Εκτοξεύθηκε ο πρώτος ελληνικός CubeSat – Δ. Παπαστεργίου: «Έχουμε τον πρώτο δορυφόρο με ελληνική σημαία στο διάστημα»

Τη Δευτέρα 23 Ιουνίου 2025 και ώρα 23:30 (τοπική ώρα Ελλάδας), πραγματοποιήθηκε η εκτόξευση του DUTHSat-2, του πρώτου δορυφόρου CubeSat στο πλαίσιο του Εθνικού Προγράμματος Μικροδορυφόρων με την υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Διαστημικής Υπηρεσίας (ESA). Η εκτόξευση, όπως φαίνεται και στο σχετικό video, έγινε από τη βάση Vandenberg των ΗΠΑ με πύραυλο Falcon-9 στο πλαίσιο της αποστολής Transporter-14 της SpaceX.

Ο δορυφόρος DUTHSat-2 σχεδιάστηκε και κατασκευάστηκε από επιστημονική ομάδα του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης, σε συνεργασία

με ελληνικές εταιρείες. Η ανάπτυξη τέτοιου είδους έργων στο πλαίσιο της πανεπιστημιακής κοινότητας ενισχύει την εξωστρέφεια των ιδρυμάτων, δημιουργεί ευκαιρίες για τους νέους επιστήμονες και συμβάλλει ουσιαστικά στη σύνδεση της έρευνας με τις ανάγκες της κοινωνίας και της οικονομίας.

Επισημαίνεται ότι ο 7 κιλών DUTHSAT-2 ταξίδεψε για περίπου μία ώρα με τον πύραυλο Falcon-9 μαζί με άλλους δορυφόρους και απελευθερώθηκε σε τροχιά σε υψόμετρο 510Km από την επιφάνεια της θάλασσας. Στην συνέχεια ακολουθεί διεξοδική διαδικασία τοποθέτησης σε τροχιά και έναρξης επιχειρισιακής λειτουργίας. Εντός τουλάχιστον 6 μηνών από την επιτυχή επικοινωνία με το δορυφόρο και έναρξη της λειτουργίας του, ο DUTHSat-2 θα πραγματοποιήσει επιβεβαίωση σε τροχιά νέων πειραματικών διατάξεων παρατήρησης Γης (οπτικές κάμερες) και ασφαλούς συνδεσιμότητας (τηλεπικοινωνιακά συστήματα).

Στόχος αυτού του έργου είναι η ενίσχυση των δυνατοτήτων της χώρας στον τομέα της παρατήρησης Γης και της ασφαλούς διαστημικής επικοινωνίας. Πιο συγκεκριμένα, το DUTHSat-2 θα παρέχει εικόνες και μετρήσεις, που θα χρησιμοποιηθούν για την παροχή πληροφοριών σχετικά με την υγρασία του εδάφους, καθώς και για τη ρύπανση της θάλασσας. Επιπλέον, οι συχνότητες φασματικής καταγραφής και η ανάλυση της κάμερας έχουν επιλεγεί με τρόπο ώστε να μπορούν να εντοπιστούν τόσο διαρροές πετρελαίου όσο και ρύπανση από απόρριψη υδάτων έρματος πλοίων. Παράλληλα, θα εκτελεστεί επίδειξη εν πτήσει μιας νέας βασικής μονάδας τηλεμετρίας και κατάστασης λειτουργίας. Το Essential TeleMetry and housekeeping (ETM) αποτελεί τη διαστημική εκδοχή του «μαύρου κουτιού», επιτρέποντας στους χειριστές να έχουν εικόνα για την κατάσταση του δορυφόρου σε περίπτωση αστοχίας των κύριων υποσυστημάτων.

Η αποστολή εντάσσεται σε μια ολοκληρωμένη εθνική στρατηγική για την αξιοποίηση των διαστημικών τεχνολογιών στην αντιμετώπιση φυσικών καταστροφών, την παρακολούθηση του περιβάλλοντος και την ενίσχυση της πολιτικής προστασίας. Η επιτυχής υλοποίηση της αποστολής DUTHSat-2 σηματοδοτεί την έναρξη μιας σειράς ελληνικών αποστολών μικροδορυφόρων, οι οποίες θα ακολουθήσουν το επόμενο διάστημα, ενισχύοντας περαιτέρω τις επιχειρησιακές και τεχνολογικές δυνατότητες της χώρας. Εντός του Νοεμβρίου θα εκτοξευθούν ακόμα δύο cubesats από κοινοπραξίες ελληνικών εταιρειών.

Το Εθνικό Πρόγραμμα Μικροδορυφόρων, που υλοποιείται υπό την αιγίδα του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης και χρηματοδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, αποτελεί στρατηγική επένδυση στην καινοτομία, την κυριαρχία, την ανθεκτικότητα και την τεχνολογική αυτοτέλεια της χώρας. Ενσωματώνει το ανθρώπινο επιστημονικό δυναμικό, τα ελληνικά πανεπιστήμια, την εγχώρια βιομηχανία και εδραιώνει τη θέση της Ελλάδας ως ενεργού μέλους της ευρωπαϊκής διαστημικής πολιτικής.

Ο Υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Δημήτρης Παπαστεργίου, δήλωσε: «Έχουμε τον πρώτο δορυφόρο ελληνικής «σημαίας» στο διάστημα στο πλαίσιο του Εθνικού Προγράμματος Μικροδορυφόρων, καθώς πραγματοποιήθηκε επιτυχώς η πρώτη εκτόξευση για το πιο ερευνητικό και με σκοπούς επίδειξης τεχνολογίας πρόγραμμα CubeSat. Ο κυβοδορυφόρος DUTHSat-2 είναι ένα εξαιρετικό παράδειγμα του τι μπορεί να επιτευχθεί όταν η ελληνική επιστημονική κοινότητα συνεργάζεται αποτελεσματικά με τη βιομηχανία. Με επικεφαλής το Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης και την υποστήριξη της ESA, το έργο αυτό αναδεικνύει πως η Ελλάδα διαθέτει ταλέντο, τεχνογνωσία και δυναμική στον διαστημικό τομέα. Θέλω να συγχαρώ όλους όσοι εργάστηκαν. Πρόκειται μόνο για την αρχή της ελληνικής παρουσίας στο διάστημα. Το Εθνικό Πρόγραμμα Μικροδορυφόρων ενισχύει τις δυνατότητες της χώρας μας σε κρίσιμους τομείς όπως η πολιτική προστασία, η περιβαλλοντική παρακολούθηση και η ασφαλής επικοινωνία. Πέρα από το γεγονός ότι διευρύνουμε τις δυνατότητές μας σε πολλά πεδία με αυτόν τον τρόπο, δημιουργούμε επίσης ένα εγχώριο διαστημικό οικοσύστημα, διασυνδέοντας επιστήμονες, ιδρύματα, ερευνητικά κέντρα, πανεπιστήμια και ελληνικές εταιρίες με τις διεθνείς εξελίξεις στην τεχνολογία και την καινοτομία».