Οι ευθύνες των κυβερνώντων...

Η περίπτωση του γραμματέα του υπουργικού συμβουλίου αποδεικνύει ότι ο αγώνας κατά της τυφλής υπεροψίας και ανοησίας που χαρακτηρίζουν την ανεξέλεγκτη εξουσία είναι δύσκολος και εγκυμονεί κινδύνους για όλους μας. Γίνεται πλέον κατανοητό ότι η δημοκρατία, το ισχυρό αντίδοτο στο θράσος της εξουσίας, πρέπει να αποσκοπεί στην αποτροπή της αυθαιρεσίας. Άλλωστε, αποτελεί ισχυρό όπλο στον αγώνα κατά της διάχυτης στη χώρα μας διαφθοράς και αλαζονείας και, μαζί, πρωτοβουλιών που εκθέτουν τους δημοκρατικούς θεσμούς.

Το ερώτημα που αιωρείται είναι από που κάποιοι παράγοντες της δημόσιας ζωής αντλούν

την εξουσία να προβαίνουν σε πράξεις και ενέργειες με τις οποίες εκθέτουν τη δημοκρατία.

Η ανυπαρξία συνεχούς ελέγχου και αξιολόγησης του έργου των δημόσιων λειτουργών αποτελεί επιτακτική ανάγκη. Η δημιουργία μηχανισμών ελέγχου του τρόπου με τον οποίο ασκείται η εξουσία σε κυβερνητικό επίπεδο είναι το μείζον. Η εξουσία δεν είναι κάτι που εκχωρείται, αλλά κάτι που πρέπει να ελέγχεται και να τιθασεύεται. Διαφορετικά θα δημιουργούνται προβλήματα που θα ταλανίζουν το εύθραυστο πολιτικό μας σύστημα και θα εκθέτουν τη χώρα.

Η χώρα μας δεν έχει παράδοση στην αυστηρή επιλογή των προσώπων σε θέσεις ευθύνης και για την αδυναμία της αυτή καταβάλει μεγάλο τίμημα. Το πρόβλημα είναι να βρεθεί ο πιο ενδεδειγμένος τρόπος επιλογής των ανθρώπων σε θέσεις ευθύνης, ώστε να μπορούν να αποφευχθούν καταστάσεις που πιθανόν θα οδηγήσουν σε φαινόμενα αποσύνθεσης. Φαινόμενα που, όπως αυτό που σχολιάζουμε, θέτουν σε αμφιβολία τη λειτουργία της ίδιας της δημοκρατίας.

Εκείνοι που έχουν την εξουσιοδότηση του λαού να επιλέγουν πρέπει να έχουν κατά νου ότι, εκείνοι που επιλέγονται, οφείλουν να δίνουν κύρος στο θεσμό που υπηρετούν και όχι να αντλούν κύρος από αυτόν. Στη δεύτερη περίπτωση η μέθη της εξουσίας τους καθιστά αλαζόνες και εξουσιομανείς. Κυριεύονται από το σύνδρομο του απρόσβλητου και λαμβάνουν πρωτοβουλίες εξω-θεσμικές που εκθέτουν τόσο την έννοια της δημοκρατίας, όσο και αυτούς που τους επέλεξαν.

Η περίπτωση που σχολιάζουμε δεν είναι η μοναδική, αλλά έχει ιδιαίτερη βαρύτητα γιατί έδωσε την ευκαιρία σε υβριστές της δημοκρατίας να επικαλούνται τη δημοκρατία, επιστρατεύοντας μεθοδολογίες «γκεστάπο».

Η δημοκρατία πρέπει συνεχώς, καθημερινά, να αποδεικνύει ότι είναι... δημοκρατία( J. Keane, Γιατί Δημοκρατία;, Νεφέλη, 2012).

Η αποκαλυφθείσα παθογένεια δίνει την ευκαιρία στη δημοκρατία να θωρακιστεί, τόσο από την επιλογή ακατάλληλων και επικίνδυνων λειτουργών της, όσο και από παράφρονες που έχουν το θράσος να την επικαλούνται.

Οι «τίγρεις της εξουσίας» πρέπει να τιθασευτούν....διαφορετικά θα δημιουργούν προβλήματα που θα ταλανίζουν τη χώρα και θα ακυρώνουν κάθε προσπάθεια εξόδου από την κρίση.

Οι κυβερνώντες ας γνωρίζουν ότι ανά πάσα στιγμή βρίσκονται αντιμέτωποι με το ενδεχόμενο δημόσιας αποδοκιμασίας, θέτοντας τη χώρα σε περιπέτειες.

Ο. Καθηγητής Χρήστος Β. Μασσαλάς-π. Πρύτανης του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων

E-mail: [email protected]