Eurobank: Αλλάζει το κλίμα για την Ελλάδα – Μονόδρομος οι μεταρρυθμίσεις

Αλλαγή του κλίματος για την ελληνική οικονομία, καταδεικνύει η αξιολόγηση του 2ου Προγράμματος Σταθεροποίησης, αναφέρει η Eurobank Research στο τελευταίο τεύχος “7 Ημέρες Οικονομία”.

Οι αναλυτές της Eurobank υπογραμμίζουν το γεγονός πως η συγκατάθεση της τρόικας για την ευνοϊκή μεταχείριση των εκκρεμών επιστροφών φόρων προηγούμενων ετών σε σχέση με το έλλειμμα, επιβεβαιώνουν τη θετική διάθεση να παραβλεφθούν αρνητικές ατέλειες

Για πρώτη φορά η ολοκλήρωση μιας τριμηνιαίας αξιολόγησης από την τρόικα δεν συνοδεύεται από δημοσιονομικά ή άλλα μέτρα, προειδοποιήσεις για μέτρα ή διαρθρωτικές αλλαγές που δεν εφαρμόσθηκαν κτλ.

Στην Έκθεση της Κομισιόν φυσικά αναγνωρίζονται και καταγράφονται σημαντικές καθυστερήσεις:

1. στη μεταρρύθμιση του τομέα της δικαιοσύνης

2. στη μεταρρύθμιση του Ελληνικού Δημοσίου

3. στην ολοκλήρωση των μεταρρυθμίσεων στον τομέα της υγείας

Όμως, η πρόοδος που επιτεύχθηκε μέχρι τα μέσα Μαΐου 2013 είναι σημαντική.

Σύμφωνα με την Eurobank, οι παραπάνω εξελίξεις δείχνουν ότι η εφαρμογή του μεταρρυθμιστικού προγράμματος είναι μονόδρομος για την κυβέρνηση. Η τελευταία δείχνει ότι είναι διατεθειμένη να ολοκληρώσει τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις και αυτό αναγνωρίζεται ήδη. Χαρακτηριστικό παράδειγμα εδώ είναι ο τομέας των φορολογικών εσόδων όπου η σημαντική πρόοδος αφορά την ενίσχυση των αρμοδιοτήτων της Γενικής Γραμματείας Εσόδων καθώς και των ηλεκτρονικών υποδομών των φορολογικών εσόδων (TAXISNET).

Επίσης, οι αναλυτές παρατηρούν πως στην Έκθεση δεν μεταβλήθηκαν ούτε οι προβλέψεις για τους ρυθμούς ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας για τα επόμενα χρόνια, ούτε οι αντίστοιχοι δημοσιονομικοί στόχοι. Αναγνωρίζεται η προσπάθεια της κυβέρνησης να καλύψει το δημοσιονομικό κενό για την περίοδο 2013-14 από μέτρα που είχαν αποφασιστεί στο παρελθόν αλλά δεν εφαρμόστηκαν.

Στην Έκθεση αναγνωρίζεται η ανάγκη λήψης νέων μέτρων σε μελλοντική αξιολόγηση (με πιο πιθανή αυτή του Οκτωβρίου 2013) για την κάλυψη του δημοσιονομικού κενού για την περίοδο 2015-16. Το κενό αυτό εκτιμάται περίπου στο 2,1% του ΑΕΠ. Θεωρούμε ότι η διαφαινόμενη στρατηγική της κυβέρνησης να καλύψει το συγκεκριμένο κενό με την υπεραπόδοση του πρωτογενούς πλεονάσματος για το 2013 και 2014 έχει σημαντικές πιθανότητες επιτυχίας.

Για να επιτευχθεί όμως κάτι τέτοιο είναι αναγκαίο να:

• αυξηθούν τα φορολογικά έσοδα

• αποφευχθούν αρνητικές εκπλήξεις από την πλευρά των δαπανών ή των εκκρεμών επιστροφών φόρων που αφορούν προηγούμενα έτη.

Οι εκκρεμείς επιστροφές φόρων προηγούμενων ετών αποτελούν ένα κρίσιμο σημείο στην ανάλυση της Έκθεσης που δείχνει τη μεταστροφή του κλίματος για την ελληνική κυβέρνηση αλλά και τις συνεχιζόμενες αδυναμίες του μηχανισμού ελέγχου των δαπανών της Γενικής Κυβέρνησης. Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Τους τελευταίους μήνες του 2012 είχαν δημοσιευθεί πληροφορίες σχετικά με εκκρεμείς επιστροφές φόρων που αφορούσαν το 2012 και προηγούμενα έτη και οι οποίες δεν είχαν καταγραφεί στους σχετικούς λογαριασμούς της Γενικής Κυβέρνησης επειδή δεν είχε ολοκληρωθεί ο έλεγχος τους από τις εφορίες . Η επιβεβαίωση αυτών των δημοσιευμάτων και η περίληψη των συγκεκριμένων εκκρεμών επιστροφών φόρων στο έλλειμμα του 2012 (και των προηγούμενων ετών) είναι πιθανό να άλλαζε το τελικό δημοσιονομικό αποτέλεσμα του 2012.

