ΗΠΑ & Ελλάδα: 200 χρόνια φιλίας -Εκδήλωση στην Αρχαία Αγορά – Τι είπαν Πρόεδρος και Πάιατ

Την βεβαιότητα, ότι οι σχέσεις φιλίας και συνεργασίας Ελλάδας και ΗΠΑ, θα καταστούν ακόμα πιο ισχυρές στη διάρκεια της θητείας του νέου Αμερικανού προέδρου, Τζό Μπάιντεν, εξέφρασε η Πρόεδρος της Δημοκρατίας, κ. Κατερίνα Σακελλαροπούλου, σε ομιλία της στην εκδήλωση που διοργάνωσε η πρεσβεία των ΗΠΑ στην Αθήνα

Η εκδήλωση της αμερικανικής πρεσβείας έγινε στην Αρχαία Αγορά και ήταν στο πλαίσιο της καμπάνιας «ΗΠΑ & Ελλάδα: Γιορτάζοντας 200 χρόνια φιλίας».

«Η μακρά φιλία μεταξύ των λαών μας ανατρέχει στη στενή σχέση της αμερικανικής και της ελληνικής επανάστασης» ανέφερε σε άλλο σημείο της ομιλίας της η Πρόεδρος της Δημοκρατίας, συμπληρώνοντας πως «Η επέτειος των 200 ετών από το 1821 είναι μια αφορμή να τιμήσουμε τους δεσμούς μας».

Με ελληνικές λέξεις- φιλία, αγορά, δημοκρατία- και την επισήμανση των ισχυρών δεσμών μεταξύ των ΗΠΑ και της Ελλάδας, έδωσε ο Αμερικανός πρέσβης Τζέφρι Πάιατ το στίγμα της πολιτικής των ΗΠΑ έναντι της Ελλάδας, αλλά και γενικότερα της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής, από τον νέο Πρόεδρο Τζο Μπάιντεν και την κυβέρνησή του.

Η Πρόεδρος της Δημοκρατίας, είπε στην ομιλία της:

«Σήμερα είναι μια σημαντική μέρα, όχι μόνο για τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, αλλά για όλο τον κόσμο. Και χαίρομαι ιδιαίτερα που βρισκόμαστε στην αρχαία αγορά της Αθήνας, τον τόπο με την πιο υψηλή συμβολική αξία για τη δημοκρατία. Θα ήθελα να εκφράσω τα πιο θερμά μου συγχαρητήρια στον Πρόεδρο Biden και την Αντιπρόεδρο Harris και είμαι βέβαιη ότι οι σχέσεις φιλίας και συνεργασίας των δύο χωρών θα καταστούν ακόμη πιο ισχυρές.

Eύχομαι η θητεία του Προέδρου Biden να συμβάλει καθοριστικά στην επούλωση των τραυμάτων που επέφερε η 6η Ιανουαρίου στους αμερικανικούς θεσμούς. Η δημοκρατία στην Αμερική έχει γερά θεμέλια που ανάγονται στις ένδοξες μέρες της γέννησης του αμερικανικού έθνους. Οι πατέρες του, οι Founding Fathers και οι συντάκτες των Federalist Papers, εμπνεύστηκαν από την αθηναϊκή δημοκρατία και τη φιλοσοφία των αρχαίων, την αριστοτελική φρόνηση και την αρετή στην ιδιότητα του πολίτη. Με τις αξίες αυτές στερέωσαν τη νεωτερική αμερικανική κοινωνία, συναρμόζοντας το πάθος με το συμφέρον, ώστε να καταστεί για όλους δυνατή, σύμφωνα με τη Διακήρυξη της Ανεξαρτησίας, η επιδίωξη της ευτυχίας.

