Bloomberg: Ο Μ. Ντράγκι θα αναγκαστεί να συμβιβαστεί για να περάσει το QE – Τι περιμένουν οι αγορές

[UPD] Το σχηματισμό της πρότασης για την αγορά ομολόγων, με στόχο την αντιμετώπιση του αποπληθωρισμού, συζητούν ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Μάριο Ντράγκι, και το εκτελεστικό συμβούλιο της Τράπεζας, και μία από τις επιλογές, σύμφωνα με το Bloomberg, είναι να απομονωθούν οι κίνδυνοι ανά χώρα.

Αν και αυτή η επιλογή μπορεί να κερδίσει

τη θετική άποψη ορισμένων εκ των αντιπάλων του Ντράγκι στη συνεδρίαση της ΕΚΤ στις 22 Ιανουαρίου, μπορεί επίσης να φέρει στο προσκήνιο την έλλειψη ενότητας στην ευρωζώνη.

«Η απουσία καταμερισμού του κινδύνου θα εκλαμβανόταν ως κακό σημάδι από την αγορά, σε ό,τι αφορά το πόσο ενιαία είναι η νομισματική πολιτική, και θα μπορούσε να είναι αυτοκαταστροφική», σχολιάζει ο οικονομολόγος της Nomura International, Nick Matthews. «Ωστόσο, μπορεί να αποδειχθεί απαραίτητος συμβιβασμός το να γίνει ο σχεδιασμός του QE πιο ελκυστικός για τα μέλη του διοικητικού συμβουλίου, και αυτό είναι προτιμότερο από το να πρέπει να περιοριστεί το μέγεθος του προγράμματος».

Οι επενδυτές στοιχηματίζουν ότι ο Ντράγκι θα ανακοινώσει την ποσοτική χαλάρωση στη συνέντευξη Τύπου που θα ακολουθήσει τη συνεδρίαση του Συμβουλίου, κι οι οικονομολόγοι που συμμετείχαν σε δημοσκόπηση του Bloomberg θεωρούν πως το πακέτο θα ανέλθει στα 550 δισ. ευρώ. Αυτό που δεν έχει αποσαφηνιστεί ακόμα είναι το πόσο μακριά θα φτάσει ώστε να καθησυχάσει τους επικριτές, που υποστηρίζουν πως οι μη εκλεγμένοι αξιωματούχοι της κεντρικής τράπεζας μεταφέρουν το ρίσκο από τις πιο αδύναμες προς τις πιο ισχυρές χώρες.

Χθες σε συνέδριο που πραγματοποιήθηκε στο Δουβλίνο, ήρθαν στην επιφάνεια νέες εντάσεις. Ο Ιρλανδός υπουργός Οικονομικών, Μάικλ Νούναν, δήλωσε πως θα ήταν αναποτελεσματικό οι εθνικές κεντρικές τράπεζες να αγοράζουν κρατικά ομόλογα. Απαντώντας, το μέλος του εκτελεστικού συμβουλίου της ΕΚΤ, Μπενουά Κερέ, είπε πως «η συζήτηση αφορά στο πώς θα σχεδιαστεί (το πρόγραμμα) με τρόπο που να είναι αποτελεσματικός και να έχει λογική». «Εάν αυτή η συζήτηση αφορά το πώς να κατανεμηθεί καλύτερα το κρατικό ρίσκο στην Ευρώπη και το πώς να γίνει η κατανομή του κρατικού ρίσκου ένα βήμα προς ένα περιβάλλον όπου οι κυβερνήσεις οι ίδιες έχουν αποφασίσει να μην το πράξουν, τότε δεν είναι η σωστή».

Ο διοικητής της κεντρικής τράπεζας της Ολλανδίας, Klaas Knot, δήλωσε την περασμένη εβδομάδα στο γερμανικό περιοδικό Der Spiegel πως «πρέπει να αποφύγουμε οι αποφάσεις να λαμβάνονται από την πίσω πόρτα της ΕΚΤ».