Στην ‘Έκθεση για πρώτη φορά αναγνωρίζεται ότι πράγματι έχουν διαπιστωθεί εκκρεμείς επιστροφές φόρων συνολικού ύψους €2,1 δισ. που αφορούν το 2012 και προηγούμενα έτη. Ένα σημαντικό μέρος από τις συγκεκριμένες εκκρεμείς επιστροφές είναι δημοσιονομικά ουδέτερο αφού αφορά ενδοκυβερνητικές συναλλαγές.

Το υπόλοιπο όμως έχει δημοσιονομική επίπτωση και θα έπρεπε να καταγραφεί στο έλλειμμα του έτους που αντιστοιχεί. Σύμφωνα με την Έκθεση, η μη καταγραφή των εκκρεμών επιστροφών στα αντίστοιχα ελλείμματα των προηγούμενων ετών αποδίδεται σε τεχνικές αστοχίες του συστήματος καταγραφής δημοσιονομικών στοιχείων που η κυβέρνηση δεσμεύεται ότι θα επιλύσει από εδώ και πέρα. Παράλληλα, αναφέρεται ότι οι συγκεκριμένες υποχρεώσεις θα καταγραφούν στο έλλειμμα του 2013 αλλά επειδή πρόκειται για δαπάνες που δε θα επαναληφθούν δεν θα αλλάξουν τον δημοσιονομικό στόχο του 2013 και δεν θα επιφέρουν νέα μέτρα.

Η Eurobank θεωρεί πως η συγκεκριμένη απόφαση της τρόικας δείχνει ξεκάθαρα την αλλαγή του κλίματος για την ελληνική κυβέρνηση. Στο παρελθόν, τέτοιες αρνητικές εκπλήξεις επηρέασαν αρνητικά το έλλειμμα. Τονίζει βέβαια ότι η κυβέρνηση θα πρέπει ν’ αποκτήσει πλήρη έλεγχο των δαπανών της Γενικής Κυβέρνησης τόσο όσον αφορά τις μελλοντικές δαπάνες όσο και αυτές που αφορούν το παρελθόν.

Η Eurobank αναμένει ότι το δημοσιονομικό έλλειμμα, τόσο του 2012, όσο και των προηγούμενων ετών, σύμφωνα με τη μεθοδολογία της Eurostat, θα μεταβληθεί. Θα υπάρχει συνεπώς απόκλιση στο έλλειμμα που θα ανακοινώνει η Eurostat και στο έλλειμμα των στόχων του 2ου Προγράμματος Σταθεροποίησης της Ελληνικής Οικονομίας. Κάτι ανάλογο συμβαίνει ήδη με τη στήριξη προς τον χρηματοοικονομικό τομέα.

Η θετική αποτίμηση της αγοράς

Η Eurobank εκτιμά πως η μείωση του κινδύνου της ελληνικής οικονομίας αποτυπώνεται στη ραγδαία πτώση των περιθωρίων αποδόσεων (σε επίπεδα χαμηλότερα των 700 μβ για πρώτη φορά από το 2010). Όπως αναφέρει, η καμπύλη αποδόσεων των τίτλων του ελληνικού δημοσίου ομαλοποιείται. Την 21η Μαίου 2013 η απόδοση του 10ετούς ομολόγου ήταν 8,20% χαμηλότερη από την απόδοση του 30-ετούς ομολόγου (8,25%). Η τάση αυτή αν συνεχιστεί δείχνει ότι η αγορά για πρώτη φορά από τις αρχές του 2010 αποτιμά τον κίνδυνο πτώχευσης σε χαμηλά επίπεδα.

Κρίσιμος ο ρόλος της Γραμματείας Εσόδων και της αναβάθμισης του πληροφοριακού συστήματος

Σύμφωνα με την Eurobank, τα στοιχεία της Κεντρικής Κυβέρνησης για την περίοδο Ιανουαρίου-Απριλίου 2013 δεν επιτρέπουν σημαντικά περιθώρια αισιοδοξίας για τα έσοδα. τα συνολικά φορολογικά έσοδα ήταν χαμηλότερα κατά -2,9% του αντίστοιχου μηνιαίου στόχου του ΜΠΔΣ 2013-16 ενώ η μείωση σε ετήσια βάση ήταν -10.6%. Τα έσοδα από τους άμεσους φόρους ήταν ελαφρώς αυξημένα κατά 0,4% σε σχέση με το μηνιαίο στόχο του ΜΠΔΣ 2013-16 αλλά μειωμένα κατά -4,2% σε ετήσια βάση. Τα συνολικά έσοδα από τον ΦΠΑ ήταν μειωμένα κατά -5,4% σε σχέση με τον στόχο του ΜΠΔΣ 2013-16 και μειωμένα κατά -14,4% σε ετήσια βάση.

Η Eurobank Research εκτιμά ότι ο ρόλος της Γραμματείας Εσόδων και της αναβάθμισης του πληροφοριακού συστήματος των εφοριών θα είναι κρίσιμος για την επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων του 2013.