Η μακρά φιλία μεταξύ των λαών μας ανατρέχει στη στενή σχέση της αμερικανικής και της ελληνικής επανάστασης. Η επέτειος των 200 ετών από το 1821 είναι μια αφορμή να τιμήσουμε τους δεσμούς μας. Να θυμηθούμε τον θαυμασμό των αμερικανών φιλελλήνων για τον άνισο αγώνα μας, στον οποίο κάποιοι από αυτούς, γενναίοι και ανιδιοτελείς, συμμετείχαν ενεργά. Να ξαναδιαβάσουμε τη συγκινητική αλληλογραφία του Τόμας Τζέφερσον με τον Αδαμάντιο Κοραή. «Κανένας λαός δεν αισθάνεται ζωηρότερη συμπάθεια από Εμάς για τα δεινά από τα οποία υποφέρουν οι συμπατριώτες Σας. Κανένας δεν απευθύνει στον Θεό πιο θερμές και πιο ειλικρινείς παρακλήσεις για την επιτυχία των σκοπών τους» διαμηνύει με ενθουσιασμό στον Κοραή, στις 31 Οκτωβρίου του 1823, ο Τζέφερσον, στην επιστολή με τις προτάσεις του για το Σύνταγμα του νέου Κράτους. Τη θέρμη αυτή των Αμερικανών ανταποδίδουν και αναγνωρίζουν οι Έλληνες, με τον μεγαλύτερο δυνατό συμβολισμό. Στην 22η στροφή του Ύμνου εις την Ελευθερίαν, μέρος του οποίου αποτελεί τον εθνικό μας ύμνο, ο Σολωμός θα γράψει «Γκαρδιακα χαροποιήθη και του Βάσιγκτον η γη και τα σίδερα ενθυμήθη που την έδεναν κι αυτή».

Δύο αιώνες μετά, η δημοκρατική και φιλελεύθερη κληρονομιά των αμερικανών και των ελλήνων επαναστατών παραμένει ζωντανή και επίκαιρη. Στις μάχες της ανεξαρτησίας τους σφυρηλατήθηκε το ιδανικό του αυτοκαθορισμού και της πολιτικής ελευθερίας, ο σύγχρονος ορισμός της δημοκρατίας, όπως αργότερα διατυπώθηκε από τον Αβραάμ Λίνκολν στο Γκέτισμπεργκ ως «η διακυβέρνηση του λαού, από τον λαό και για τον λαό». Από τη μήτρα του 19ου αιώνα αναδύεται η εγγύηση, απέναντι σε κάθε καταπίεση, των θεσμικών αντιβάρων, των checks and balances, και ο δικαστικός έλεγχος της συνταγματικότητας των νόμων που θεμελιώθηκε στην απόφαση Marbury vs Madison του Supreme Court και τον ακολουθεί από τις απαρχές της η ελληνική έννομη τάξη. Οι σπουδαίες αυτές αρχές, στο δίκαιο και την πολιτική, διασφαλίζουν ακόμη τη δημοκρατία μας, στις δυσκολίες και τις εντάσεις του καιρού μας.

Η δοκιμασία που επιφύλαξε στον πλανήτη μας ο κορωνοϊός δεν αφορά μόνο τη δημόσια υγεία. Είναι και ένας δρόμος αντοχής για την ίδια τη δημοκρατία, τη σταθερότητα και τις θεμελιώδεις αξίες μας. Σε αυτή την επώδυνη, γεμάτη απώλεια και πένθος, διαδρομή, η ανθρωπότητα αφυπνίστηκε, η επιστήμη μεγαλούργησε, η κοινωνία συσπειρώθηκε σε ένα κοινό σκοπό. Οι άνθρωποι δίπλα μας, το υγειονομικό προσωπικό και όσοι βρέθηκαν στην πρώτη γραμμή για όλους εμάς, έλαμψαν και μας ενέπνευσαν, δίνοντας καθημερινά το παράδειγμα της ηθικής της φροντίδας και της αλληλεγγύης. Η δημοκρατία, όπως μας δίδαξαν οι αρχαίοι, δεν εξαντλείται στους ορθολογικούς κανόνες και την ανάληψη του χρέους που μας αναλογεί όταν συμμετέχουμε στα κοινά. Δυναμώνει ακόμη περισσότερο και ακμάζει, όταν στηρίζεται σε μια αρραγή κοινότητα του συναισθήματος και του ήθους.

Πολλοί μιλούν απαισιόδοξα για την κρίση της δημοκρατίας και στο όνομά της επιχειρούν συχνά να εργαλειοποιήσουν το πλήθος και να οικειοποιηθούν αυθαίρετα τη λαϊκή βούληση. Υποτιμούν, όμως, την αυθεντική δύναμη και αντίληψη του λαού, όπως και τις σταθερές εγγυήσεις των θεσμών και του Κράτους Δικαίου. Παραγνωρίζουν την εγγενή και μοναδική δυνατότητα της δημοκρατίας να ανανεώνεται και να προστατεύεται από τους εχθρούς της, δίχως να χάνει την ψυχή της.

Αυτή την πίστη στην αξία και τα ιδανικά της δημοκρατίας μοιράζονται οι λαοί μας και τιμά σήμερα η καμπάνια «ΗΠΑ & Ελλάδα: Γιορτάζοντας 200 χρόνια φιλίας». Θα ήθελα να συγχαρώ θερμά την Πρεσβεία των ΗΠΑ για την πρωτοβουλία της να οργανώσει πληθώρα δράσεων, πολιτιστικών και εκπαιδευτικών, που αναδεικνύουν όλα αυτά που μας συνδέουν και ενισχύουν τη συνεργασία μας.

