Η Πόλις Εάλω… Και τι απέμεινε;

Του ΓΙΑΝΝΗ ΒΑΣΙΛΑΚΟΠΟΥΛΟΥ

Την εβδομάδα που πέρασε συμπληρώθηκαν 560 χρόνια από την Αλωση της Κωνσταντινούπολης. Οσα χρόνια και να περάσουν, θα είναι μια πληγή. Οχι απαραίτητα γιατί κάποιος θα διεκδικούσε σήμερα τη βασιλεύουσα πίσω, άλλωστε, δεν θα μπορούσαμε υπό τις σημερινές συνθήκες να θρέψουμε μια τέτοια μεγάλη επιστροφή. Ούτε, βεβαίως, έχει κανείς τη διάθεση να ανατρέψει σε τρίτο βαθμό τα γεωπολιτικά και στρατηγικά δεδομένα της περιοχής.

Μα, όταν πατάς το πόδι σου στην Πόλη, την ωραιότερη ίσως πόλη στον κόσμο,

σε παίρνει ο ελληνισμός και παρασύρει όλες σου τις αισθήσεις. Και φτάνεις κάποτε στην Αγιά Σοφιά, η οποία έχει μετατραπεί σε τζαμί, που δεν το σεβάστηκαν οι Τούρκοι, αλλά οι αιώνες δεν της αφαίρεσαν ούτε τη μεγαλοπρέπεια ούτε την προσήλωση των χριστιανών στις μνήμες και στη μεγαλοσύνη της.

Γιατί τα γράφω όλα αυτά; Διότι, σήμερα, ανοιγοκλείνουν συνεχώς πολλά θέματα που περιστρέφονται γύρω από το πλαίσιο των ελληνοτουρκικών σχέσεων με επίκεντρο τις θρησκευτικές αναφορές των δύο λαών. Και ενώ τα βήματα καλής θέλησης περισσεύουν από τη δική μας πλευρά, η Αγκυρα επικαλούμενη διαρκώς και μόνιμα τις πιέσεις που δέχεται από τα ακραία στοιχεία βάζει προσκόμματα σε όλο το εύρος των θεμάτων.

Τι είναι για εμάς η Θεολογική Σχολή της Χάλκης; Για όσους ξέρουν να τιμούν την ιστορία είναι πολλά. Συμβολικά και ουσιαστικά, ιστορικά και διπλωματικά, Εκκλησιαστικά και ανθρώπινα. Τι είναι για εμάς η Αγιά Σοφιά; Το λαβωμένο σύμβολο μιας προαιώνιας διαδρομής του ελληνισμού που πέρασε σε χέρια βέβηλων, οι οποίοι δεν σεβάστηκαν ούτε προσπάθησαν να προστατεύσουν.

Δεν είναι ανάγκη να ζωντανέψει ξανά ο Μαρμαρωμένος Βασιλιάς ή να πάρουν σάρκα και οστά άλλες παρόμοιες παρηγορητικές και ίσως ανούσιες στον καιρό μας δοξασίες. Για να μάθουν οι γείτονες –που ενώ θα μπορούσαν να είναι λατρεμένοι, κάνουν κάθε προσπάθεια για να μην είναι– να σέβονται την ιστορία, τον συμβολισμό και τη διαδρομή πραγμάτων, κτισμάτων, απομειναριών μιας δοξασμένης εποχής κομματιού της ιστορίας του δικού μας γειτονικού τους λαού, που ποδοπάτησαν μαζί με κάθε ίχνος ιστορικής δικαιοσύνης, θρησκευτικής και πολιτικής, αλλά και πάνω από όλα πανανθρώπινης ισορροπίας.

Πρεμιέρα με ιεράρχες

Από Θεού άρξασθαι ο Νίκος Νικολόπουλος. Ο Γ.Γ. του Χριστιανοδημοκρατικού Κινήματος, όπως μου λένε, ξεκίνησε με ένα ράλι επαφών με ιεράρχες. Και τούτο διότι πριν από τη συνάντηση που είχε με τον Αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο, ξεκίνησε αυτό το κομμάτι των επαφών με τον Μητροπολίτη Πατρών. Μαθαίνω ότι με τον κ. Ιερώνυμο, με τον οποίο έχει πυκνές σχέσεις από παλιά συζήτησαν ένα εύρος θεμάτων, από την «αμφισβήτηση» που ακούγεται ότι εισπράττει από διάφορους ιεράρχες έως και το πρόσφατο ταξίδι του προκαθήμενου της Εκκλησίας της Ελλάδος στις ΗΠΑ. Και ο Νίκος δεν σταματάει εκεί. Από ό,τι μαθαίνουμε θα επισκεφθεί σύντομα το Φανάρι, όπου θα γίνει δεκτός από τον Οικουμενικό Πατριάρχη. Δηλαδή, όταν λέμε… Χριστιανοδημοκρατικό Κίνημα, το εννοούμε.