Στις 16 Ιανουαρίου η Spiegel ανέφερε πως τα τελευταία σχέδια για το QE προβλέπουν ότι οι εθνικές κεντρικές τράπεζες θα αγοράζουν το χρέος της χώρας τους, ενώ δύο ημέρες αργότερα η Frankfurter Allgemeine Sonntagszeitung ανέφερε πως οι εθνικές κεντρικές τράπεζες θα είναι υπεύθυνες τουλάχιστον για το ήμισυ των όποιων απωλειών μπορεί να προκύψουν από την αγορά ομολόγων που εκδίδουν οι χώρες τους. Σημειώνεται πάντως πως κανένα από τα δύο δημοσιεύματα δεν επικαλούνταν συγκεκριμένη πηγή.

Η Γερμανίδα καγκελάριος Άγκελα Μέρκελ άφησε χθες να εννοηθεί ότι δεν θα σταθεί εμπόδιο στα σχέδια του Ντράγκι, λέγοντας πως μόνο αίτημά της είναι η όποια δράση αναλάβει αυτήν την εβδομάδα η ΕΚΤ να μην μειώνει την πίεση στις κυβερνήσεις να προχωρούν σε διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις.

«Πρέπει να αποτραπεί το ενδεχόμενο οι ενέργειες της ΕΚΤ να φανεί ότι κατά κάποιον τρόπο παραγκωνίζουν αυτά που πρέπει να γίνουν στον τομέα της δημοσιονομικής πολιτικής και της ανταγωνιστικότητας», δήλωσε σε εκδήλωση του Γερμανικού Χρηματιστηρίου.

Το QE υποτίθεται ότι θα τονώσει τον πληθωρισμό και την ανάπτυξη, ωθώντας τους επενδυτές να τοποθετηθούν σε τίτλους υψηλότερου ρίσκου, αποδυναμώνοντας έτσι το ευρώ.

«Αν οι επενδυτές αντιληφθούν πως το ευρωσύστημα δεν είναι πρόθυμο να επωμιστεί το πιστωτικό ρίσκο στον συνολικό ισολογισμό του, οι όποιες θετικές επιδράσεις θα επισκιαστούν από τα αυξανόμενα ρίσκα από αλλαγή της ονομαστικής αξίας», σύμφωνα με τον Elwin de Groot της Rabobank.

Η αυξημένη πιθανότητα ενός προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης ήταν μέχρι τώρα αρκετή από μόνη της για να «κάνει τη διαφορά», από τότε που η πτώση των τιμών του πετρελαίου έριξε τον ρυθμό ανάπτυξης του πληθωρισμού της ευρωζώνης υπό το μηδέν.

Οι περιορισμοί στο QE θα βοηθούσαν στην αντιμετώπιση των νομικών ανησυχιών, καθώς η ευρωπαϊκή νομοθεσία απαγορεύει στην ΕΚΤ να χρηματοδοτεί κυβερνήσεις.

«Η Συνθήκη δεν έχει γραφτεί με τρόπο ώστε να επιτρέπεται η αμοιβαιοποίηση του χρέους, και η ΕΚΤ θα μπορούσε πολύ γρήγορα να μπει στην γκρίζα ζώνη», σχολίασε ο Anatoli Annenkov της Societe Generale. «Αν και η εφαρμογή του QE σε εθνικό επίπεδο δίνει λάθος σημάδια σε ό,τι αφορά την ενιαία νομισματική πολιτική, το πλεονέκτημα είναι ότι οποιοδήποτε πρόγραμμα μπορεί να είναι μεγαλύτερο».

Ο διαχωρισμός των πιθανών απωλειών μπορεί παράλληλα να κατευνάσει της ανησυχίες της Μέρκελ ότι το QE αποδυναμώνει την ανάγκη οι κυβερνήσεις να καταστίσουν πιο ανταγωνιστικές τις οικονομίες τους.

«Θα αύξανες τα κίνητρα ώστε οι κυβερνήσεις να προχωρήσουν τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις», σύμφωνα με τον Juergen Michels της BayernLB. «Θα έκανες επίσης μεγαλύτερα τα εμπόδια για μια κρατική χρεοκοπία, δεδομένου ότι είναι ευθύνη της κάθε κυβέρνησης να διατηρεί τα κεφάλαια των κεντρικών τραπεζών σε επαρκή επίπεδα».

