Μαζί για το Παιδί: Ποιες υπηρεσίες προσφέρει η Πανελλαδική Γραμμή 115-25

Το «Μαζί για το Παιδί» είναι μια Ένωση μη-κερδοσκοπικών σωματείων και ιδρυμάτων, που εργάζονται, από το 1996, για την ευημερία παιδιών, νέων και οικογενειών που αντιμετωπίζουν τη φτώχεια, την αναπηρία, την κακοποίηση και την αρρώστια. Η Ένωση και τα μέλη της προσφέρουν υπηρεσίες σε περισσότερα από 30.000 παιδιά στην Ελλάδα ετησίως.

Μια από τις πολλές υπηρεσίες της Ένωσης είναι και η Πανελλαδική Γραμμή 115-25. Μία Συμβουλευτική Τηλεφωνική Γραμμή, που απευθύνεται σε παιδιά, εφήβους, γονείς και

Μιλήσαμε, λοιπόν, με την Επιστημονική Ομάδα που προσφέρει καθημερινά την βοήθειά της σε όποιον την χρειάζεται.

—Τι ωθεί τον κόσμο στο να ζητήσει βοήθεια; Έχει επηρεαστεί η θεματολογία από τις κοινωνικοοικονομικές επιπτώσεις του Covid19; Τι συμβαίνει με τα διαζύγια;

Η Γραμμή ‘Μαζί για το Παιδί’ 11525 αποτελείται τόσο από ψυχολόγους, όσο και από κοινωνικούς λειτουργούς. Θέλετε να μας πείτε πώς ξεκίνησε αυτή η γραμμή βοήθειας;

Η Γραμμή 11525 της Ένωσης «Μαζί για το Παιδί» ξεκίνησε την λειτουργία της το 2009 ανταποκρινόμενη στις ανάγκες της ελληνικής κοινωνίας για την ψυχολογική στήριξη γονέων και παιδιών και την καταγραφή περιστατικών σωματικής ή ψυχικής κακοποίησης ανηλίκων. Ως πρωτοβάθμια υπηρεσία ψυχικής υγείας, υποδέχεται τα αιτήματα, τις ανησυχίες και τους προβληματισμούς, κυρίως, γονιών με σκοπό να ενισχυθούν στον γονικό τους ρόλο για να αντιμετωπίσουν τις δυσκολίες, τα άγχη και τις ευθύνες τους με επάρκεια.

Οι άνθρωποι που απευθύνονται στην επιστημονική ομάδα της Γραμμής 11525 μιλούν πολύ συχνά για πρώτη φορά με ειδικό ψυχικής υγείας. Ενώ άλλες φορές έχουν απευθυνθεί επανειλημμένως και αποσπασματικά, χωρίς να έχουν βρει μια επαρκή στήριξη ή βοήθεια στις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν.  Σκοπός της Γραμμής 11525 είναι να βοηθήσει τους ωφελούμενους να θέσουν το ζήτημα που τους απασχολεί στο ευρύτερο πλαίσιο ζωής του παιδιού και των οικογενειακών σχέσεων. Έτσι, θα κατανοήσουν το παιδί και την σχέση τους μαζί του και θα αντιμετωπίσουν τα προβλήματα που προκύπτουν με μεγαλύτερη κατανόηση, ψυχραιμία και πίστη στο γονεϊκό τους «ένστικτο».

Η Γραμμή 11525 στελεχώνεται από επιστημονική ομάδα και εθελοντές επαγγελματίες ψυχικής υγείας, με πολυετή εμπειρία, άδεια ασκήσεως επαγγέλματος και ολοκληρωμένη ψυχοθεραπευτική προσέγγιση.