Μπερδέματα

Ποιος γνωστός ιεράρχης θα αντιμετωπίσει στο άμεσο μέλλον προβλήματα με τις οικονομικές ελεγκτικές αρχές του τόπου, δεδομένου ότι, όπως λέγεται, τόσο τα οικονομικά της Μητρόπολής του, όσο και τα οικονομικά στενών συγγενικών προσώπων είναι σε περίεργη κατάσταση; Δεν ξέρουμε αν βοηθάμε περισσότερο αν πούμε πως ο συγκεκριμένος ιεράρχης έχει μπόλικες διασυνδέσεις στην πολιτική πιάτσα και στα ΜΜΕ.

Στη Φιλόπτωχο Αδελφότητα

Το «ελληνικό της δράμα» μοιράστηκε με τις κυρίες της Φιλοπτώχου Αδελφότητος της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αμερικής, η Γιάννα Αγγελοπούλου Δασκαλάκη. Το My Greek Drama είναι το βιβλίο της τ. προέδρου της οργανωτικής επιτροπής των Ολυμπιακών Αγώνων «Αθήνα 2004», το οποίο σύμφωνα με ανακοίνωση του εκδοτικού οίκου Greenleaf Book Group βρίσκεται στο top 10 των Best Sellers των «New York Times». H κα Αγγελοπούλου είχε την ευκαιρία να συζητήσει για όσα πραγματεύεται το βιβλίο της με τις κυρίες της Φιλοπτώχου της Αρχιεπισκοπής Αμερικής, που ομολογουμένως έδειξαν ιδιαίτερο ενδιαφέρον να μάθουν περισσότερα.

Ο επίτιμος με τον… επίδοξο

Μια ενδιαφέρουσα συνάντηση είχε ο Μητροπολίτης Σύρου Δωρόθεος, στις αρχές της εβδομάδας. Συναντήθηκε με τον Κωνσταντίνου Μητσοτάκη. Ανθρωπος της Εκκλησίας, ο επίτιμος πρόεδρος της ΝΔ είχε πολλά και ουσιαστικά να κουβεντιάσει, έστω και σε μια άτυπη συνάντηση, με έναν διακεκριμένο Μητροπολίτη. Για την ιστορία, πρέπει να θυμίσουμε για μία εισέτι φορά ότι ο Μητροπολίτης της πρωτεύουσας των Κυκλάδων έχει τη φιλοδοξία να ανέβει κάποτε στον αρχιεπισκοπικό θρόνο. Ετσι, τουλάχιστον, δείχνει τόσο η υποψηφιότητά του το 2008, όσο και οι φήμες που κυκλοφορούν από καλές και κακές γλώσσες. Δεν ξέρουμε αν έχει εκφραστεί αυτή η φιλοδοξία του Σεβασμιότατου στον επίτιμο και αν ο τελευταίος του ευχήθηκε καλή επιτυχία…

Ο λόγος του… συμβόλαιο

Βρήκε λεφτά ο Αρχιεπίσκοπος Κύπρου. Το είπε και το έκανε. Ως καλός… σκάουτερ επενδύσεων, έπεισε –σύμφωνα με πληροφορίες– χρηματοδότες να ρίξουν στο νησί περί τα 70 εκατ. ευρώ και να ανοίξουν κάποιες εκατοντάδες θέσεις εργασίας σε μια δύσκολη εποχή. Αυτό που έχει σημασία είναι πως ό,τι είπε ο Παπάς – όπως αρέσει στον ηγέτη της Εκκλησίας της Κύπρου να τον λένε– από την αρχή της κρίσης, το έκανε πράξη. Ο,τι, δηλαδή, σπάνια καταφέρνει να κάνει ένας πολιτικός.

Στο παιχνίδι ο Ειρηναίος;

Η στήλη μαθαίνει από έγκυρες πηγές ότι ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος είναι έτοιμος να ανοίξει θέμα επιστροφής του Ειρηναίου, αναπεμφθέντος Πατριάρχη Ιεροσολύμων μετά την υπόθεση Βαβύλη, πριν από αρκετά χρόνια. Μας λένε, μάλιστα, πως ο ηγέτης της Ορθοδοξίας ζητάει έναν έμμεσο τρόπο να ανοίξει το ζήτημα, επιδιώκοντας να προκληθεί από τους Αγιοταφίτες. Οι πληροφορίες λένε, μάλιστα, ότι εκτοξεύει βαριές κουβέντες κατά του νυν Πατριάρχη Ιεροσολύμων, των οποίων άνθρωποι που συνομιλούν με τον Οικουμενικό Πατριάρχη τον στολίζουν με διάφορα κοσμητικά επίθετα διόλου τιμητικά. Πρέπει να πούμε πως κάποιοι του προσδίδουν, όπως ακούγεται, και ρόλο στο θρίλερ της απαγωγής των Μητροπολιτών στη Συρία. Θα επανέλθουμε με πλούσιο και ζουμερό ρεπορτάζ.