Πάντως, η διαμάχη αναφορικά με τον καταμερισμό του ρίσκου πιθανότατα θα συνεχιστεί μέχρι τη συνεδρίαση της 22ας Ιανουαρίου, αφού δεν υπάρχει κάποια τελειωμένη συμφωνία, ούτε και ομοθυμία για την ανάληψη του ρίσκου στους ισολογισμούς των εθνικών κεντρικών τραπεζών.

TO ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟ ΡΕΠΟΡΤΑΖ

Γερμανικά πυρά κατά Ντράγκι για το QE

Τα μέτρα ποσοτικής χαλάρωσης που σχεδιάζει να δρομολογήσει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα θα μπορούσαν να προκαλέσουν μεγάλη μεταβλητότητα στις αγορές, όπως έγινε και με την αιφνιδιαστική απόφαση της Εθνικής Τράπεζας της Ελβετίας (SNB) να εγκαταλείψει την ελάχιστη συναλλαγματική ισοτιμία με το ευρώ, εκτιμά ο πρόεδρος του γερμανικού Ινστιτούτου Οικονομικών Ερευνών Ifo, Hans-Werner Sinn.

“Η ροή κεφαλαίων στην Ελβετία ήταν τόσο μεγάλη εν αναμονή της ποσοτικής χαλάρωσης, που η κεντρική τράπεζα δεν μπορούσε να ανακόψει την παλίρροια”, δήλωσε ο Hans-Werner Sinn μιλώντας σήμερα στο CNBC.

Ο ίδιος εκτίμησε ότι η υλοποίηση ενός προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης θα προκαλέσει μεγαλύτερη μεταβλητότητα στις αγορές όπως έγινε την προηγούμενη Πέμπτη μετά την ανακοίνωση της SNB ότι εγκαταλείπει την ελάχιστη συναλλαγματική ισοτιμία με το ευρώ.

Σημείωσε παράλληλα ότι το πρόγραμμα της ΕΚΤ για τις αγορές κυβερνητικών ομολόγων θα ικανοποιήσει τις αγορές, προσθέτοντας ωστόσο ότι αυτός δεν είναι ο σωστός τρόπος για να στηριχθεί η Ευρωζώνη.

“Εάν θέλουμε να βοηθήσουμε κυβερνήσεις που γνωρίζουν προβλήματα ας το κάνουμε – αλλά να αφήσουμε τα κοινοβούλια να αποφασίσουν αντί για ένα τεχνοκρατικό σώμα όπως είναι το Δ.Σ. της ΕΚΤ. Όλα αυτά τα μέτρα υπερβαίνουν τη νομισματική πολιτική – πρόκειται για επιχειρήσεις διάσωσης για να βοηθηθούν τράπεζες και κράτη που δεν είναι σε θέση να αντιμετωπίσουν φυσιολογικά επιτόκια”, δήλωσε.

