Στην Αγία Ειρήνη η πρώτη Πανορθόδοξη Σύνοδος το 2016

Ο ναός της Αγίας Ειρήνης στην Κωνσταντινούπολη είναι η αρχαία καθέδρα του Αρχιεπισκόπου Κωνσταντινουπόλεως και Νέας Ρώμης, ένας ναός που σήμερα δεν έχει στον τρούλο του Σταυρό, αλλά ουδέποτε λειτούργησε και ως τέμενος.

Αποτελεί ένα σημαντικό δείγμα ναοδομίας της Κωνσταντινούπολης, που υπολείπεται σε μέγεθος μόνο της Αγίας Σοφίας.

Σύμφωνα με την παράδοση, στην ίδια τοποθεσία βρισκόταν μια προγενέστερη, πολύ μικρότερη εκκλησία, που τον 4ο αιώνα ο αυτοκράτορας Κωνσταντίνος Α΄ αποφάσισε να ξαναχτίσει, διευρύνοντάς την, και την αφιέρωσε στην αγία Ειρήνη. Πριν από τα εγκαίνια της Αγίας Σοφίας το 360, και κατά τη διάρκεια της ανέγερσης της Αγίας Σοφίας τον 5ο αιώνα, η Αγία Ειρήνη λειτουργούσε ως μητροπολιτικός ναός της Κωνσταντινούπολης.

Μέχρι τον 5ο αιώνα οι δύο ναοί, Αγία Ειρήνη και Αγία Σοφία, εντάσσονταν στο συγκρότημα του Πατριαρχείου. Στη Στάση του Νίκα το 532 η εκκλησία καταστράφηκε από πυρκαγιά και ξαναχτίστηκε από τον Ιουστινιανό Α΄ (527-565) ως σταυροειδής τρουλαία βασιλική.

Μετά τις βλάβες που υπέστη από το σεισμό του 740, υπέστη εκτεταμένες επισκευές από τον Κωνσταντίνο Ε΄ (741-755). Σήμερα τα χαμηλότερα μέρη του ναού ανήκουν στο ιουστινιάνειο κτίσμα, ενώ η ανωδομή ανήκει στη μετά το σεισμό του 740 φάση. Η εκκλησία δε μετατράπηκε ποτέ σε τζαμί αλλά χρησιμοποιήθηκε ως οπλοστάσιο από τους Οθωμανούς.

Στον εξωτερικό περίβολο του συγκροτήματος του Τοπκαπί σήμερα, στο νότιο άκρο της ευρωπαϊκής Κωνσταντινούπολης, η Αγία Ειρήνη λειτουργεί κυρίως ως αίθουσα συναυλιών, λόγω της εξαιρετικής ακουστικής και της ευρύτητας του χώρου.

Παρά το γεγονός ότι η Αγία Ειρήνη δεν κατάφερε να αποσπάσει την αναγνώριση που της άξιζε, παραμένει κατεξοχήν παράδειγμα της πρώιμης βυζαντινής αρχιτεκτονικής της Κωνσταντινούπολης και πρωτότυπο υπόδειγμα της σταυροειδούς τρουλαίας βασιλικής. Επιπλέον, ο αποσπασματικά σωζόμενος σταυρός στην αψίδα αποτελεί σημαντικό δείγμα εκονομαχικής τέχνης στην Κωνσταντινούπολη.

Από το dogma.gr