Η επέτειος της επανάστασης του 1821 είναι μια ευκαιρία να αναστοχαστούμε τον συλλογικό μας εαυτό και να εμβαθύνουμε στη δημοκρατία μας. Να αναλογιστούμε τις επιτυχίες αλλά και τα λάθη μας. Να αντλήσουμε δύναμη από την αυτοθυσία και το παράδειγμα των προγόνων μας. Η ενότητα και η σύμπνοια, η προσήλωσή μας στο κοινό καλό, είναι το πιο ηχηρό μήνυμα των εορτασμών μας». 

Η ΟΜΙΛΙΑ ΠΑΙΑΤ

Σε χαιρετισμό του ο Τζέφρι Πάιατ επισήμανε πως ο Τζο Μπάιντεν είναι φίλος της Ελλάδας που γνωρίζει τη χώρα αυτή και τους ανθρώπους της πολύ καλά. «Γνωρίζω ότι ο εκλεγμένος Πρόεδρος Μπάιντεν, η εκλεγμένη αντιπρόεδρος Χάρις, ο προτεινόμενος για τη θέση του υπουργού Εξωτερικών Μπλίνκεν και η υπόλοιπη κυβέρνηση Μπάιντεν θα έχουν ισχυρή δέσμευση στη συμμαχία μας με την Ελλάδα, προωθώντας τους στόχους του Στρατηγικού μας Διαλόγου, συνεργαζόμενοι στην παγκόσμια μάχη ενάντια στον κορονοϊό και την αναβάθμιση της διμερούς μας σχέσης σε ακόμη υψηλότερα επίπεδα. Η ομάδα Εθνικής Ασφαλείας του εκλεγμένου Προέδρου, επίσης, έχει μεγάλη εμπειρία από την περιοχή και είναι βαθιά δεσμευμένη στη διατλαντική σχέση μας» τόνισε χαρακτηριστικά ο Τζέφρι Πάιατ.

Επικαλούμενος τα λόγια του νέου Αμερικανού υπουργού Εξωτερικών Άντονι Μπλίνκεν κατά τη διάρκεια της χθεσινής του ακρόασης στην Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων των ΗΠΑ, είπε πως η νέα κυβέρνηση θα αντιμετωπίσει τον κόσμο όχι όπως ήταν αλλά όπως είναι σήμερα. «Έναν κόσμο ανερχόμενου εθνικισμού, υποχώρησης της δημοκρατίας, εντεινόμενου ανταγωνισμού με την Κίνα, τη Ρωσία κι άλλα αυταρχικά κράτη, αυξανόμενες απειλές σε ένα σταθερό και ανοικτό διεθνές σύστημα, και μια τεχνολογική επανάσταση που αναδιαμορφώνει κάθε πλευρά της ζωής μας, ειδικά στον κυβερνοχώρο» εξήγησε. Στην Ελλάδα, διαμήνυσε, θα αντιμετωπίσουμε αυτές τις προκλήσεις ως φίλοι και σύμμαχοι, συνεργαζόμενοι στενότερα μαζί από ποτέ στο παρελθόν.

Ξεκινώντας τον χαιρετισμό του, που μεταδόθηκε από την ΕΡΤ, ο Τζέφρι Πάιατ ευχαρίστησε την Πρόεδρο της Δημοκρατίας για τη «μεγάλη τιμή» να βρεθεί μαζί του για να τιμήσουν την ορκωμοσία του εκλεγμένου προέδρου και της εκλεγμένης αντιπροέδρου Κάμαλα Χάρις στο μέρος όπου γεννήθηκε η Δημοκρατία, την Αθηναϊκή Αγορά. Εισαγωγικά, έκανε ιδιαίτερη μνεία για την ξεχωριστή σημασία της Αγοράς στην Αρχαία Αθήνα, τη συμβολή της Ελλάδας στην ανθρώποτητα και το θεμέλιο πάνω στο οποίο χτίστηκαν οι σχέσεις Ελλάδας – ΗΠΑ. «Η Αγορά ήταν το κέντρο της δημόσιας ζωής στην Αρχαία Αθήνα, ένας τόπος συγκέντρωσης στον οποίο είχαν πρόσβαση όλοι, όπου γινόταν συζήτηση πάνω σε νέες ιδέες και λύνονταν προβλήματα. Σε αυτό το σημείο, εδώ και 25 αιώνες, οι Αρχαίοι Αθηναίοι άρχισαν να συζητούν ένα νέο σύστημα διακυβέρνησης που ευνοούσε τους πολλούς αντί για τους λίγους, που βασιζόταν στην ελευθερία, τις ίσες ευκαιρίες και την ίση αντιμετώπιση όλων από τον νόμο. Ονόμασαν αυτό το νέο σύστημα διακυβέρνησης δημοκρατία, διότι το “κράτος”, η εξουσία ή το δικαίωμα στη διακυβέρνηση, προερχόταν από τον “δήμο”, τον λαό. Η ισχυρή μας πίστη σε αυτή τη δημοκρατία, την οποία ο κόσμος αναγνωρίζει ως ένα από τα μεγάλα δώρα της Ελλάδας στην ανθρωπότητα, αποτελεί το θεμέλιο της διμερούς σχέσης μας. Είναι οι βασικές αξίες που ενστερνιζόμαστε στην πατρίδα μας και σε ολόκληρο τον κόσμο και αποτελούν το θεμέλιο μιας φιλίας 200 ετών που οι ΗΠΑ γιορτάζουν μαζί με την Ελλάδα τη φετινή χρονιά» ανέφερε ο πρέσβης Πάιατ.