“Μέτωπο” και από τραπεζίτεςΑποφασισμένοι να συγκρατήσουν την …φόρα του Μάριο Ντράγκι, που από τον Ιούλιο του 2012 έχει υποσχεθεί να πράξει «οτιδήποτε χρειαστεί» για να στηρίξει το ευρώ, φαίνεται πως είναι ένας πυρήνας τραπεζιτών με πρώτο τον πρόεδρο της Μπούντεσμπανκ Γενς Βάιντμαν αλλά και την Σαμπίνε Λάουτενσλεγκερ.Την πρόθεση των δύο να φρενάρουν την περίφημη ποσοτική χαλάρωση, που σχεδιάζει ο Ντράγκι για να αντιμετωπίσει τον αποπληθωρισμό που ήδη έχει κάνει την εμφάνισή του στην Ευρωζώνη – το Δεκέμβριο οι τιμές έπεσαν κατά 0,2% κατά μέσον όρο στις χώρες-μέλη – κάποιοι αναλυτές θεωρούν ότι συμμερίζονται και άλλοι κεντρικοί τραπεζίτες.Οι τραπεζίτες αυτοί, μέλη του δ.σ. της ΕΚΤ, πιθανότατα θα συμπήξουν μέτωπο που θα αποτρέψουν τον Ντράγκι να λάβει μέτρα «μπαζούκα» για την στήριξη του ευρώ – και ήδη, σύμφωνα με τους Financial Times, με παρέμβαση της Γερμανίας αποφασίσθηκε να μην υπάρξει αμοιβαιοποίηση του ρίσκου στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης που θα ανακοινώσει ο ιταλός ευρωτραπεζίτης.Για τους Γερμανούς και τους συνοδοιπόρους τους η περίφημη ποσοτική χαλάρωση – εν προκειμένω η αγορά κρατικών ομολόγων από την ΕΚΤ – αποτελεί ένα γιατρικό που κάνει περισσότερο κακό παρά καλό στην ευρωπαϊκή οικονομία στο σύνολό της. Άλλωστε, όπως ο ίδιος ο Βάιντμαν δήλωσε πρόσφατα, «ο στόχος για πληθωρισμό 2% στην Ευρωζώνη, που επιβάλλει το Σύμφωνο Σταθερότητας, είναι ένας στόχος μεσοπρόθεσμος».Αυτό σημαίνει, όπως εξήγησε ο πρόεδρος της γερμανικής Κεντρικής Τράπεζας, ότι«υπάρχουν κατά καιρούς φάσεις κατά τις οποίες ο πληθωρισμός βρίσκεται πάνω από το 2% και φάσεις κατά τις οποίες βρίσκεται σαφώς χαμηλότερα».Η Μπούντεσμπανκ και η γερμανική Καγκελαρία επιμένουν στην πάγια γερμανική θέση ότι πραγματική απειλή για τις οικονομίες συνιστά ο πληθωρισμός και όχι ο αποπληθωρισμός.«Ο αποπληθωρισμός αποτελεί έναν μέτριο και ελεγχόμενο κίνδυνο», υποστηρίζει μετ’ επιτάσεως ο Βάιντμαν. Στο κάτω-κάτω, «οι χρηματοπιστωτικοί οργανισμοί της Νότιας Ευρώπης δεν πάσχουν από έλλειψη ρευστότητας», διαβεβαιώνει σε συνέντευξή της στο περιοδικό «Spiegel» η Σαμπίνε Λάουτενσλεγκερ.Οι αναλυτές αποδίδουν την πληθωρισμοφοβία αυτή των Γερμανών στις μνήμες του Μεσοπολέμου. Στα δύσκολα χρόνια που ακολούθησαν τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, τα οποία χαρακτηρίστηκαν από τον υπερπληθωρισμό και την εκτίναξη της ανεργίας από το 8% στο 30%, με αποτέλεσμα την κατάρρευση της Δημοκρατίας της Βαϊμάρης και την άνοδο του ναζισμού.Πρόκειται, όμως, για μια άποψη την οποία οι ειδικοί αμφισβητούν. Διότι, υποστηρίζουν, δεν είναι ο υψηλός πληθωρισμός που εμπόδισε τότε τη γερμανική οικονομία να ανακάμψει, αλλά η απαίτηση των συμμάχων της Αντάντ για πλήρη καταβολή των βαρύτατων πολεμικών αποζημιώσεων, που κατέστρεψε τη μεσαία τάξη.«Όπως όλοι οι λαοί, οι Γερμανοί έχουν κι αυτοί μια επιλεκτική μνήμη: προτάσσουν διαρκώς τον καλπάζοντα πληθωρισμό των ετών 1922-1923 και παραβλέπουν τον αποπληθωρισμό, μια δεκαετία αργότερα», γράφει ο βρετανός ιστορικός Φρέντερικ Τέιλορ σε πρόσφατο βιβλίο του με τίτλο «The Downfall of Money».ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ: Η ΕΚΤ ΑΝΑΚΟΙΝΩΝΕΙ ΤΟ QE ΤΗΝ ΠΕΜΠΤΗ – ΤΟ ΕΠΙΒΕΒΑΙΩΣΕ Ο Φ. ΟΛΑΝΤΗ ΕΚΤ θα εξαιρέσει την Ελλάδα από τις αγορές ομολόγων; Την Πέμπτη κρίνονται τα πάντα…Ο Α. Σαμαράς δίνει μάχη για να συμπεριληφθεί η Ελλάδα στο πρόγραμμα της ΕΚΤ