Κίνα: Νόμος για τα προσωπικά δεδομένα στο Διαδίκτυο

Η Κίνα ενέκρινε σήμερα έναν εκτενή νόμο που έχει σκοπό να αποτρέψει την καταχρηστική συγκέντρωση προσωπικών δεδομένων στο διαδίκτυο από τους ψηφιακούς κολοσσούς, που βρίσκονται ήδη στο στόχαστρο των αρχών τους τελευταίους μήνες για το θέμα αυτό.

Το κείμενο έρχεται ως αντίδραση στην αναζωπύρωση τα τελευταία χρόνια απατών στο διαδίκτυο, αλλά κυρίως στην αυξανόμενη ανησυχία των καταναλωτών για τις διαρροές δεδομένων.

Βάσει του νέου νόμου, που ψήφισε η Διαρκής Επιτροπή του κινεζικού κοινοβουλίου, οι δημόσιες και ιδιωτικές εταιρίες θα

πρέπει να μειώσουν τη συγκέντρωση προσωπικών πληροφοριών των πολιτών και να εξασφαλίζουν την προηγούμενη έγκρισή τους.

Ο νόμος τίθεται σε ισχύ την 1η Νοεμβρίου.

Αναμένεται επίσης να επαναφέρει στην τάξη τις τεχνολογικές εταιρίες όπως η Didi (κράτηση οχημάτων με οδηγό) ή η Tencent (βιντεοπαιχνίδια) που έχουν τεθεί στο στόχαστρο τους τελευταίους μήνες για καταχρηστική συγκέντρωση δεδομένων.

Ο νόμος έχει στόχο να αποτρέψει “τη χρήση προσωπικών δεδομένων για σκοπούς σχηματισμού του προφίλ των χρηστών”, είχε δηλώσει στις αρχές της εβδομάδας εκπρόσωπος του κοινοβουλίου στο πρακτορείο ειδήσεων Νέα Κίνα.

Αναμένεται επίσης να καταπολεμήσει την “αλγοριθμική διακριτική μεταχείριση”, μια συνήθη πρακτική των επιχειρήσεων ηλεκτρονικών πωλήσεων οι οποίες, για την ίδια υπηρεσία, προτείνουν διαφορετικές τιμές στους χρήστες ανάλογα με το ιστορικό αγορών τους.

Ο νέος νόμος είναι εμπνευσμένος από εκείνον της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που περιορίζει σε μεγάλο βαθμό τη συγκέντρωση στοιχείων από τους κολοσσούς του διαδικτύου

Μεταξύ άλλων διατάξεων, το κείμενο αναφέρει πως οι προσωπικές πληροφορίες των Κινέζων πολιτών δεν μπορούν να διαβιβαστούν προς χώρες που έχουν κατώτερα στάνταρ από την Κίνα στον τομέα αυτόν.

Πρόκειται για μια απαγόρευση που μπορεί να προκαλέσει προβλήματα σε ξένες εταιρίες.

“Μπορεί να αποτελέσει μια γεωπολιτική σπαζοκεφαλιά γιατί οι Ηνωμένες Πολιτείες, για παράδειγμα, δεν έχουν έναν εθνικό νόμο για την προστασία της ιδιωτικής ζωής και τα διαδικτυακά δεδομένα”, εκτιμά η Σέφερ.

Πράγματι, οι επιχειρήσεις δεν θα μπορούν a priori να μεταφέρουν δεδομένα προς την αμερικανική επικράτεια και θα πρέπει να στραφούν σε άλλες χώρες.

Σε περίπτωση μη τήρησης των νέων κανόνων, οι εταιρίες κινδυνεύουν με πρόστιμα που μπορεί να φθάσουν τα 50 εκατομμύρια γουάν (6,6 εκατ. ευρώ) ή ακόμη και το 5% του ετήσιου τζίρου τους.

Για τις πιο σοβαρές παραβιάσεις, οι αρχές μπορούν να αφαιρέσουν την άδεια των επιχειρήσεων, ακόμη και να τις αναγκάσουν να κλείσουν οριστικά.

Ο νόμος εκτιμά πως ευαίσθητες πληροφορίες όπως η εθνότητα, η θρησκεία ή ο εντοπισμός ενός ατόμου, μπορεί να οδηγήσουν σε “διακριτική μεταχείριση” και “να απειλήσουν την ασφάλεια” των ατόμων.

