Κ. Καραμανλής στην Εξεταστική για τα Τέμπη: Καμιά τεχνολογία δεν είναι σίγουρο ότι θα απέτρεπε το δυστύχημα

upd 19.50Τη βαθύτατη οδύνη του εξέφρασε ο πρώην υπουργός Υποδομών και Μεταφορών, Κώστας Καραμανλής, ξεκινώντας το πρωί την κατάθεσή του ΣΤΗΝ Εξεταστική Επιτροπή για «τη Διερεύνηση του Εγκλήματος των Τεμπών και Όλων των Πτυχών που Σχετίζονται με αυτό».

«Ως γονέας σέβομαι τον πόνο τους», τόνισε ο κ. Καραμανλής, επαναλαμβάνοντας ότι νιώθει σε απόλυτο βαθμό την υποχρέωση να μιλήσει με ειλικρίνεια, υπευθυνότητα και σεβασμό στη μνήμη

«Προσωπικά, είμαι εδώ για να μιλήσω για όλα όπως ακριβώς γνωρίζω ότι είναι», υπογράμμισε ο κ. Καραμανλής και πρόσθεσε απευθυνόμενος στα μέλη της Εξεταστικής Επιτροπής: «Ό,τι έχω να πω, θα το πω κοιτώντας στα μάτια εσάς, τους συναδέλφους μου, αλλά και όλους τους Έλληνες και όλες τις Ελληνίδες που θέλουν να μάθουν την αλήθεια».

Ο κ. Καραμανλής ξεκαθάρισε στη συνέχεια ότι «δεν υπάρχει τίποτα που να μπορεί να με κάνει να ωραιοποιήσω την πραγματικότητα. Αλλά δεν πρόκειται να αφήσω να αιωρούνται αναπάντητες, απόψεις ανυπόστατες». Ξεκαθάρισε επίσης ότι δεν θα τροφοδοτήσει μία στείρα πολιτική, ή ακόμα χειρότερα μικροκομματική αντιπαράθεση, πάνω από ένα τέτοιο θέμα.

«Είμαι εδώ, από την πρώτη στιγμή. Δεν κρύφτηκα. Δεν έπαιξα θέατρο. Και ούτε σκοπεύω να το κάνω τώρα», τόνισε ο κ. Καραμανλής και πρόσθεσε: «Ναι, λοιπόν στην αλήθεια και όχι στην πολιτική καπηλεία.» Σημείωσε επίσης ότι «η απάνθρωπη εκμετάλλευση του ανθρώπινου πόνου δεν μπορεί να έχει θέση μέσα σε αυτήν την αίθουσα»

«Δε σκέφτηκα να κρυφτώ πίσω από τις ευθύνες άλλων. Πράξη αυτονόητη ήταν η παραίτηση μου. Δεν με απασχόλησε ούτε λεπτό η μικρότητα ορισμένων πολιτικών αντιπάλων που την αμφισβήτησαν, ενώ οι ίδιοι ουδέποτε είχαν δείξει ευθιξία να παραιτηθούνε από οποιαδήποτε θέση και για οποιοδήποτε λόγο» τόνισε ο κ. Καραμανλής και συνέχισε:

«Παρακολουθώ και εγώ με προσοχή όλες αυτές τις μέρες τις καταθέσεις που έχουν γίνει στην επιτροπή σας. Ακούστηκαν πολλές απόψεις και δόθηκαν διάφορες πτυχές των γεγονότων. Δεν υπήρξε όμως ούτε ένας ειδικός που να αρνήθηκε ότι αν έστω και μία πλευρά είχε τηρήσει τις διαδικασίες του γενικού κανονισμού κυκλοφορίας, το δυστύχημα θα είχε αποτραπεί. Από εργαζόμενους και συνδικαλιστές μέχρι στελέχη οργανισμών όλων των περιόδων αλλά και της διοίκησης της ΡΑΣ.