—Προσφέρετε δωρεάν ψυχολογική στήριξη και παροχή συμβουλών, μεταξύ άλλων, σε γονείς και εκπαιδευτικούς. Ποια περιστατικά τους οδηγούν πιο συχνά στο να ζητήσουν την βοήθειά σας;

Στην τηλεφωνική Γραμμή 11525 δεχόμαστε κλήσεις από γονείς, εφήβους και εκπαιδευτικούς. Η θεματολογία για την οποία απευθύνονται σε εμάς ποικίλλει. Συχνά μας εκπλήσσει για πόσους διαφορετικούς λόγους μπορεί ένας άνθρωπος να χρειαστεί υποστήριξη κάποιες στιγμές στην πορεία της ζωής του. Μέσα στην πορεία όμως των χρόνων λειτουργίας της Γραμμής υπάρχουν κάποιες βασικές κατηγορίες γύρω από τις οποίες επικεντρώνονται οι εξυπηρετούμενοι μας και συχνότερα απασχολούν την οικογένεια. Οι σχέσεις ανάμεσα στα μέλη της οικογένειας και ιδιαίτερα η επικοινωνία μεταξύ τους. Η εφηβεία σαν αναπτυξιακή φάση ζωής, η οριοθέτηση των παιδιών και των εφήβων. Προβλήματα που προκύπτουν με τη διαδικασία του διαβάσματος είναι μερικά από αυτά τα θέματα.

Το τελευταίο διάστημα ένα θέμα που παρουσιάζει ανοδική τάση είναι η διαχείριση του διαζυγίου. Είτε αυτό αφορά δυσλειτουργικές σχέσεις έπειτα από ένα παλαιότερο διαζύγιο, είτε αφορά σε νέες περιπτώσεις διαζυγίων. Φυσικά, ανά περιόδους υπάρχουν θέματα που συναντάμε περισσότερο, όπως είναι για παράδειγμα η χρήση του διαδικτύου σε περιόδους διακοπών, αλλά και αυτή η πρωτόγνωρη κατάσταση εν μέσω της πανδημίας που έφερε στο προσκήνιο ζητήματα που δεν είχαμε κληθεί να διαχειριστούμε μέχρι πρότινος.

—Τα τηλεφωνήματα αυξήθηκαν από τον Μάρτιο και μετά λόγω Covid-19; Τί προβλημάτιζε πλέον περισσότερο γονείς και εκπαιδευτικούς;

Κατά τη διάρκεια της καραντίνας δεν παρατηρήθηκε ιδιαίτερη αύξηση των κλήσεων. Η συνθήκη της τηλεργασίας για τους περισσότερους γονείς δεν διευκόλυνε την επικοινωνία μαζί μας. Λόγω έλλειψης προσωπικού χώρου και χρόνου εν απουσία των παιδιών, που χρειάζεται για να έχουμε μια εποικοδομητική και ανοιχτή συνομιλία. Τα θέματα που απασχολούσαν τους περισσότερους γονείς εμπίπτουν στις συνηθισμένες κατηγορίες κλήσεων που λαμβάνουμε ως υπηρεσία. Ίσως κάποιες είχαν να λάβουν υπόψη και την νέα συνθήκη της συνεχούς συμβίωσης και προσαρμογή της καθημερινότητας στα νέα δεδομένα. Αυτό που παρατηρείται όμως από το Μάρτιο και έπειτα, είναι μια αύξηση σε κλήσεις που αφορούν σε διαζύγια. Οι κλήσεις είτε αφορούν σε υπάρχοντα διαζύγια και θέματα που προκύπτουν λόγο του κορωνοιού στην επικοινωνία ή στις μετακινήσεις, είτε σε νέα διαζύγια που προκύπτουν αυτήν την περίοδο.

—Πόσο σημαντική είναι η σχέση των γονιών και πόσο επηρεάζει τον ψυχισμό ενός παιδιού; Τα διαζύγια έχουν αυξηθεί σημαντικά. Αυτό δείχνει ότι ο κόσμος πλέον δεν καταπιέζεται σε μια προβληματική κατάσταση όπως παλαιότερα;