Αυτό το νέο κείμενο δεν αφορά το κράτος: μπορεί να συνεχίσει να συγκεντρώνει μια μεγάλη ποσότητα δεδομένων — κυρίως για τον εντοπισμό κάθε διαφωνούντα ή την εφαρμογή μιας δρακόντειας πολιτικής ασφαλείας στην ανήσυχη επαρχία Σιντζιάνγκ (βορειοδυτικά).

Οι κινεζικές πόλεις διαθέτουν ήδη κάμερες επιτήρησης, ορισμένες από τις οποίες είναι εξοπλισμένες με ένα σύστημα αναγνώρισης προσώπου.

Ορισμένοι από τους πιο βασικούς κανονισμούς των κινεζικών αρχών για τις εταιρείες τεχνολογίας είναι μεταξύ άλλων οι εξής:

-Οι διαδικτυακές πλατφόρμες δεν θα πρέπει να χρησιμοποιούν δεδομένα, αλγορίθμους και άλλα τεχνικά μέσα για να επηρεάζουν τις επιλογές των χρηστών. Επίσης δεν θα τους επιτρέπεται να χρησιμοποιούν άλλες μεθόδους για να συγκεντρώνουν τεχνητά μεγαλύτερη επισκεψιμότητα. Με τον τρόπο αυτό στόχος είναι να κατασταλεί η πρακτική του να προσπαθεί μια εταιρεία να ανακατευθύνει έναν χρήστη στη δική της ιστοσελίδα όταν ο χρήστης αυτός περιηγείται σε άλλη ιστοσελίδα.

-Μεγάλες εταιρείες τεχνολογίας όπως οι Tencent και Alibaba Group Holding μπορεί να αναγκαστούν να καταργήσουν τεχνολογίες που αποτρέπουν χρήστες να έχουν πρόσβαση στις υπηρεσίες μιας ανταγωνιστικής εταιρείας όταν οι χρήστες αυτοί επισκέπτονται τις ιστοσελίδες άλλης εταιρείας.

-Οι εταιρείες δεν θα έχουν την ευχέρεια να παρέχουν στο κοινό ψεύτικα στοιχεία που θα αφορούν για παράδειγμα πόσα κλικ έχουν γίνει σε συγκεκριμένο περιεχόμενο του διαδικτύου.

-Οι εταιρείες δεν θα μπορούν να αποκρύπτουν αρνητικές κριτικές για προϊόντα ή να προωθούν μόνο θετικές κριτικές για τα προϊόντα αυτά.

-Οι εταιρείες δεν θα πρέπει να χρησιμοποιούν δεδομένα και αλγορίθμους για να συγκεντρώνουν και να αναλύουν τα εμπορικά δεδομένα ανταγωνιστών τους.

-Οι αρχές θα μπορούν να χρησιμοποιούν τρίτες εταιρείες και θεσμούς για να ελέγχουν τα δεδομένα αυτά κι να ανακαλύπτουν εάν οι εταιρείες τεχνολογίας και διαδικτύου παραβαίνουν ή όχι τους κανονισμούς.

Οι νέοι αυτοί κανονισμοί τίθενται σε διαβούλευση με τους φορείς της αγοράς και το κοινό έως τις 15 Σεπτεμβρίου, όταν και θα ληφθούν οι τελικές αποφάσεις. Ο αυστηρότερος έλεγχος στις εταιρείες τεχνολογίας ξεκίνησε από τον Οκτώβριο του 2020 όταν μπήκε φρένο στην αρχική δημόσια εγγραφή για την εισαγωγή της εταιρείας ηλεκτρονικών πληρωμών Ant Group της Alibaba και του Τζακ Μα στο χρηματιστήριο.

Τον Απρίλιο η SAMR επέβαλε μεγάλο πρόστιμο 2,5 δισ. δολ. στην Alibaba κατηγορώντας την για αθέμιτες πρακτικές ανταγωνισμού. Τον Ιούλιο οι εποπτικές αρχές επέβαλαν στην Tencent να παραχωρήσει αποκλειστικές άδειες εκμετάλλευσης για συγκεκριμένα τραγούδια μέσω της πλατφόρμας της streaming. Επίσης έβαλε φρένο στη συγχώνευση δύο θυγατρικών εταιρειών την Tencent στον ίδιο κλάδο δραστηριότητας.