Πάρτι πλουτισμού «ημετέρων»

Του ΓΙΑΝΝΗ ΒΑΣΙΛΑΚΟΠΟΥΛΟΥ

Ένα από τα μεγαλύτερα σκάνδαλα της Μεταπολίτευσης φέρνει σήμερα στο φως της δημοσιότητας το «Π». Ο βαθύς και αμαρτωλός φάκελος της διοργάνωσης του Παγκοσμίου Πρωταθλήματος Στίβου, «Αθήνα 1997», ανοίγει σήμερα –για πρώτη φορά ολοκληρωμένος από το «Π»– και τα απόνερα που θα προκαλέσει είναι ικανά να «πνίξουν» με ατράνταχτα στοιχεία μεγάλο κομμάτι του μεταπολιτευτικού πολιτικού συστήματος. Μια τεράστια γκάμα αδικημάτων από την παράβαση καθήκοντος έως και την κατάχρηση δημοσίου χρήματος αποδεικνύουν

Πρόκειται για ένα από τα μεγαλύτερα σκάνδαλα της Μεταπολίτευσης. Αυτό προκύπτει από τη μελέτη των εγγράφων που περιλαμβάνονται στον φάκελο της διοργάνωσης του Παγκοσμίου Πρωταθλήματος Στίβου, «Αθήνα 1997». «Μάσησαν» 19 δισεκατομμύρια δραχμές τα «σαγόνια» του 1997 και σήμερα, εν μέσω κρίσης, ουδείς μπαίνει στον κόπο να απαντήσει στο ερώτημα τι έγιναν αυτά τα λεφτά. Είναι χαρακτηριστικό το γεγονός –για να αρχίσουμε από τα «φρέσκα»‒ πως ενώ το διαβιβαστικό της Εισαγγελίας Πρωτοδικών Αθηνών (Α.Π. 65378), με την υπογραφή του κ. Παναγιώτη Πούλιου, έχει ημερομηνία 23-07-2007, η απάντηση της επικεφαλής της ομάδας ελέγχου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, κας Δέσποινας Καββαδία, με ημερομηνία 04 Μαρτίου του 2013, είναι η εξής: «Σας ενημερώνουμε ότι επί της υπόθεσης του ελέγχου του 6ου Παγκοσμίου Πρωταθλήματος Κλασικού Αθλητισμού, “Αθήνα 1997’’, δεν έχει συνταχθεί ακόμη πόρισμα ελέγχου».
Αυτή η προκλητική απάντηση ήρθε πριν από δύο εβδομάδες, δηλαδή πάνω από μιάμιση δεκαετία μετά τη διοργάνωση, άρα και μετά το τεράστιο φαγοπότι που σύστησε αυτό το διακομματικό –ως προς τη συγκάλυψή του– σκάνδαλο. Πριν προχωρήσουμε στην περιγραφή προσώπων και πραγμάτων της εποχής, αξίζει να σημειώσουμε πως σε έκθεσή του με ημερομηνία 21–11–2007, ο επιθεωρητής της Γ.Γ. Εσόδων του υπουργείου Οικονομικών Φώτης Κουλαρμάνης –την οποία απέστειλε στον εισαγγελέα‒ κάνει λόγο (σελ. 113) για «διαπιστωθείσες σοβαρές οικονομικές ατασθαλίες» και ζητεί από το Ελεγκτικό Συνέδριο να αποφανθεί άμεσα. Όπως είδαμε πιο πάνω, ακόμη έως σήμερα, το Ελεγκτικό Συνέδριο «αγρόν αγοράζει» και το λέει με τον πιο επίσημο τρόπο.
Σ’ αυτό το «τρελό φαγοπότι» των 19 δισεκατομμυρίων του 1997 –τα οποία μέχρι και ο επιθεωρητής επίσημα διαπιστώνει ότι λείπουν από το δημόσιο ταμείο– από τα έγγραφα προκύπτει ότι υπάρχει διακομματική «ομερτά». Τούτο αποτυπώνεται από το έγγραφο που υπογράφει στις 12 Ιανουαρίου του 2007 η προϊσταμένη της διεύθυνσης Επιθεώρησης Ν.Π.Δ.Δ. κ. Μαλαγάρη στις 12-01-2007 όπου λέει, στην ουσία, ότι ο… αρμόδιος ελεγκτής έχει κι άλλες δουλειές και ταυτόχρονα μεσούντος του ελέγχου… πήρε άδεια για να ξεκουραστεί! Τονίζει, δε, ότι τα αδικήματα έχουν παραγραφεί…