Ξέρετε καλύτερα από μένα ότι η δικαιοσύνη ήδη διερευνά την υπόθεση σε όλες της τις διαστάσεις και πρόκειται για μία έρευνα που κρατά μεν αρκετά αλλά όπως φαίνεται είναι και δυναμική καθώς προστίθεται ολοένα και νέα στοιχεία. Να είστε βέβαιοι λοιπόν ότι κανείς μέσα σε αυτή την αίθουσα δεν επιθυμεί περισσότερο την πλήρη διελεύκανση αυτής της υπόθεσης από εμένα και το λέω αυτό πιστεύοντας ειλικρινά ότι οι περισσότεροι συνάδελφοι της αντιπολίτευσης την αλήθεια θέλετε να μάθετε. Υπάρχουν σίγουρα και ορισμένοι που πριν αρχίσει εξεταστική επιτροπή μπορεί να έχουν ήδη συντάξει τα πορίσματα εναντίον μου.

Οι περισσότερο όμως θέλω να πιστεύω και το πιστεύω ότι επιζητείτε και εσείς αυτό που επιζητούν όλοι οι Έλληνες: Την αλήθεια! Να δούμε τι ακριβώς έγινε εκείνο το μοιραίο βράδυ. Όλο αυτό το καιρό έχω συζητήσει και εγώ με εκατοντάδες συμπολίτες μου και κάποιοι με ρωτούνε “καλά αν για όλα φταίνε οι άνθρωποι τότε γιατί να φέρνουμε αυτές τις νέες τεχνολογίες στο σιδηρόδρομο”. Η απάντηση είναι πως όσο περισσότερο εξελίσσουμε την τεχνολογία και χρησιμοποιούμε αυτή τη τεχνολογία τόσο αναβαθμίζουμε τα επίπεδα ασφαλείας για αυτό άλλωστε και έδωσα την παράταση για ολοκληρωθεί τελικά η περιβόητη σύμβαση 717, γι’ αυτό ξεμπλέξαμε τον γόρδιο δεσμό και επιλέξαμε να προχωρήσουν τα έργα παρά τις πολύ μεγάλες δυσκολίες.

Σε ό,τι αφορά λοιπόν αυτά τα συστήματα θέλω να δηλώσω κάτι και να είμαι ξεκάθαρος: Σαφώς και θα συνέβαλαν στην αύξηση της ασφάλειας αλλά δεν υπάρχει βεβαιότητα ότι θα απέτρεπαν το δυστύχημα γιατί και τα συστήματα αυτά ανθρώπους χρειάζονται για να τα χειρίζονται, γιατί για να είναι ασφαλή τα τρένα ακόμα πιο σημαντικό και από όλες τις τεχνολογίες είναι να τηρείται ευλαβικά ο κανονισμός κυκλοφορίας. Αυτός ο γενικός κανονισμός κυκλοφορίας, σύμφωνα σχεδόν με όλους τους μάρτυρες που πέρασαν από την επιτροπή σας, παραβιάστηκε κατά συρροή το βράδυ εκείνο. Αυτή είναι λοιπόν η πραγματικότητα και τέτοιες παραβιάσεις του γενικού κανονισμού λειτουργίας καμία ολοκλήρωση της 717 δεν θα μπορούσε να τις υπερνικήσει. Πρέπει επιτέλους, κατά την προσωπική μου άποψη, να ακουστεί και αυτό γιατί ο ελληνικός λαός και ιδίως οι οικογένειες που τις έπληξε τόσο άδικα αυτή τη τραγωδία, έχουν το δικαίωμα να γνωρίζουν».