Σαφώς, το μικροκλίμα της οικογένειας επηρεάζει σε πολύ μεγάλο βαθμό ένα παιδί. Οι σχέσεις μεταξύ του ζευγαριού παίζουν πολύ σημαντικό ρόλο στην αντίληψη και διαμόρφωση της ταυτότητας του ίδιου του παιδιού. Όσον αφορά την αύξηση των διαζυγίων, αυτό δεν είναι κάτι που έχει να κάνει αποκλειστικά με ψυχολογικούς παράγοντες, αλλά έχει να εξετασθεί μέσα και στο κοινωνικό πλαίσιο το οποίο δημιουργείται. Οπωσδήποτε, αν μπούμε στη διαδικασία να συγκρίνουμε την επιλογή των ζευγαριών να χωρίσουν σε σχέση με προηγούμενες δεκαετίες θα παρατηρήσουμε σημαντικές διαφορές. Είναι όμως καλό να ακουστεί ότι σε μια οικογένεια, η οποία αλλάζει μορφή, αν δεν υπάρξει επεξεργασία από τους δύο γονείς ακόμα και όταν πια παύουν να είναι σύντροφοι, τότε το διαζύγιο δεν είναι αρκετό για να λύσει δυσλειτουργικά μοτίβα επικοινωνίας, που τελικά έχουν αποδέκτη το ίδιο το παιδί.

—Ακριβώς γιατί είναι πολύ συχνό φαινόμενο πλέον, γονείς και παιδιά γνωρίζουν καλύτερα πώς να διαχειριστούν ένα διαζύγιο;

Κανείς δε γνωρίζει πραγματικά πως να διαχειριστεί ένα διαζύγιο. Οι συνθήκες και οι λόγοι που οδηγούν σε ένα διαζύγιο είναι πολύ διαφορετικοί για τον καθένα. Μπορούμε ίσως να πούμε ότι σε κάποιες περιπτώσεις ο κόσμος είναι πιο ανοιχτός πια. Το συζητάει και αναζητά βοήθεια. Ως εκ τούτου, περισσότερος κόσμος λαμβάνει βοήθεια και είναι πιο ενήμερος ώστε να διαχειριστεί καλύτερα το διαζύγιο.

—Τι συμβουλές θα δίνατε σε γονείς και εκπαιδευτικούς, οι οποίοι πρέπει να προσαρμοστούν και οι ίδιοι όπως και τα παιδιά όλων των ηλικιών στην νέα αυτή μετά-Covid κατάσταση;

Ίσως είναι κάπως πρώιμο να μιλήσει κανείς για μια μετά-Covid εποχή, καθώς ακόμα βρισκόμαστε μέσα στη συνθήκη αυτή. Τα δεδομένα και οι οδηγίες καθημερινά αλλάζουν. Παρά τη λήξη της καραντίνας, δε θα μπορούσαμε να πούμε σε καμία περίπτωση ότι έχουμε επιστρέψει σε ρυθμούς κανονικότητας.

Επομένως, ένα πολύ σημαντικό χαρακτηριστικό αυτής της περιόδου είναι αυτό της προσαρμοστικότητας. Χρειάζεται γονείς και εκπαιδευτικοί να ενημερώνονται από έγκυρες πηγές, να ακολουθούν τις επίσημες οδηγίες, να αναγνωρίζουν την επιρροή της θέσης του και των λεγομένων τους και με αυτή τη συνέπεια να προσεγγίζουν καταλλήλως και τα παιδιά τους. Επιπλέον, χρειάζεται να βρίσκονται σε εγρήγορση, σε περίπτωση που κάποιο παιδί τελικά δυσκολεύεται να προσαρμοστεί για τον οποιονδήποτε λόγο ώστε να αναζητήσουν την κατάλληλη υποστήριξη.

—Η Γραμμή βοήθειας προσφέρει στήριξη μόνο μέσω τηλεφώνου;

Παράλληλα με τη Γραμμή 11525 λειτουργεί και ο Συμβουλευτικός Σταθμός του «Μαζί για το Παιδί». Οι υπηρεσίες που προσφέρουμε επομένως, αφορούν σε τηλεφωνική, αλλά και δια ζώσης συμβουλευτική. Επίσης, δύο φορές το χρόνο πραγματοποιούνται ομάδες γονέων προσχολικής, σχολικής και εφηβικής ηλικίας. Επιπλέον, οργανώνουμε και ψυχοεκπαιδευτικά σεμινάρια με ευρεία θεματολογία που προκύπτει από τις εκάστοτε ανάγκες, τόσο στο χώρο μας όσο και σε συνεργασία με σχολεία.

ΕΥΑ ΒΑΛΑΜΒΑΝΟΥ

Βρείτε το ‘Μαζί για το Παιδί’ και την Γραμμή 11525 εδώ