Πώς άρχισε το πάρτι
Η αρχή του πάρτι τοποθετείται στην εποχή της παντοκρατορίας του συστήματος – καθεστώτος κατά Ευάγγελο Γιαννόπουλο – Σημίτη. Τότε που άνθισαν ανεμπόδιστα τα λουλούδια της διαφθοράς, της διαπλοκής και της αδιαφάνειας η Αθήνα διοργάνωσε το εν λόγω Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Στίβου, με πρώτο πρόεδρο της Οργανωτικής Επιτροπής τον τότε υφυπουργό Αθλητισμού Ανδρέα Φούρα. Ως αντιπρόεδρος θεσμικώ δικαίω ορίστηκε ο τότε δήμαρχος Αθηναίων Δημήτρης Αβραμόπουλος και αναπληρωτής του κ. Φούρα, ο νυν περιφερειάρχης Αττικής, Γιάννης Σγουρός. Από το Δ.Σ. τόσο της Οργανωτικής Επιτροπής, όσο και της Γενικής Εκτελεστικής Επιτροπής των αγώνων παρέλασαν πολλοί επιφανείς του τότε Σημιτικού συστήματος. Ο κ. Βασίλης Σεβαστής, ο κ. Λάμπης Νικολάου, ο κ. Γιώργος Βασιλακόπουλος, ο κ. Χρήστος Σαλαλές και άλλα πολλά «αστέρια» της εποχής. Αξίζει να σημειώσουμε ότι μέρος της ιστορίας εξελίσσεται με τον Ευάγγελο Βενιζέλο στο τιμόνι του υπουργείου Πολιτισμού.
Όμως και η στάση των «επόμενων» χαρακτηρίστηκε από μια εξαιρετικά εμφανή αδράνεια. Το 2007, όταν αρχίζει να έρχεται ξανά το θέμα στην επιφάνεια, υφυπουργός Αθλητισμού είναι ο Γιώργος Ορφανός και, διά επισήμων εγγράφων, με αφορμή δυο σχετικές ερωτήσεις του Γιάννη Δραγασάκη, παραπέμπει τον έλεγχο στις… καλένδες.
Σύμφωνα με τον έλεγχο των ορκωτών λογιστών, η δαπάνη τέλεσης των αγώνων έφτασε τα 19 δισεκατομμύρια δραχμές (δηλαδή, 56 εκατ. ευρώ), ενώ είχαν προϋπολογιστεί τα μισά. Από επίσημα έγγραφα προκύπτει πως δεν είχε αποδοθεί ο απολογισμός της διάθεσης των εισιτηρίων, ύψους 250 εκατ. δραχμών –περίπου 800 χιλιάδων ευρώ– από το ΣΕΓΑΣ. Το αιτιολογικό; Αστείο… Χάθηκαν, λέει, στα ερείπια του παλιού Σταδίου Καραϊσκάκη στο οποίο είχαν φυλαχθεί και δεν «σώθηκαν» όταν γκρεμίστηκε…

