Που το πάνε με τους πλειστηριασμούς

Το υπουργείο οικονομικών φαίνεται αποφασισμένο να προχωρήσει στην αλλαγή του σημερινού καθεστώτος ενώ χθες ο υπουργός οικονομικών κ. Γιάννης Στουρνάρας προειδοποίησε για τον κίνδυνο να καταρρεύσουν οι τράπεζες αν δεν απελευθερωθούν οι πλειστηριασμοί.

Στελέχη τραπεζών σημειώνουν ότι η απαγόρευση των πλειστηριασμών

δρα αρνητικά στη συναλλακτική συμπεριφορά των πολιτών καθώς πολλοί είναι αυτοί που κρύβονται πίσω από τους πλειστηριασμούς και δεν πληρώνουν τις υποχρεώσεις τους. Αποτέλεσμα η εκτός ελέγχου άνοδος των μη εξυπηρετούμενων δανείων. Στο τέλος του πρώτου τριμήνου τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια διαμορφώθηκαν στο 27,8% έναντι 24,5% τον Δεκέμβριο του 2012 και 16% τον Δεκέμβριο του 2011. Έτσι, στο πρώτο τρίμηνο τα «κόκκινα δάνεια έφτασαν τα 63,4 δισ. ευρώ από 55,8 δισ. ευρώ που ήταν στο τέλος Δεκεμβρίου. Αναλυτικότερα, οι καθυστερήσεις στα στεγαστικά δάνεια διαμορφώθηκαν στο 22,9% (από 21,4% τον Δεκέμβριο 2012) και στα επιχειρηματικά στο 27,5% (από 23,4%). Δραματική είναι η εικόνα στα καταναλωτικά δάνεια όπου οι καθυστερήσεις διαμορφώνονται στο 42,4% από 38,8% που ήταν τον περασμένο Δεκέμβριο.

Τι θα γίνει

Σύμφωνα με τους σχεδιασμούς που υπάρχουν στο υπουργείο Ανάπτυξης εξετάζονται σειρά παραγόντων όπως η αντικειμενική αξία του ακινήτου, τα περιουσιακά στοιχεία του δανειολήπτη, τα κριτήρια βάσει τον οποίων θα προστατευθούν οι αδύναμες κοινωνικές ομάδες κ.α.

Αναλυτικότερα

– Αντικειμενική αξία: Προβλέπεται η σταδιακή μείωση του ορίου της αντικειμενικής αξίας του ακινήτου για το οποίο ισχύει σήμερα η προστασία. Από 200.000 ευρώ, που είναι σήμερα, στα 150.000 ευρώ από 1/1/2014 και μετά περαιτέρω μείωση του ορίου κατά 50.000 ευρώ ανά εξάμηνο ή ανά χρόνο.

– Περιουσιακά στοιχεία δανειολήπτη: Εδώ χρειάζεται πλήρης αλλαγή του θεσμικού πλαισίου, διότι έως τώρα -και πριν από την αναστολή των πλειστηριασμών- σε περίπτωση που κάποιος δεν πλήρωνε το δάνειό του, υπήρχε για τους δανειστές το όπλο της υποθήκης και του εγγυητή. Αυτό που μελετάται τώρα είναι να εξετάζεται εάν υπάρχουν επιπλέον περιουσιακά στοιχεία (άλλη ακίνητη και κινητή περιουσία, καταθέσεις κ.ο.κ.) έτσι ώστε να μην προστατεύονται από τον νόμο οι περίφημοι «μπαταχτσήδες».

– Αποδεκτές δαπάνες διαβίωσης: Οι τράπεζες θα προχωρούν σε ρυθμίσεις των δανείων κι έτσι θα αποφεύγονται οι πλειστηριασμοί, ορίζοντας ένα ποσό οφειλής με βάση τις δυνατότητες του κάθε νοικοκυριού και αφού έχει ληφθεί υπόψη το μηνιαίο κόστος διαβίωσης. Οι δαπάνες αυτές θα καθορισθούν με τη βοήθεια με τη βοήθεια της ΕΛΣΤΑΤ.

– Συνεργάσιμος δανειολήπτης: Όπως και οι αποδεκτές δαπάνες διαβίωσης έτσι και η έννοια του συνεργάσιμου δανειολήπτη περιλαμβάνεται στην τελευταία έκθεση του ΔΝΤ. Εκτιμάται ότι έτσι θα περιορισθεί το φαινόμενο της γενικής απόρριψης της ρύθμισης χρέους και θα αντιμετωπίζεται διαφορετικά ο κάθε δανειολήπτης, ανάλογα με το προφίλ του. Τα γενικά χαρακτηριστικά, πάντως, θα είναι η μη απόκρυψη στοιχείων από την τράπεζα, η διάθεση υπαγωγής σε ρύθμιση κ.α.

– Ασθενείς οικονομικά ομάδες: Του πλειστηριασμού της κατοικίας τους αναμένεται να εξαιρεθούν άνεργοι και πολύτεκνοι, οι οποίοι και με πρόσφατη ρύθμιση είχαν διαφορετική αντιμετώπιση.

Θα αντέξει η κυβέρνηση;

Το μεγάλο και κρίσιμο για τη χώρα ερώτημα ωστόσο είναι αν θα κατορθώσει η κυβέρνηση να παραμείνει όρθια. Τα πρώτα μηνύματα δεν είναι θετικά καθώς η αντίδραση των κυβερνητικών βουλευτών είναι καθολική. Δεδομένης της περιορισμένης πλειοψηφίας στη Βουλή ο κίνδυνος …ατυχήματος είναι ιδιαίτερα αυξημένος. Ωστόσο πιο ψύχραιμοι παρατηρητές υπενθυμίζουν ότι η απαγόρευσης των πλειστηριασμών λήγει στο τέλος του 2013 και δεν χρειάζεται καμία νομοθετική ρύθμιση για αυτό. Έτσι η κυβέρνηση είναι δύσκολο να «πέσει» λόγω των πλειστηριασμών καθώς δεν απαιτείται καμία σχετική νομοθετική παρέμβαση (η οποία θα κινδύνευε να μην ψηφιστεί από τους κυβερνητικούς βουλευτές). Αντίθετα η νομοθετική ρύθμιση που θα κληθούν να ψηφίσουν οι κυβερνητικοί βουλευτές θα περιλαμβάνει μέτρα για την προστασία αδυνάμων τα οποία θα είναι πολύ να μην ψηφίσουν. Σε κάθε περίπτωση αν δεν ψηφίσουν το νέο νομοσχέδιο τότε απλά στο τέλος του 2013 θα ολοκληρωθεί το διάστημα απαγόρευσης των πλειστηριασμών.