ακόμη εν μέσω της πανδημικής κρίσης, θρηνούμε ακόμη θανάτους συνανθρώπων μας. Και τις τελευταίες ημέρες συγκλονιζόμαστε από το δράμα της Ουκρανίας, τους νεκρούς της, τις ανυπολόγιστες καταστροφές στις πόλεις και τις υποδομές, τον ξεριζωμό εκατομμυρίων πολιτών από τις προγονικές τους εστίες.

Μακαριώτατε,

Γνωρίζω το κοινωνικό σας έργο και την προσπάθεια που κάνατε όλα αυτά τα χρόνια για την ανακούφιση των ευπαθέστερων ομάδων, όπως και την συμβολή σας στην αντιμετώπιση του κορονοϊού, υιοθετώντας τις προτάσεις της Πολιτείας για τον άμεσο εμβολιασμό του γενικού πληθυσμού. Η φιλανθρωπική διακονία της Εκκλησίας της Ελλάδος υπέρ των απόρων, των πασχόντων, των αδύναμων, η προνοιακή δράση της υπέρ αστέγων, ατόμων εξαρτημένων από ουσίες, κακοποιημένων γυναικών, ανέργων, αποδεικνύει ότι δεν μεριμνά μόνο για την ηθική και πνευματική κάλυψη του ανθρώπου, αλλά και για την ικανοποίηση κοινωνικών του αναγκών. Σήμερα, η ουκρανική τραγωδία δημιουργεί απρόβλεπτες ανάγκες, επιβάλλει σε όλους μας νέα καθήκοντα. Γιατί δεν πρέπει να επιτρέψουμε η Ευρώπη, το μεγάλο, φιλόξενο, δημοκρατικό μας σπίτι, να γυρίσει στο αιματοβαμμένο παρελθόν, στα τρομερά χρόνια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου, όταν δοκιμάστηκαν τόσο σκληρά οι ηθικές μας αξίες.

Με τις σκέψεις αυτές θα ήθελα να σας ευχαριστήσω, Μακαριώτατε, για το διαρκές παρόν της Εκκλησίας στους αγώνες του τόπου μας για προκοπή, υγεία, ευημερία, και κοινωνική ειρήνη. Είμαι βέβαιη ότι η αρμονική συμπόρευση Κράτους και Εκκλησίας θα συνεχιστεί, και στους χαλεπούς καιρούς, στους οποίους έχουμε εισέλθει. Εύχομαι από καρδιάς να επιτελείτε εσείς και όλοι οι παριστάμενοι Μητροπολίτες, πάντοτε εν ειρήνη το σπουδαίο καθήκον σας.

Χρόνια Πολλά!»