Υπέρογκες αμοιβές σε δημοσιογράφους
Από τους πρώτους ελέγχους διαπιστώθηκε καταβολή υπέρογκης αμοιβής σε δημοσιογράφους που κάλυψαν τους αγώνες – ή έκαναν «ακριβό τουρισμό» που φτάνει τα 132 εκατ. δραχμές (περίπου 400 χιλ. ευρώ). Αξίζει να σημειωθεί πως υπάρχουν ποσά ανά κατηγορία που δεν δικαιολογούνται με παραστατικά: Για αρχιτέκτονες 1,6 εκατ. δραχμές και για γιατρούς 12,5 εκατ., ενώ το λογισμικό πρόγραμμα της διοργάνωσης ανατέθηκε χωρίς διαγωνισμό στην εταιρεία Comsys LTD και συνολικό απολογισμό 219.768.000 δραχμές.
Αυτές οι συμβάσεις, που υπεγράφησαν από τις 6 Φεβρουαρίου 1987 έως τις 18 Ιουνίου 1997, έχουν την υπογραφή του γενικού διευθυντή της εκτελεστικής επιτροπής διεξαγωγής τού «Αθήνα 1977», κ. Ευάγγελου Σαβράμη. Χωρίς διαγωνισμό, επίσης, ανατέθηκε και το καλλιτεχνικό πρόγραμμα της τελετής έναρξης στον συνθέτη Βαγγέλη Παπαθανασίου, διαδικασία με την οποία διαφώνησε –όχι ως προς το πρόσωπο του συνθέτη– η κυρία Σοφία Σακοράφα. Όπως είπαμε και πιο πάνω, οι αμοιβές των δημοσιογράφων άγγιξαν τα 133 εκατ. δραχμές, ενώ υπερκοστολογήσεις και ποσά τα οποία δεν δικαιολογούνται, σύμφωνα με τους ελέγχους που έχουν έως τώρα γίνει, εμφανίστηκαν σε πολλούς τομείς – από τα αλουμίνια έως τους ειδικούς συμβούλους.
Είναι χαρακτηριστικό πως η δαπάνη με τον τίτλο παροχές προς τρίτους έφτασε το 1.500.000.000 δραχμές χωρίς να μπορούν στο σύνολό τους αυτές οι δαπάνες να δικαιολογηθούν. Σκανδαλώδης ακόμα υπήρξε και η αντιμετώπιση των επιτροπών ελέγχου από τους τότε αρμοδίους. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο υφυπουργός Αθλητισμού Ανδρέας Φούρας προσπάθησε να ελέγξει τους επιθεωρητές. Με απόφασή του υπ’ αριθμόν 24821/26.09.1997, όρισε σύμφωνα με τα επίσημα έγγραφα «το αναγκαίο για την εκκαθάριση προσωπικό» με επικεφαλής τον κ. Ευάγγελο Σαβράμη. Μια λεπτομέρεια που μπορεί να θεωρηθεί σημαντική είναι ότι ο κ. Σαβράμης είχε διοριστεί από το 1996 πρόεδρος του Δ.Σ. του ΟΑΚΑ, δηλαδή με άλλα λόγια αντί των επιθεωρητών του υπουργείου Οικονομικών, ο κ. Σκούρας προτίμησε τη λύση του επαγγελματία παράγοντα που έχει διατελέσει και διευθυντής του ΟΠΑΠ.

Διπλή ιδιότητα
Χαρακτηριστικό της ευελιξίας αυτής της επιλογής προσώπου είναι πως μέχρι και μετά τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004, ο κ. Σαβράμης δεν είχε κινηθεί ούτε στο ελάχιστο. Αλλά πώς να κινηθεί; Είχε, βλέπετε, τις δύο λογικά ασυμβίβαστες ιδιότητες, του ελέγχοντα και του ελεγχόμενου. Το πανηγύρι των δισεκατομμυρίων, ωστόσο, δεν τελειώνει εδώ. Στα επίσημα έγγραφα που το «Π» έχει στη διάθεσή του, περιγράφονται εκτός από τις υπερβάσεις δαπανών και προμήθειες υλικών που ποτέ δεν χρησιμοποιήθηκαν κατά τη διοργάνωση, την τέλεση ή τον απολογισμό των αγώνων – και μάλιστα υλικών που αγοράστηκαν χωρίς οποιοδήποτε διαγωνισμό και διαφανή διαδικασία.
Είναι αξιοσημείωτο ότι η κωλυσιεργία του ελέγχου και της έρευνας για δισ. που ανήκουν στο ελληνικό Δημόσιο και έγιναν… αέρας κατά τη διάρκεια τόσο της ανάληψης, όσο και της διοργάνωσης, αποδίδεται από τους ελεγκτές του υπουργείου Οικονομικών στην αναγκαιότητα αναζήτησης στοιχείων από ένα πλήθος υπηρεσιών που αλληλοσυμπλέκονται και η καθεμία από την πλευρά της κωλυσιεργεί. Η ΕΡΤ, ο ΣΕΓΑΣ, η Βουλή, το υπουργείο Πολιτισμού, η γενική γραμματεία Αθλητισμού, διάφορες κρατικές και ιδιωτικές τράπεζες – μιας και αναφέρονται οι λογαριασμοί χορηγιών σε αθλητές και υπηρεσίες που δεν είναι μέσα στον αρχικό προϋπολογισμό ή δεν έχουν τις αρχικώς αναφερόμενες πηγές– πρέπει να ενεργοποιηθούν, γιατί τα δισεκατομμύρια που φαγώθηκαν στην εν λόγω διοργάνωση και στο χοροστάσι που στήθηκε γύρω της αναφέρεται ρητώς σε επίσημη έκθεση ότι πρέπει να επιστραφούν στο δημόσιο ταμείο.

