Τα …αν και τα ερωτηματικά της συμφωνίας

Του Βαγγέλη Δουράκη

Για να «δουλέψει» αυτή η συμφωνία χρειάζονται να υλοποιηθούν αρκετές προϋποθέσεις, ενώ υπάρχουν και αρκετά ερωτηματικά: ΔΝΤ και  ΕΕ κάνουν -για την ώρα- «σκόντο» στην Ελλάδα αυτομάτως περί τα 8 δισ. ευρώ για την προσεχή οκταετία, θέτοντας όμως και όρους ή προϋποθέσεις για μέτρα ταχείας μείωσης  του χρέους στη διετία 2021-2022.

Είναι χαρακτηριστικό ότι το ελληνικό χρέος, μετά τις αλλαγές στόχων,   μπορεί να μειωθεί στο 124% του

ΑΕΠ ως το 2020, η προοπτική είναι όμως πλέον να πέσει κάτω και από 110% το 2022.

Τώρα το πώς θα επιτευχθεί αυτός ο στόχος αποκαλύπτεται μάλλον από τις δηλώσεις της Κριστίν Λαγκάρντ που μίλησε για «δέσμευση των ευρωπαίων εταίρων» ότι θα εξασφαλίσουν την επίτευξη των στόχων, και όχι για δέσμευση της Ελλάδας πως θα το καταφέρει.

Πάντως, το πλαίσιο της συμφωνίας  προβλέπει μια νέα  σκληρή δοκιμασία για υψηλά πρωτογενή  πλεονάσματα (πάνω και από 4% του ΑΕΠ  σταδιακά) που θα καταλήγουν στην πληρωμή του χρέους, χωρίς να υπάρχει αναφορά για το πώς θα εξασφαλιστούν υψηλοί ρυθμοί ανάπτυξης που θα διευκολύνουν σε κάτι τέτοιο.

Το πλέον επίφοβο  στοιχείο για την συμφωνία είναι πάντως αυτό που ανέφερε η επικεφαλής του ΔΝΤ που αποκάλυψε πως  το πρόγραμμα πρέπει να ξεκινήσει  άμεσα και αν επιτύχει, τότε θα συγκληθεί τα ΔΣ του ΔΝΤ για να ληφθεί η απόφαση επικύρωσης όσων συμφωνήθηκαν στην μαραθώνια συνεδρίαση του Eurogroup. Η Κριστίν Λαγκάρντ μιλούσε για την επαναγορά ομολόγων που θα πρέπει να ξεκινήσει άμεσα. Και η ίδια τόνισε όμως πως «όσο λιγότερο μιλάμε για το θέμα, τόσο το καλύτερο για να μην ανέβουν οι τιμές».

Τα εργαλεία που προσφέρουν στην Ελλάδα οι χώρες της ευρωζώνης  και το Eurogroup, προς το παρόν  είναι:

-          Νέα μείωση των επιτοκίων δανεισμού για λεφτά του πακέτου βοήθειας από την ΕΕ έως 150 μονάδες βάσης (από 2,25% που μας δανείζουν σήμερα σε 0,75%). Αυτό μεταφράζεται σε μια ελάφρυνση περίπου 600 εκατ. ευρώ το χρόνο από τόκους (έως 5 δισ. ευρώ στην οκταετία) που θα έπρεπε να τα πληρώνει η χώρα μας στους δανειστές της.

-          Προοπτική μεγαλύτερης μείωσης στο επιτόκιο των δανείων, σχεδόν 0,5 μονάδας πάνω από το euribor, αν και εφόσον όμως η χώρα μας επιτύχει δημοσιονομικά πρωτογενή πλεονάσματα της τάξεως του 4,5% το χρόνο (σχεδόν 9 δισ. ευρώ δηλαδή). Θα είναι η επιβράβευση επειδή με τα πρωτογενή πλεονάσματα αυτά, θα πείσει ότι μπορεί να αποπληρώσει τα χρέη της και ταχύτερα από ό,τι της εζητείτο.

-          ΕΚΤ και ευρωπαϊκές κεντρικές τράπεζες θα αποδώσουν στη χώρα μας περίπου 60 δισ. ευρώ, εισπράττοντας για ομόλογα  που κατέχουν μόνο το (χαμηλό) κόστος αγοράς τους και όχι την ονομαστική αξία που θα έπρεπε να πληρώσει η χώρα μας στη λήξη τους. Μια τέτοια εξέλιξη θα σημάνει «χάρισμα» χρέους ύψους 9,5-11 δισ. ευρώ, αν και η άρνηση μέχρι την τελευταία στιγμή της γερμανικής κεντρικής τράπεζας στη λήψη μιας τέτοιας απόφασης ίσως εγκυμονεί και κινδύνους στην εφαρμογή της.

-          Επεκτείνεται η ωρίμανση των διμερών δανείων αλλά και των δαν