Οι αριθμοί πίσω από τα ναρκωτικά στην Ευρώπη

Σταθερή, με θετικές ενδείξεις σε κάποιους τομείς, αλλά με νέες επικίνδυνες προκλήσεις, χαρακτηρίζει την κατάσταση, η ετήσια έκθεση της Ε.Ε. για τη χρήση και τη διακίνηση ναρκωτικών ουσιών στην Ευρώπη, η οποία δόθηκε σήμερα στη δημοσιότητα. Σύμφωνα με αυτήν, η ηρωίνη συμμετέχει λιγότερο απ' ό,τι στο παρελθόν στο πρόβλημα των ναρκωτικών στην Ευρώπη, ενώ αυξάνεται η χρήση των διεγερτικών ουσιών, των συνθετικών ναρκωτικών, συνθετικής κάνναβης και των φαρμακευτικών προϊόντων. Τα στοιχεία δείχνουν ότι η συνολικά θετική τάση σε επίπεδο Ε.Ε., έρχεται σε απόλυτη αντίθεση

με τις ανησυχητικές εξελίξεις που παρατηρούνται σε κάποιες χώρες.

Ενώ ο αριθμός των θανάτων που συνδέονται με χρήση ηρωίνης μειώνεται, ο αριθμός των θανάτων που συνδέονται με χρήση συνθετικών οπιοειδών αυξάνεται σε κάποιες χώρες και έχει πλέον ξεπεράσει τον αριθμό των θανάτων που οφείλονται στην ηρωίνη. Τα εξαιρετικά υψηλά ποσοστά θανάτων από υπερβολική δόση ναρκωτικών που αναφέρονται στην Εσθονία, για παράδειγμα, σχετίζονται με τη χρήση ουσιών που ανήκουν στην οικογένεια της φαιντανύλης, ενός υψηλής δραστικότητας συνθετικού οπιοειδούς.

Το 2013 κοινοποιήθηκαν, μέσω του συστήματος έγκαιρης προειδοποίησης της Ε.Ε., 81 νέες ψυχοδραστικές ουσίες, ανεβάζοντας τον αριθμό των παρακολουθούμενων ουσιών σε περισσότερες από 350. Επίσημες αξιολογήσεις κινδύνου διενεργούνται για ουσίες για τις οποίες υπάρχουν υποψίες ότι προκαλούν σημαντικές επιβλαβείς συνέπειες σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Το 2013, διενεργήθηκε αξιολόγηση κινδύνου για δύο ουσίες, ενώ έως τον Απρίλιο του 2014 διενεργήθηκε αξιολόγηση κινδύνου για τέσσερις ακόμη και αναμένονται περισσότερες.

Ανησυχητικές είναι οι ενδείξεις ότι οι παραγωγοί ναρκωτικών, στρέφονται στη μεθαμφεταμίνη και την πωλούν σε περιοχές της Κεντρικής Ευρώπης.

Στην Ευρώπη, σε αντίθεση με άλλες περιοχές του κόσμου, η χρήση κάνναβης φαίνεται συνολικά να παραμένει αμετάβλητη ή και να ακολουθεί πτωτική τάση, ιδίως στις νεότερες ηλικιακές ομάδες. Η εικόνα, πάντως, δεν χαρακτηρίζεται από ομοιομορφία. Σε αρκετές χώρες, στις οποίες καταγράφονταν ανέκαθεν χαμηλά ποσοστά επικράτησης, πρόσφατα παρατηρήθηκε αύξηση της χρήσης.

Η έκθεση τέλος αναδεικνύει ένα άλλο σοβαρό πρόβλημα που σχετίζεται με τον «παλαιό» πληθυσμό των χρηστών. Η Ευρώπη πλέον καλείται να περιθάλψει έναν γηράσκοντα πληθυσμό ενεργών και πρώην χρηστών ηρωίνης, πολλοί εκ των οποίων ανήκουν σε κοινωνικά αποκλεισμένες ομάδες. Στο πλαίσιο αυτό, αυξάνεται το ενδιαφέρον, από τη σκοπιά της πολιτικής, για το τι ακριβώς συνιστά θεραπεία και κοινωνική επανένταξη. Εξάλλου, όσο γερνά ο πληθυσμός των χρηστών, αναμένεται να γίνεται πιο ευάλωτος σε μια σειρά από προβλήματα υγείας.