Μπορεί να… πονέσει ακόμα και η τρικομματική κυβέρνηση

Είναι δεδομένο ότι πολλοί από τους παρόντες στο τότε μεγάλο φαγοπότι του «Αθήνα 1997» είναι σήμερα ενεργοί στην πολιτική, κοινωνική και οικονομική ζωή του τόπου. Εξακολουθούν να αποτελούν συστατικά του πολιτικού συστήματος και να περιφέρουν προτάσεις «εξόδου» από την κρίση, στην οποία η χώρα και η κοινωνία έχει μπει από σκάνδαλα, όπως αυτό που περιγράφει σήμερα το «Π». Είναι προφανές ότι αν ξανανοίξει η υπόθεση, όλοι όσοι συνετέλεσαν στην κωλυσιεργία του απολογισμού της θα κληθούν να απαντήσουν. Είναι βέβαιο ότι θα πρέπει να παρέμβει ξανά η εισαγγελέας, να ξεκινήσει η διερεύνηση όλων των πτυχών της ιστορίας, ίσως δε να «πονέσει» και η τρικομματική κυβέρνηση.
Το «Π» δεν θα αφήσει τον φάκελο αυτόν μέχρι οι Έλληνες πολίτες, κυρίως, να πάρουν τις απαντήσεις για το πού πήγαν και αυτά τα λεφτά που φαίνεται, σύμφωνα πια με επίσημα έγγραφα, ότι χάθηκαν στη χοάνη ενός αχόρταγου πολιτικού συστήματος. Και επειδή, οι παραλήπτες των ερωτημάτων έχουν ονοματεπώνυμο, ας δούμε τα πράγματα πιο συγκεκριμένα: Οι κ.κ. Πάγκαλος και Βενιζέλος διετέλεσαν υπουργοί Πολιτισμού στη διαδικασία διεκδίκησης και ανάληψης του «Αθήνα 1997». Ο κ. Ανδρέας Φούρας, υφυπουργός Αθλητισμού την επίμαχη περίοδο, δεν μπήκε στον κόπο να «τρέξει» τον έλεγχο ενώ έκανε, σύμφωνα με τα έγγραφα που έχουμε στη διάθεσή μας, προσπάθειες να τον… ελέγξει. Ο κ. Βουλγαράκης, μετέπειτα υπουργός Πολιτισμού, δεν απάντησε ποτέ για αυτήν την ιστορία, ενώ ο κ. Γιώργος Ορφανός, όσες φορές ρωτήθηκε, διά της κοινοβουλευτικής οδού, πετούσε το μπαλάκι των ελέγχων –που δεν ολοκληρώθηκαν– στους αρμόδιους ελεγκτές… Η αποκάλυψη των στοιχείων τώρα αρχίζει! Και ο φάκελος είναι γεμάτος «μπαρούτι» για το πολιτικό σύστημα. Δικαιούμεθα, λοιπόν, να περιμένουμε απαντήσεις για τα λεφτά που φαγώθηκαν…