Ο κ. Καραμανλής αναφέρθηκε, επίσης, «στη μεγιστοποίηση της ασφάλειας με τη λειτουργία συνολικά όλων των συστημάτων που περιλαμβάνει το ERTMS και όχι με την ολοκλήρωση μόνο της σύμβασης 717». Αφού διευκρίνισε ότι η υποχρέωση της χώρας από την ΕΕ να έχει εγκατεστημένο το ERTMS (το σύνολο δηλαδή των συστημάτων για σηματοδότηση, τηλεδιοίκηση, ETCS επί συρμών και γραμμής και GSMR επί συρμών και γραμμής) έχει ορίζοντα το 2030, ο κ. Καραμανλής υπενθύμισε την πορεία των συμβάσεων αυτών πριν τη δική του θητεία: Συγκεκριμένα, για το ETCS, δηλαδή την αυτόματη πέδηση, ο κ. Καραμανλής υπενθύμισε ότι η σύμβαση βρισκόταν σε στασιμότητα για 13 χρόνια αναφέροντας ότι η σύμβαση αφορούσε την εγκατάσταση και λειτουργία του συστήματος ETCS πρώτου επιπέδου σε 550 χλμ σιδηροδρομικής γραμμής και σε 54 σταθμούς. Σημείωσε ότι μέχρι το 2020 η ολοκλήρωση ήταν μηδενική.

«Για 13 χρόνια ούτε ένα από τα 550 χλμ, ούτε ένας από τους 54 σταθμούς, είχαν εγκατεστημένο το σύστημα. Από το 2020 έως το 2023 εγκαταστάθηκε σε 145 χλμ», ανέφερε ο κ. Καραμανλής. “ETCS χωρίς συστήματα τηλεδιοίκησης και σηματοδότησης δεν υφίσταται”, υπογράμμισε.

«Επομένως, για να πάμε στην ουσία, ναι, τα συστήματα παίζουν ένα πολύ σημαντικό ρόλο για την ασφάλεια. Όλα όμως. Όχι μεμονωμένα, όχι μόνο η 717», συνέχισε ο κ. Καραμανλής και πρόσθεσε:

«Έπρεπε και η 717 να είναι σε λειτουργία και το ETCS και το GSMR. Μόνο τότε θα εξασφαλιζόταν περισσότερα επίπεδα ασφαλείας», εξήγησε, προσθέτοντας: «Κάποια στιγμή να σταματήσουμε να παίζουμε με τον πόνο των ανθρώπων. Να τους κοιτάξουμε στα μάτια. Εγώ αυτό κάνω και τους λέω την αλήθεια. Κανένα σύστημα ασφαλείας δεν είναι αρκετό.»

Κ. Καραμανλής: Χωρίς την τήρηση του ΓΚΚ θα συμβαίνουν ατυχήματα

Ο πρώην υπουργός υπενθύμισε εκ νέου ότι: «Πέρασαν από εδώ πολλοί μάρτυρες, υπουργοί, γενικοί γραμματείς, διευθύνοντες σύμβουλοι και όλοι είπαν πως όταν δεν τηρείται ο κανονισμός κυκλοφορίας, ό,τι συστήματα και να έχεις, τελικά ατυχήματα μπορεί να γίνουν”»

Ερωτηθείς για τις συνθήκες του δυστυχήματος και τη λειτουργία των συστημάτων τη μοιραία βραδιά, ο κ. Καραμανλής επανέλαβε ότι ο σταθμός της Ζάχαρης δεν έβλεπε το σημείο του δυστυχήματος.

«Ο σταθμάρχης της Λάρισας έβλεπε για αρκετά μεγάλο διάστημα ότι είχε βάλει την αμαξοστοιχία ανάποδα στο τοπικό σύστημα τηλεδιοίκησης. Αυτό δεν το λέω εγώ, το έχουν πει πάνω από 10 μάρτυρες», ανέφερε, προσθέτοντας ότι «Ο μηχανοδηγός, κατά τα λεγόμενα των ειδικών που ήρθαν εδώ, θα έπρεπε να είχε καταλάβει ότι πήγαινε ανάποδα.»

