Ε.Ε: Υπό όρους η συμμετοχή τρίτων κρατών στο Safe

13:04 27/5/2025 - Πηγή: BankWars

Aνοίγει ο δρόμος στη συνεργασία με τρίτες χώρες μετά το πράσινο φως που έδωσαν σήμερα τα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο συμβούλιο γενικών υποθέσεων στις Βρυξέλλες.

To λεγόμενο Safe (Δράση για την Ασφάλεια της Ευρώπης), που πρότεινε τον περασμένο Μάρτιο η Κομισιόν, αποτελεί μέρος του προγράμματος Επανεξοπλισμού της Ευρώπης – Ετοιμότητα 2030 (ReArm Europe- Readiness 2030) συνολικών δαπανών 800 δις

ευρώ για την επόμενη πενταετία. Ο μηχανισμός προβλέπει ότι σε κάθε αμυντικό πρόγραμμα οι εταιρείες της Ε.Ε – κατ’ εξαίρεση της Ουκρανίας και της Νορβηγίας – θα έχουν συμμετοχή τουλάχιστον κατά 65%, ενώ η Τουρκία και τα υπόλοιπα τρίτα κράτη όπως το Ηνωμένο Βασίλειο δεν μπορούν να ξεπεράσουν το 35% και δεν θα έχουν απευθείας πρόσβαση στα κοινοτικά κονδύλια.

Κατά κανόνα τουλάχιστον το 65% της αξίας κάθε έργου που θα χρηματοδοτείται θα πρέπει να προέρχεται από αμυντικές εταιρείες στην Ε.Ε., εκτός εάν η Κομισιόν συνάψει συμφωνία ασφάλειας και εμπορική συμφωνία αμυντικής βιομηχανίας με τρίτη χώρα, όπως συνέβη πρόσφατα με το Ηνωμένο Βασίλειο. Κάτι τέτοιο για την Τουρκία είναι εξαιρετικά δύσκολο λόγω της απόστασης που την χωρίζει από το ευρωπαϊκό κεκτημένο σε θέματα κοινής εξωτερικής πολιτικής, ωστόσο μπορεί να συνάψει εμπορική συμφωνία, που χρειάζεται ειδική πλειοψηφία και ήταν εξαρχής και το «επίμαχο» ζήτημα που απασχόλησε την Αθήνα. Στο κείμενο δεν γίνεται ευθεία αναφορά στην Τουρκία, ενώ αρκετά κράτη μέλη με προεξάρχουσα τη Γερμανία δεν επιθυμούσε διατύπωση εξαίρεσης της Άγκυρας.

Από την ελληνική πλευρά ζητήθηκε από την Κομισιόν να υπάρξει συμπληρωματική δήλωση που επισυνάφθηκε στα πρακτικά του Coreper, την περασμένη Τετάρτη και όπου δεσμεύεται για χρήση του άρθρου 212 της συνθήκης για τη λειτουργία της Ένωσης, βάσει του οποίου «οι συμφωνίες οικονομικού, χρηματοδοτικού και τεχνικού περιεχομένου της Ενωσης με τους υποψήφιους εταίρους αποφασίζονται με ομοφωνία».

Επιπλέον, η Αθήνα κατέθεσε εθνική δήλωση όπου εκφράζει την πεποίθηση ότι «η Κομισιόν και οι εταίροι θα σεβαστούν τις θεμελιώδεις αρχές σε όλα τα στάδια της εφαρμογής του Safe» και πως οι συμπεφωνημένες διατάξεις και ρυθμίσεις του μηχανισμού δεν θα αποτελέσουν «προηγούμενο» για μελλοντικά αμυντικά προγράμματα της Ευρώπης.

Στο κείμενο του κανονισμού διατυπώνεται πάντως σαφώς και οριζοντίως ότι η συμμετοχή τρίτης χώρας δεν πρέπει να απειλεί τα συμφέροντα της Ε.Ε. και των κρατών-μελών της. Σε κάθε περίπτωση, η συμμετοχή της Τουρκίας δεν αποκλείεται από δυνάμει μελλοντικές διμερείς ή πολυμερείς συνεργασίες. Αδιευκρίνιστες παραμένουν εξάλλου οι τελευταίες, ενώ σύμφωνα με πληροφορίες «παράθυρο» συμμετοχής τουρκικών αμυντικών εταιρειών θα δοθεί μέσω κοινοπραξιών και σχετικών συμφωνιών μετόχων.

Πηγη: DW

Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο >>

Keywords