Διακόσια χρόνια μετά, δήλωσε ότι είναι περήφανος που η φιλία μεταξύ των ΗΠΑ και της Ελλάδας είναι ισχυρότερη από ποτέ. Σε ανάλογο μήκος κύματος, εξέφρασε την αποφασιστικότητα των ΗΠΑ να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στις εκδηλώσεις για τον εορτασμό των 200 χρόνων από την Ελληνική Επανάσταση. «Η αμερικανική πρεσβεία με ενθουσιασμό θα γιορτάσει τη 200ετή φιλία μας με την Ελλάδα, τιμώντας τους ανθρώπους της, τονίζοντας την ιστορία και τα επιτεύγματά της κι οραματιζόμενη τη μελλοντική σχέση μας στην Ανατολική Μεσόγειο, τα Δυτικά Βαλκάνια και πέρα. Γιορτάζουμε αυτό το σημαντικό έτος με μια εκστρατεία βασισμένη στην ελληνική ιδέα της φιλίας που τιμά τις κοινές αξίες και τις σχέσεις μεταξύ των λαών μας που συνεχίζουν να εμπνέουν τη φιλία ανάμεσα στις χώρες μας. Τα 200 χρόνια φιλίας που ενώνουν τις χώρες μας θα φωτίσουν τον δρόμο μπροστά μας, όπως το φως της δημοκρατίας έλαμψε από αυτό τον ιερό τόπο για αιώνες, υπενθυμίζοντάς μας ότι στο δικό μας σύστημα αυτοδιάθεσης, η εξουσία και η πρόοδος πηγάζουν από τον δήμο, από εμάς, τον λαό» ανέδειξε ειδικότερα.

Εν συνεχεία, αναφερόμενος στην επίθεση στο Αμερικανικό Καπιτώλιο στις 6 Ιανουαρίου καθώς το Κογκρέσο ετοιμαζόταν να επικυρώσει τα αποτελέσματα των προεδρικών εκλογών, είπε πως κλόνισε πολλούς Έλληνες και τη χαρακτήρισε μια απαράδεκτη επίθεση εναντίον όλων όσα η Αμερική εκπροσωπεί και όλοι μας σεβόμαστε.

Ωστόσο, διαβεβαίωσε με σαφήνεια πως η αμερικανική δημοκρατία είναι ανθεκτική και έχει βαθιές ρίζες στις αρετές και την πίστη που θα επικρατήσουν απέναντι σε τέτοιες προκλήσεις, όπως και στο παρελθόν. Προς επίρρωση αυτού, επισήμανε πως για περισσότερα από 31 χρόνια ως Αμερικανός διπλωμάτης έχει δει την έμπνευση που προσφέρει η αμερικανική δημοκρατία σε άλλες χώρες, «οπότε είναι μια έμπνευση να παρακολουθεί κάποιος τις ΗΠΑ να τελειοποιούν ακόμη περισσότερο τη δημοκρατία τους, εκλέγοντας την Κάμαλα Χάρις στη θέση της αντιπροέδρου». Είναι η υψηλότερη εκλεγμένη θέση που μια γυναίκα κερδίζει στην αμερικανική ιστορία και η πρώτη Αμερικανίδα αφρικανικής και ασιατικής καταγωγής να κατέχει αυτό το αξίωμα, προσέθεσε.

ΠΗΓΗ: ΑΜΠΕ