Κάνναβη

- 73,6 εκατομμύρια ενήλικες ή ποσοστό 21,7% των ενηλίκων (15-64 ετών) έκαναν χρήση κάνναβης τουλάχιστον μία φορά στη ζωή τους.

- 18,1 εκατομμύρια ενήλικες ή ποσοστό 5,3% των ενηλίκων (15-64 ετών) έκαναν χρήση κάνναβης τον τελευταίο χρόνο.

- 14,6 εκατομμύρια νεαροί ενήλικες ή ποσοστό 11,2% των νεαρών ενηλίκων (15-34 ετών) έκαναν χρήση κάνναβης τον τελευταίο χρόνο.

Διαφοροποίηση από χώρα σε χώρα ως προς τη χρήση κάνναβης τον τελευταίο χρόνο μεταξύ νεαρών ενηλίκων: κατώτατη εθνική εκτίμηση 0,4% και ανώτατη εθνική εκτίμηση 18,5%.

Κοκαΐνη

- 14,1 εκατομμύρια ενήλικες ή ποσοστό 4,2% των ενηλίκων (15-64 ετών) έκαναν χρήση κοκαΐνης τουλάχιστον μία φορά στη ζωή τους.

- 3,1 εκατομμύρια ενήλικες ή ποσοστό 0,9% των ενηλίκων (15-64 ετών) έκαναν χρήση κοκαΐνης τον τελευταίο χρόνο.

- 2,2 εκατομμύρια νεαροί ενήλικες ή ποσοστό 1,7% των νεαρών ενηλίκων (15-34 ετών) έκαναν χρήση κοκαΐνης τον τελευταίο χρόνο.

Διαφοροποίηση από χώρα σε χώρα ως προς τη χρήση κοκαΐνης τον τελευταίο χρόνο μεταξύ νεαρών ενηλίκων: κατώτατη εθνική εκτίμηση 0,2% και ανώτατη εθνική εκτίμηση 3,6%.

Αμφεταμίνες

- 11,4 εκατομμύρια ενήλικες ή ποσοστό 3,4% των ενηλίκων (15-64 ετών) έκαναν χρήση αμφεταμινών τουλάχιστον μία φορά στη ζωή τους.

- 1,5 εκατομμύρια ενήλικες ή ποσοστό 0,4% των ενηλίκων (15-64 ετών) έκαναν χρήση αμφεταμινών τον τελευταίο χρόνο.

- 1,2 εκατομμύρια νεαροί ενήλικες ή ποσοστό 0,9% των νεαρών ενηλίκων (15-34 ετών) έκαναν χρήση αμφεταμινών τον τελευταίο χρόνο.

Διαφοροποίηση από χώρα σε χώρα ως προς τη χρήση αμφεταμινών τον τελευταίο χρόνο μεταξύ νεαρών ενηλίκων: κατώτατη εθνική εκτίμηση 0,0% και ανώτατη εθνική εκτίμηση 2,5%.

Ecstasy

- 10,6 εκατομμύρια ενήλικες ή ποσοστό 3,1% των ενηλίκων (15-64 ετών) έκαναν χρήση Έκστασης τουλάχιστον μία φορά στη ζωή τους.

- 1,6 εκατομμύρια ενήλικες ή ποσοστό 0,5% των ενηλίκων (15-64 ετών) έκαναν χρήση Έκστασης τον τελευταίο χρόνο.

- 1,3 εκατομμύρια νεαροί ενήλικες ή ποσοστό 1,0% των νεαρών ενηλίκων (15-34 ετών) έκαναν χρήση Έκστασης τον τελευταίο χρόνο.

Διαφοροποίηση από χώρα σε χώρα ως προς τη χρήση Έκστασης τον τελευταίο χρόνο μεταξύ νεαρών ενηλίκων: κατώτατη εθνική εκτίμηση 0,1% και ανώτατη εθνική εκτίμηση 3,1%.

Οπιοειδή

- 1,3 εκατομμύρια προβληματικοί χρήστες οπιοειδών (15-64 ετών).

- 3,5% του συνόλου των θανάτων Ευρωπαίων ηλικίας 15-39 ετών οφείλονται σε υπερβολική δόση ναρκωτικών, με παρουσία οπιοειδών στα 3/4 περίπου των θανατηφόρων περιστατικών.

-Δηλώνονται ως κύρια ουσία χρήσης σε περίπου 45% του συνόλου των αιτήσεων θεραπείας απεξάρτησης στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

- 700 000 χρήστες οπιοειδών έλαβαν θεραπεία υποκατάστασης το 2012.