Κ. Καραμανλής: «Η μη εφαρμογή του ΓΚΚ είναι αποτέλεσμα νοοτροπίας δεκαετιών»

Στο ερώτημα εάν θεωρεί πως και ο ίδιος έκανε λάθη, ο κ. Καραμανλής απάντησε: «Το σκέφτομαι κάθε μέρα. Όταν έχει συμβεί μία τέτοια τραγωδία, δεν θα μπορούσα εγώ τουλάχιστον να έρθω και να σας πω ότι εγώ τα έκανα όλα σωστά. Και σίγουρα δεν είμαι εγώ ο πολιτικός που θα σας πω ότι όσο και να ψάχνω δε βρίσκω να έχω κάνει κάποιο λάθος. Για αυτό ήμουν ο μόνος πολιτικός στη Μεταπολίτευση που παραιτήθηκα. Και παραιτήθηκα το ίδιο βράδυ, αναλαμβάνοντας για λόγους ευθιξίας την πολιτική ευθύνη.»

Ο κ. Καραμανλής συνέχισε: «Νομίζω δεν κατάφερα – και δεν καταφέραμε συνολικά – να ξεριζώσουμε από εργαζόμενους, προσωπικό, διοικητικά συμβούλια, ανθρώπους που έχουν κρίσιμες θέσεις τη νοοτροπία του ‘έλα μωρέ’. Γιατί η ανευθυνότητα του να μην ακολουθούμε κατά γράμμα το Γενικό Κανονισμό Κυκλοφορίας έχει να κάνει με νοοτροπίες δεκαετιών.»

Κατέληξε επομένως: «Το λάθος μου και το λάθος μας ήταν ότι αυτές τις παγιωμένες παθογένειες ενός Δημοσίου που νοσεί -πόσο μάλλον στον ΟΣΕ που ήταν από τους πλέον προβληματικούς οργανισμούς – δεν καταφέραμε να τις αναστρέψουμε».

Κ. Καραμανλής: Ο έλεγχος είναι αρμοδιότητα της ΡΑΣ

Απαντώντας σε ερώτηση για ποιον λόγο δεν συναντήθηκε ποτέ με την πρόεδρο της ΡΑΣ, ο κ. Καραμανλής ανέφερε ότι η κ.Τσιαπαρίκου ποτέ δεν ζήτησε να τον δει. Υπενθύμισε ότι έχει ληφθεί μία απόφαση σε επίπεδο ΕΕ τον έλεγχο στις μεταφορές να ασκούν ανεξάρτητες αρχές, όπως η ΡΑΣ.

Εξήγησε, επίσης, ότι υπεύθυνος να πάρει μία απόφαση για ενδεχόμενη διακοπή των σιδηροδρομικών δρομολογίων δεν είναι ο υπουργός, αλλά ο διαχειριστής της υποδομής ή η ΡΑΣ, ξεκαθαρίζοντας ότι ποτέ δεν τέθηκε αυτό το ζήτημα στο τραπέζι.

Ο κ. Καραμανλής ανέφερε επίσης ότι έχει μιλήσει, αλλά δεν έχει συναντηθεί με συγγενείς θυμάτων, τονίζοντας: «Σέβομαι απόλυτα τον πόνο τους και θεωρώ ότι ίσως είμαι ο τελευταίος που θα ήθελαν να δουν». Ξεκαθάρισε, όμως, ότι για λόγους σεβασμού δεν θα ήθελε να σχολιάσει λεγόμενα κανενός συγγενή θύματος. Κατήγγειλε, ωστόσο, κόμματα της αντιπολίτευσης για προσπάθεια πολιτικής εκμετάλλευσης και καπηλείας.

Κ. Καραμανλής: «Είμαι στη διάθεση της Βουλής και για τη διερεύνηση ποινικών ευθυνών»

Ο κ. Καραμανλής δήλωσε ότι ο ίδιος ήταν υπέρ της σύστασης Εξεταστικής Επιτροπής για να αναδειχθούν όλες οι παθογένειες και τα προβλήματα στο σιδηρόδρομο από το 1997 έως σήμερα, αλλά και για να διερευνήσει εάν υπάρχουν ή όχι πολιτικές ευθύνες. Δήλωσε, επίσης, στη διάθεση της Βουλής για να ερευνηθεί και εάν υπάρχουν ή όχι ποινικές ευθύνες.